Abdüllatif Uyan

"Balım Sultan", Balıkesir velilerindendir. Hacı İlbey Mahallesindeki türbesinde yatıyor. Kerametleri görüldü bu mübareğin. Mesela o yerin valisi bir gün geldi bu zata.

Veli Şemseddin Efendi'nin talebesinden biri sefere çıktı bir gün. Sahrada ilerlerken şaşırdı yolunu. Bitmez tükenmez bir çölün ortasında yapayalnız kalmıştı.

Ukaz panayırı insan kaynıyordu. Bu hengâmede orta yaşta bir insanın tatlı ve tesirli sesi duyuldu bir ara: - Ey insanlar! La ilahe illallah deyiniz!

"Amasyalı Seydî Halife", 1500'lü yıllarda Amasya'da yaşadı ve orada vefat etti. Bir gün mescidinin önünde oturuyordu ki talebesinden biri geldi yanına.

"Veli Şemseddin Efendi", Balıkesir toprağını nurlandıran büyüklerdendir. Cengiz Topel Caddesi kavşak ortasında, iki selvi ağacının arasındadır nurlu kabri.

"Acebşir Efendi", Tokat evliyasındandır. Bu zatı sevenlerden biri hastalanıp yatağa düştü bir gün. Doktor, ilâç kâr etmedi. Günden güne ağırlaştı. Adamcağız çaresizlik içinde açtı ellerini bir akşam, dua etti

"Salih Dede", Balıkesir erenlerindendir. Rivayete göre, zâlimin biri, bir garibi el ve ayaklarını bağlamış, dövüyordu bir gün.

"Ahmet Sarban" hazretleri, Hayrabolu'da doğdu, orada yaşadı. Türbesi de oradadır. O devirde bir vali, fakir halktan fahiş vergi alır, zulmederdi haksız yere. Garipler çaresizdi. İşte o günlerde bu zat geldi o beldeye. Halk onu görünce hemen etrafını sardılar.

Ebu Zer "radıyallahü anh, gördüğü onca eziyete rağmen ertesi gün yine Kâbe'ye geldi ve yine haykırdı şehadeti. Ancak yine hücuma uğradı. Efendimiz ona acıyıp yanlarına çağırdılar.

Cündeb bin Cünabe (Ebu Zer), Resulullah Efendimizle görüşmek için kabilesinden Mekke'ye gelmişti bir gün. Üç gece hazret-i Ali'nin evinde misafir kaldıysa da geliş maksadını söyleyemedi.

Ebu Zer-i Gıfârî "radıyallahü anh", eshab-ı kiramın ilklerindendir. Asıl adı "Cündeb bin Cünabe" iken, Efendimiz "Ebu Zer" olarak değiştirdiler. Gıfar kabilesine mensuptur. Güçlü kuvvetli, atılgan, karayağız bir delikanlıydı.

Balıkesir'de yaşamış Hak dostlarından "Salih Dede"den bahsedelim bu gün... Balıkesir merkezde, Atalar Caddesi üzerinde bir apartmanın dibinde bulunuyor nurlu kabri.

'Pîr Ali Efendi', Balıkesir toprağını nurlandıran bir velîdir. Her zaman olduğu gibi bu büyük zatı çekemeyenler de vardı o devirde.

'Pîr Ali Efendi', Balıkesir toprağını şereflendiren bir Allah dostu. Büyük âlim İmâm-ı Birgivî hazretlerinin babasıdır bu zat. Kabr-i şerifi, Balıkesir'de, Bağçeşme mezarlığındadır. Bir gün, talebesiyle sohbet ederken buyurdu ki:

Şeyh Lütfullah Efendi, Balıkesir erenlerindendir. Bir gün, dergahına zenginlerden biri geldi. - Hocam, müsaitseniz bütün talebelerinizle birlikte bu akşam yemeğine fakirhaneye bekliyorum sizi.

Hazret-i Ömer "radıyallahü anh", halîfelik devrinde bile fakîr olup, elinde avucunda para bulunmazdı pek. Nitekim bir bayram gemişti.

İki Yahudi, bir yere oturmuş, "Hazret-i Ömer"in adaletinden konuşuyorlardı. - Ömer, gerçekten de çok adil bir kişi.

Şeyh Lütfullah Efendi, Balıkesir toprağını şereflendiren Allah dostlarındandır. Nurlu kabri, kendi ismiyle anılan caminin avlusunda bulunuyor.

Ahmet Kuddûsî Efendi, Niğde'nin Bor kazasında yaşadı ve orada vefat etti. Bu zatın bir komşusu vardı ki, ateşe tapardı zavallı.

'Hasan Baba", Balıkesir'in manevi kumandanlarından olup, Emir Sultan hazretlerinin halifesidir.