Gençliğin sınavla imtihanı

Türkiye son 15 yılda 7 bakanla ve 20'ye yakın sınav sistemiyle tanıştı. Her gelen kendi yöntemini uygulamaya soktu.

AK Parti hükümetleri 13 yılda eğitim sisteminin kangrene dönüşmüş birçok problemine çözüm getirdi. Mesela, velilerin en büyük harcama kalemlerinden biri olan ders kitapları ücretsiz dağıtılmaya başlandı. Üniversite harçları tarihe karıştı. Türkiye'yi üçüncü dünya ülkesi konumuna düşüren başörtüsü yasağı kalktı. Meslek liselileri perişan eden katsayı zulmü bitirildi. Okullarda kıyafet serbestliği getirildi. Liselerde tabletle eğitim dönemine geçildi. Eğitime ayrılan pay milli savunmayı geçti. Burs miktarları artırıldı... Fakat gelgelelim, sınav sisteminde bir türlü dikiş tutturulamadı. Bu 'istikrarlı' istikrarsızlığa, yıkılıp bozulan koalisyon hükümetleri sebep gösteriliyordu. Ancak, bu gidişata tek parti de çare olamadı. Zira sınav sisteminde son 15 yılda 20'ye yakın değişiklik yapıldı. Neredeyse her yıl revizyona gidildi. Koltuğa oturanın ilk işi, gidenin yaptığını değiştirmek oldu.
ANASOL-D Hükümetinin Milli Eğitim Bakanı Hikmet Uluğbay, liselere girişte bütün sınavları birleştirdi. ANASOL-M'nin bakanı Metin Bostancıoğlu, sistemi ideolojiye teslim etti ve katsayı zulmünü dayattı. Yerine gelen Necdet Tekin, 'sınavsız geçiş'i başlattı ve dört ay içinde gitti.
2002'de tek başına iktidara gelen AK Parti'nin ilk Milli Eğitim Bakanı Erkan Mumcu oldu. Puan hesaplama sistemini değiştirmek, liseleri dört yıla çıkarmak gibi hızlı vaatlerle göreve başlayan Mumcu, koltukta dört ay kalabildi. Söz konusu vaatleri hayata geçirmek ise halefi Hüseyin Çelik'e nasip oldu. Çelik, LYS'yi kaldırdı, OKS'yi getirdi; OKS'yi kaldırdı SBS'yi getirdi. Nimet Baş (Çubukçu) onu da kaldırdı. Ömer Dinçer zorunlu eğitim dönemini 4'er eşit parçalara böldü. Nabi Avcı'nın icraatı da yeniden getirilen SBS'yi kaldırıp TEOG'u hayata geçirmek oldu. Öğrencinin üzerindeki sınav yükünü kaldırması beklenen TEOG, yerleştirmede problem oldu. Kolejlerde okuyanlar dahil bütün öğrenciler otomatik olarak liselere kaydedildi. Avcı, bir ara üniversiteye giriş sınavının 12'ye çıkarılacağını dillendirdi.
Sistemin rayına ne zaman oturacağını kimse bilmiyor. Bilinen bir gerçek var ki o da öğrencinin sınavlarla zorlu imtihanı... İşte Barış Manço'nun "Ali yazar, Veli bozar" şarkısını akıllara getiren değişiklikler:


LİSEYE GİRİŞTE TEK ÇATI
1998: Liselere girişte Anadolu, Fen, Endüstri Meslek, Sağlık Meslek, Devlet Parasız Yatılı ve Bursluluk Sınavı, Kurumlar Sınavı gibi çok sayıda sınav bulunuyordu. Bütün bunlar kaldırılarak 1998 yılında Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (OÖSYS) adıyla tek çatı altında toplandı. Sınav, Liselere Giriş Sınavı (LGS) olarak da adlandırıldı.
KATSAYI ZULMÜ GELİYOR
1999: Üniversiteye giriş sınavı ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı) ve ÖYS (Öğrenci Yerleştirme Sınavı) olmak üzere iki aşamalı uygulanıyordu. 1999'da sınav ÖSS adıyla tek aşamalı yapılmaya başlandı. Öğrenciler Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP)'na göre ek puan alıyordu. O sene katsayı ve Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı (AOBP) uygulaması getirildi. Buna göre alan dışı tercihte bulunanlar üniversiteye yerleşemez hale geldi. Özellikle İmam Hatip Liselilerin önünü kesmek için yapılan 28 Şubat ürünü katsayı zulmü, diğer meslek liselerini de perişan etti.
SORULAR DEĞİŞTİRİLDİ
2001: Üniversite sınavında soru tipleri değiştirildi. Sözel ve sayısal olarak iki alanda yöneltilen sorular alanlara ayrıldı.
MESLEK LİSELİYE SINAVSIZ GEÇİŞ
2002: Meslek liselilere üniversiteye sınavsız geçiş imkanı sağlandı. Türkiye, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgelerine ayrılıp öğrenciler buna göre yerleştirildi.
KATSAYI KATLANAN SAYI
2003: ÖSS'de uygulanan AOBP'nin çarpıldığı katsayılar değiştirildi. Ancak katsayı farkı indirileceğine artırıldı.
BİRİNCİ OKS DEVRİ
2004: LGS kaldırıldı yerine 8. sınıflarda uygulanacak 100 soruluk Ortaöğretim Kurumları Sınavı (OKS) getirildi.
SEVİYE BELİRLEME SINAVI
2007: OKS kaldırılarak yerine 6, 7 ve 8. sınıflarda yapılacak Seviye Belirleme Sınavı (SBS) getirildi. Bununla birlikte yabancı dil dersleri de sınava eklendi. Liselerin eğitim süresi 3 yıldan 4 yıla çıkarıldı.
10 YIL SONRA DEĞİŞTİ...
2009: Üniversiteye girişte 1999 yılından beri uygulanan katsayı farkı sembolik hale getirildi.
İKİNCİ OKS DÖNEMİ
2010: Üç sınavlı SBS kaldırılarak yeniden tek sınavlı OKS uygulamasına geçildi.
Üniversiteye girişte tek sınav uygulaması kaldırıldı. Bu tarihten sonra YGS (Yükseköğretime Geçiş Sınavı) ve LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) adıyla yeniden 1999 öncesine dönüldü.
Ancak bu sefer adaylar YGS'de 4, LYS'de ise 11 ayrı testten sınava tabi tutuldu.
Bütün genel (düz) liseler, Anadolu Lisesi'ne dönüştürüldü.
ZULÜM TARİH OLDU
2012: 12 yıllık katsayı zulmü kaldırıldı. Herkes eşit şartlar altında üniversiteye başvurdu.
İlköğretimde kesintisiz 8 yıllık sistemden vazgeçildi, 4+4+4 sistemine geçildi. Zorunlu okula başlama yaşı 66 aya düşürülürken isteğe bağlı olarak okula başlama yaşı 60 ay oldu.
TEOG BAŞLIYOR
2013: OKS kaldırıldı yerine TEOG (Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş) sınavı getirildi. Yılda iki defa sınav yapılması kararlaştırıldı.
AVCI MODELİ
2014: TEOG'un ilk uygulaması gerçekleşti.
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, TOEFL gibi bir sistemle üniversite sınavlarının 12 aşamada yapılacağını duyurdu.



FATİH SELEK / TÜRKİYE GAZETESİ