Yılmaz Öztuna

Sonbahar 2008 epey dalgalı, hararetli, karmaşık geçecektir. Hem dünyada, hem Türkiye'mizde... Zira 2008 yılı yaz ayları, önümüzdeki günlerin karakteristiğini açığa vurdu.

Avrupa Birliği, Rus doğal gaz ve petrolüne ne kadar bağımlı? Bu bağımlılığın eski Sovyet, Varşova ve Komekon üyelerinde ağırlıklı bulunduğu görülüyor. Hem Moskova ile 20 yıl önceki ilişkilerini devam ettiriyorlar, hem de bunlar Doğu Avrupa ülkeleridir, Rusya'ya coğrafya yakınlıkları var.

Aynı aileden gelen politikacılara karşı tarihçilikten doğan bir şüphe duyduğumu belirtmek isterim. Hükümran hanedanlar dışında, hele modern çağda ve hele demokrasilerde, bir aile nadiren birden fazla ehliyetli devlet adamı yetiştirmiştir. Gerisi, aile büyüğünün şöhretine dayanarak makam yapmıştır. İstisnaları bulunduğunu elbette biliyorum. Ancak istisnalar, kuralları bozmaz.

Erivan ziyareti, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül için başarılı, devletimiz için faydalı geçti. Tek sakıncası, Azerbaycan'ın duyarlılığı idi. Ama, Taşnak partisi iktidarından beri Ermenistan'la ilişkilerimizi dondurmamız, işgal altındaki Azeri topraklarını geri getirmedi. Münasebetlerimiz geliştiği takdirde hiç değilse bu konuyu müzakere edebiliriz.

Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül'ün yarın birkaç saat için yakın komşumuz Erivan'ı ziyaret etmesi, haftalardır tartışılıyordu. Biz bu sütunda konuya değinmedik.

Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda, Dışişleri Bakanı Ali Babacan'la buluştu. Kafkasya politikası konuştular. Rusya ile ilişkilerimiz son 500 yılın en yoğun dönemini yaşıyor. Nazar değmezse devam edecek. Lavrov güzel sözler söyledi. Bakalım göreceğiz...

Rusya'nın gaz ve petrol vermeyerek, Avrupa Birliği'ni dize getirmek ihtimali yoktur. Birinci sebep, Rusya'nın bugün Amerika'ya kafa tutacak rahatlığa erişmesinin sebebi, gaz ve petrol kazancıdır.

Dönem başkanı Fransa'nın davetiyle Avrupa Birliği, Brüksel'de toplandı. Konu, Gürcistan'ın toprak bütünlüğünün sağlanmasıdır.

Şanghay malûm, Çin'in çok ünlü, büyük limanı. Şanghay İttifakı ise, bu şehirde imzalandığı için ismini alan dostluk anlaşması. Türkiye'nin hangi ittifakın üyesi bulunduğunu sık sık unutan ABD karşıtlarımız, NATO'nun ilhak ettiği Varşova Paktı yerine kurulduğunu sandıkları Şanghay İşbirliği Örgütü'ne ümit bağladılar.

Türkiye Büyük Millet Meclisi reîsi sıfatıyle devlet başkanı. Meclis tarafından ilâveten süresiz başkomutanlığa atanmış, Meclis'in müşîr (mareşal) rütbesi ve Gazi unvanı verdiği Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar'da düşmanı darmadağın etti, İzmir'de denize döktü, Osmanlı taht şehirlerini geriye aldı, kendisini bu görevler için tayin eden Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne hesap vermek için Ankara'ya geldi. Yer yerinden oynuyordu. Yalnız Türkiye'de mi? Bütün dünyada! O günler dünya basınında birinci sayfalara göz atmak yeter. Gazi Paşa şöyle dedi:

İki yeni devlet doğdu: Abhazya ve Güney Osetya. İkisinin toplamı 12.500 km2 ve 710.000 nüfustur. Her ikisi de Gürcistan'a bağlı otonom cumhuriyet idi.

Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı Dick Cheney, Tiflis'te bekleniyor. Cumhuriyetçi Parti'nin Şahinler'inin en müfriti olduğu rivayet edilen 67 yaşındaki Cheney, Tiflis'te ne yapar, neden gelir?

Malazgirt zaferinin 937. yıl dönümünü anıyoruz: 26 Ağustos 1071 Cuma. Türk milletine kutlu olsun! Türk'ün kaderi o gün belirlendi. Bugün o kaderin çizdiği çerçevede yaşıyoruz...

ABD muhribi, Türk Boğazları'nı geçerek, Batum'a erişti. Rus muhribi ise, Gürcistan'ın petrol ihraç noktası Poti limanını çok sevdi, ayrılmak bilmiyor. Avrupa Birliği dönem başkanı Fransa cumhurbaşkanı Sarkozy, Poti'yi terk etmesi için Rusya'yı uyardı.

Müşerref sonrası Pakistan için Amerika ve Türkiye endişelidir. Daha pek çok devlet bekleme halindedir. Antikomünist Müşerref'in yerine gelen sosyalist radikal iktidar, Amerika'nın hoşuna gitmeyecek şeyler yapabilir. Ayrıca Müşerref'in hasmı oldukları için, onun yaptıklarının tersini icra etmek hevesine kapılabilirler.

Pakistan Cumhurbaşkanı ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Pervez Müşerref istifa etti. Dünya dengesini etkileyecek önemli olaydır. En çok da Pakistan'ı etkileyeceğini şimdiden söyleyebiliriz.

Okuyucularım soruyor: "Mahmud Ahmedinejad'ın, Sayın Cumhurbaşkanımız'ın uyarılarını dikkate almak ihtimali var mı?" diye...

İran cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejat, günümüz dünyasının en popüler devlet adamıdır. Bu şöhretini, cihan devleti pozisyonundaki Birleşik Amerika'ya sürekli çatmakla yaptı. Çatmak kelimesi hafif düştü. Amerika'ya ve dünyanın 1. adamı olan Başkan Bush'a etmediği hakaret kalmadı.

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın Moskova ve Tiflis ziyaretlerinin, Türkiye'nin şânına yakışır bir teşebbüs olduğunu, siyasî tarihimize böyle geçeceğini vurguluyorum.

Haftanın gündemi, rakipsiz şekilde Kafkasya Savaşı idi. Tarihteki pek çok savaş gibi ansızın, beklenmedik şekilde patladı. Epey zayiat gerçekleşti. Ama kısa sürdü. İnşallah sona erdi.