Abdüllatif Uyan

Cizre'de yaşayan velîlerden Şeyh Hâlid Cezerî hazretleri, bir gün sevdiklerine; - Kardeşlerim, Allahü teâlânın sevgili Peygamberine ayak uydurmayan bir kimse, felaketlerden kurtulamaz, buyurdu.

Büyük velî Abdülhakîm Efendi'nin çok sevdiği bir talebesi vardı. "Yusuf Ziyâ Bey". Bu büyük velîyi çok sever, üzülmesine dayanamazdı. Hocası da bunu bilir, üzüleceği şeyleri duyurmazdı ona.

İstanbul'da medfun bulunan velîlerden Şeyh Gâlib Dede, bir sohbetinde; - En büyük saadet, iki cihânın en üstün insanı olan Muhammed aleyhisselâm'a tâbi olmaktır, buyurdu. Cehennem azabından kurtulmak ve Cennet nîmetlerine kavuşmak, Ona tâbi olanlara mahsustur.

Büyük İslâm âlimlerinden Abdülhakîm Efendi'ye, bir gün; - Seyyid Abdülkâdir-i Geylânî mi yüksektir? İmâm-ı Rabbânî mi? diye sordular.

Denizli'de medfun bulunan Hak dostlarından Şeyh Elvan hazretleri, bir gün sevdiklerine; - Kardeşlerim, dünyâ ve âhirette felâketlerden kurtulmak ve rahat yaşamak için, iki şey mühimdir, buyurdu.

Abdülhakîm Efendi'nin sevdiklerinden Tâhir Efendi şöyle anlatıyor: Bir gün, "Efendi"ye gitmiştim. Yolda kendi kendime; "Biz ne kadar uğraşsak da tasavvufta yükselemeyiz" diye düşündüm. "Gidince Efendi'ye rica edeyim. Bize bir teveccüh etsin de, yüksek derecelere yükseltsin" diye karar verdim. Bu düşünce ile vardım huzura.

Abdülhakîm Efendi'nin sevdiklerinden Sabri Bey anlatıyor: Bir gün rahatsızlandım birden. Hastanene "Apandisit" teşhîsi koydular.

Irak'ta yetişen evliyâdan Şeyh Celâlüddîn Hürmâlî hazretleri, bir sohbetinde; - İnsan, birçok bakımdan hayvanlara, bâzı sıfatları da nebâtlara ve cansızlara benzerse de, insanı hayvândan ayıran insanlık sıfatları vardır ki, ona insanlık şerefi, bu sıfatlardan gelmektedir, buyurdu.

Abdülhakîm Efendi'yi sevenlerden Tâhir Efendi şöyle anlatıyor: Bir gün "Efendi Baba"ya gitmiştim. Sohbetinde; - Evliyânın huzûruna dolu giden, boş döner. Boş giden de dolu döner, buyurdu.

Abdülhakîm Efendi'yi sevenlerden Tâhir Efendi şöyle anlatıyor: Ben, Kerkük'te iyi bir tahsîl görmüştüm. Arabî ve Fârisî'yi çok iyi öğrenmiştim. Keza din ilimlerini de. Mesela Tefsîr, hadîs ve fıkıh.

Irak'ta yetişen evliyâdan Şeyh Baba Resûl hazretleri, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, dünyâ hayatı çok kısadır. Âhiretin azabları ise pek acı ve sonsuzdur, buyurdu. İleriyi gören akıl sâhiplerinin hazırlıklı olması lâzımdır.

Bitlis'te bir kış günü, bir genç köyden şehre gidecekti. Atına atlayıp düştü yollara. Fakat dağ yolunda giderken kuvvetli bir tipiye tutuldu birden. Öyle ki, göz gözü görmüyordu. Bir adım ilerisini bile göremiyordu hatta.

İran'ın Şirvan şehrinde yaşayıp orada vefat eden evliyâdan Şeyh Amr Rabbânî hazretleri, bir gün cemaatine; - Âhirette azablardan kurtulmak, ancak ve yalnız Muhammed aleyhisselâm'a tâbi olmaya bağlıdır, buyurdu. Onun gösterdiği yolda giden, Allahü teâlânın sevgisine kavuşur. Ona tâbi olan, Allaha sâdık kul olmak saadetine erer. Şöyle devam etti:

Büyük velîlerden Abdülhakîm Efendi'nin yeğeni Fâruk Işık Bey şöyle anlatıyor: Bir gün, balkondan taş zemîne düşmüştü bizim Nevzât. Sür'atle aşağı inip, koma hâlinde hastâneye yetiştirdik.

Kabr-i şerîfi İstanbul'da, Topkapı kabristanında bulunan büyük velî Şeyh Alî Behcet Efendi, bir gün sevdiklerine; - Kardeşlerim, âhirette Cehennemden kurtulmak, kimlere mahsustur, biliyor musunuz? diye sordu. Ve kendisi cevapladı:

Abdülhakîm Efendi, Van'da yetişen büyük âlim ve evliyâdandır. Talebesinden biri şöyle anlatıyor: Bir gün, Efendi Baba ile câminin önünde oturuyorduk.

Karaman'da medfun bulunan velîlerden Şeyh Alâeddîn Rûşenî hazretleri, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, dünyâdaki bütün insanlar mesut olmak ister. Fakat mesut olan pek azdır, buyurdu. - Neden böyledir? dediler.

Abdülhakîm Arvâsî hazretlerinin bir talebesi, yaşadığı bir hadiseyi şöyle anlatıyor: Efendi'nin vaazına gitmiştim bir gün. Bâyezid Câmiinde vaaz ediyordu o zamanlar.

Irak velîlerinden Şeyh Ahmed Şemseddîn hazretleri, bir sohbetinde; - İnsanın yaratılması, ibâdet yapmak içindir, buyurdu. İbâdet yapmak da, hakîkî îmana kavuşmak içindir. - İbâdet nedir? dediler.

Horasan'dan gelerek Tokat'ın Dutluca kasabasına yerleşen Seyyid Ömer Efendi, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, Cenâb-ı Hak, bir âyet-i kerîmede meâlen; (Allahü teâlâ, yaptıklarınızı hep görmektedir) buyurduğu hâlde, bâzı Müslümanlar Rabbimizin yasak ettiği haramları yapıyorlar, buyurdu.