Abdüllatif Uyan

Sa'd bin Ebî Vakkâs hazretleri "radıyallahü anh" ok atmakta mâhirdi. Her attığı ok isâbet ediyordu. İslâmiyette, Allah yolunda ilk ok atan sahâbî olup, okçuların reîsiydi. Uhud Harbinde, bin'den fazla ok attı. Peygamberimiz tarafından beğenildi.

Sa'd bin Ebî Vakkâs hazretleri radıyallahü anh Müslüman olunca, annesi çok sinirlenip, Onu İslâm dininden döndürebilmek için çeşitli yollara başvurdu. Meselâ bir gün; "Allah'ın, hısım akrabâ ile ilgilenin, anne babanızı üzmeyin, onların sözünü dinleyin diye emrettiğini söyleyen sen değil misin?" dedi.

Ebû Ubeyde bin Cerrâh "radıyallahü anh" Peygamber Efendimizin "aleyhissalâtü vesselâm" bir emrini yapmak için canını verirdi.

Ebû Ubeyde hazretleri "radıyallahü anh" bütün gazâlarda bulundu. Mekke'nin fethinde de Resûlullahın yanında bulundu. Peygamberimizin huzûruna Necran'dan bir Hristiyân heyeti gelmişti.

Ebû Ubeyde bin Cerrâh hazretleri "radıyallahü anh" Cennet ile müjdelenen on sahâbîden biridir. Babası, Bedir gazâsında düşman saflarındaydı. Efendimiz aleyhisselâmın kumanda ettiği bu gazâya melekler de katılmış, insan şekline girerek ellerinde kılıç kâfirlerle çarpışırken, Ebû Ubeyde de küffâra kılıç vuruyordu.

Bir gün Abdurrahmân bin Avf'a "radıyallahü anh" yemek ikram ettiler. Oruçlu idi. Tam iftar edeceği zaman, bir hâtırasını anlattı: Uhud günü, benden çok hayırlı olan Mus'ab bin Umeyr şehîd düştü. Onu bir kumaş parçası ile kefenledik.

Bir sahâbî anlatıyor: Ebüdderdâ hazretleri "radıyallahü anh" vefât edeceği sırada ben yanında idim. "Kalk, benim vefât etmek üzere olduğumu halka ilân et!" dedi. Ben kalkıp insanlara durumu bildirdim. İşiten koşup geldi.

Büyük âlim İkrime hazretleri hakkında birçok âlim; "Hazret-i İkrime Basra'da bulundukça, Hasan-ı Basrî vaaz etmekten ve fetvâ vermekten çekinirdi" demişlerdir.

İkrime bin Ebî Cehil "radıyallahü anh" Ebû Cehil'in oğludur. Önce İslâm'a büyük düşman idi. Mekke'nin fethedildiği gün öldürülmesi emir buyurulan altı kişiden biriydi.

Resûlullah Efendimizin mübârek hanımlarından Hafsa binti Ömer, hazret-i Ömer'in "radıyallahü anhümâ" kızıdır. Mekke'de Müslümân oldu. Huneys bin Huzâfe ile evlendi.

Bir genç, Ebû Muhammed Cerîrî hazretlerine; "Tasavvuf nedir efendim?" diye sordu. Cevâbında; "Sulhu olmayan bir cenktir" buyurdu.

Ebû Muhammed Cerîrî hazretlerine bir gün talebeleri; "Efendim, sizi üzen, unutamadığınız bir hâdise var mıdır?" diye sordular.

Bedî'üddîn Sehârenpûrî "rahmetullahi aleyh" İmâm-ı Rabbânî hazretlerine talebe olmadan önce zaman zaman hazret-i İmâm'ın sohbetlerini dinlemeye giderdi.

Ebû Ca'fer Haddâd hazretleri dünyâya değer vermemesiyle tanınırdı. Demircilik yapar, günde bir dinar on akçe kazanınca işi bırakırdı. Eline geçen parayı akşamla yatsı namazları arasında dağıtırdı. Fakirleri dolaşırdı.

Ebû Bekr Ya'fûrî hazretlerine, Haçlıların Akka'da yaptıkları zulümden şikâyette bulundular. Büyük zât onlara; "İnşâallah orayı şu târihte fethederiz" buyurdu. Az zaman geçti. Savaş başladı.

Ebû Bekr el Ferrâ hazretleri hakkında bir sevdiği şöyle anlatıyor: Nafile hac için yola çıktık. Nişâbur'a varınca, Ebû Bekr el-Ferrâ ile görüşmek istedim.

Ebû Abdullah Mehâî "rahmetullahi aleyh" hazretlerinin bulunduğu köye düşman askerleri saldırdı. Ancak kime kılıç vursalar, hiç te'sir etmiyor, kan bile akmıyordu.

Dimitrofçalı Muslihuddîn Efendi, soğuk bir kış gününde, çoluk-çocuğunun maîşetini temin ettiği dükkânında çalışırken, bir kadın ve iki çocuğunun yoldan geçtiğini gördü.

Dimitrofçalı Muslihuddîn Efendi hazretlerinin devrinde, bir kişi bilmiyordu bu zâtın büyüklüğünü. Bir gece rüyâ gördü. Sevgili Peygamberimiz o beldeye teşrîf etmiş, bu zâtın dergâhındaydı. Sohbet ediyordu.

Gâziantep velîlerinden Derviş Hacı hazretleri ilk zamanlar halk arasında tanınmayan garip, fakir bir kişiydi. Sonraları "Hacı Baba" ismiyle meşhur oldu.