Yılmaz Öztuna

Türkiye'nin üzerine kâbus gibi çöken 2001 yılı bitti. Çok uzayan, dış destekli çok büyük çapta bir terör savaşında -yan zararlarla- yüzlerce milyar kaybeden ülkemiz, bir de dehşetli deprem felâketine maruz kalmıştı.

Sayın Genelkurmay Başkanımız, bir Irak operasyonunun ABD için sakıncalarını, Araplar'ın ve diğer devletlerin karşı tavır alacaklarını, Türkiye'nin savaş sırasında ve sonrasında zarar göreceğini belirtti. Sayın Orgeneral Kıvrıkoğlu'nun vurguladığı bütün bu hususlar gerçektir.

Yapılan Anayasa değişikliklerinin uygulanabilirliği için çıkartılması gereken uyum kanunları, Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemindedir. Bunlar, Kopenhag kriterlerine paralellik sağlıyacak ve bizi Avrupa Birliği üyeliği için müzakere masasına götürecek reformların bir bölümüdür. Vatandaş hayatından o derecede bezgin, o kadar geçim derdindedir ki, bu gibi faaliyetler vız geliyor.

Afganistan'da tam bir belirsizlik var. Gelişmeleri tahmin etmek fevkalâde zor. Bin Lâdin ve Molla Ömer, kellelerine 25 milyon ve 10 milyon dolar konduğu halde, kayıplara karıştı.

Bakan sayısında dünya rekorunu elimizde tuttuğumuz ve tutmakta devam hususunda eksiksiz bir irade gösterdiğimiz malûmdur. Ne çare ki, Washington ve IMF gibi etkin mihrakların, sayının azaltılması için yaptıkları uyarı, hattâ baskılar, ilgililerin keyfini kaçırdı.

9. Türk Kurultayı, İstanbul'da toplandı. Bu kurultay, TÜDEV (Türk Devlet ve Toplulukları Dostluk ve İşbirliği Vakfı) tarafından her yıl, Türk dünyasından gelen delegeler ve devlet, hükûmet başkanları ile bir araya geliyor. Vakfın gerçek kurucusu Alparslan Türkeş'tir. Kurucular arasında ben de vardım.

Ocak ayı ortalarında (henüz günü saptanmadı) Başbakan Ecevit, Washington'da Başkan Bush'la kapsamlı bir görüşme yapacak. Sıradan değil, önemli bir ziyarettir. Türkiye kadar ABD için de önemli olduğunu yazarsam, bazı okuyucularım tebessüm buyurmasınlar.

Başbakan Sayın Bülent Ecevit, seçimlerin zamanında, yani 2004 yılında yapılacağını söyledi. Başbakan 1. Yardımcısı Sayın Devlet Bahçeli, aynı şeyi vurguladı. Nihayet Başbakan 2. Yardımcısı -ve sabık başbakan- Sayın Mesut Yılmaz, 2004'ü tekrar ve teyit etti.

Dış politikamız epey yoluna girdi. Laeken'de iyi sonuçlar alındı. Başbakan Ecevit, memnun kalarak döndü. Laeken, Brüksel'in hemen yanı başında Belçika kralının has bahçesidir (domaine royal), sarayımsı bir köşk içerir. Avrupa Birliği zirvesi burada toplandı ve bizi Ecevit temsil etti. AB adaylığımız şimdi kesinleşti diyebilirim. Hangi faktörler etken oldu?

Taliban denen örgüt, tarihe karıştı. Afganistan'ı yıllarca kana boyadı. Arap teröristleri ülkeye musallat etti. İnsanlarına zulmetti, kadınlarını kahretti. Buda heykellerini topa tuttu. İslâm'ın şanlı imajını lekeledi. Yabancı güçlerin müdahalesine yol açtı. En geniş çapta hava bombardımanlarına sebep oldu.

Mevlânâ Celâleddin Rûmî'nin ebediyete intikalinin 728. yıldömünüdür: Şeb-i arûs... Konya 17 Aralık 1273... Bu tarihte Yûnus Emre 33 yaşında genç bir derviştir. Söğüt kasabasında yaşlı Ertuğrul Gazi, hâlâ uç beyidir...

Sayın Süleyman Demirel, Çankaya'dan ayrılırken Devlet Reformu demişti. Dünyanın en tecrübeli politikacısı, fiilî siyasetten çekilirken, millete ve sorumlulara bu nihaî teşhis ve tavsiyede bulundu.

Seçim Kanunu, Partiler Kanunu ve Milletvekili Statüsü'nün belirlenmesi... Demokrasimiz bakımından bu 3 düzenlemenin bir vakit önce yapılması lazım. Seçim kapıyı çalıncaya kadar geciktirilmesinde sakıncalar var. Zira o takdirde, can derdindeki partiler, her türlü sakat tasarrufta bulunabiliyorlar.

Yunanistan, AB Savunma ve Güvenlik Gücü için ABD ile İngiltere'nin Türkiye'ye verdiği güvenceye çekince koydu. Hollanda'nın da ABD-İngiltere ile ayni fikri paylaştığı biliniyor. Güvencenin, Almanya, Fransa, İtalya, İspanya ve diğer AB üyelerince onayı gerekiyor. Brüksel'de karar alınacak ve bakalım ne olacak?

Afganistan'da örgütlerin biribirleriyle savaşmasını önlemek için kurulacak Birleşmiş Milletler askerî gücünün komutanlığına, hem Almanya, hem İngiltere, ayni anda tâlib oldu. Kimlerin Orta Asya'da yer kapmak istediklerini gösterir. Fransa ile İtalya, dostları Almanya ile İngiltere'nin bu acelesine eminim bozulmuşlardır. Zira onlar da ayni postu istiyorlar.

Afganistan hanedanı, tarihinin derinliklerinden kopan, devlet kurucu büyük Asya hanedanlarından biri değildir. Ancak milli bir hanedandır. Afgan (Peştun) milletini tam manasıyla temsil ettikten başka, ülkedeki çeşitli kavimler arasında birliğin sembolüdür. Moskova harp okulunda okumuş Afgan subayları, koyu Müslüman bu devlete komünizmi sıçrattılar, Ruslar'ı çağırdılar.

Almanya'nın Bonn şehri dışında Petersberg sarayında imzalanan anlaşma mucibince kurulan Afganistan geçici hükûmeti, Afganistan'da hiç de iyi kabul görmedi.

Denktaş'la Klerides'in 70 dakikalık görüşmesi ümit oluşturdu. İki lider, Ocak ayı ortalarında ve BM gözetiminde, peşinen kayıt ve şart koymaksızın yeniden bir araya gelecekler.

Denktaş ve Klerides, 4 yıldan fazla bir zaman sonra yüzyüze geliyorlar. Bugün öğleden önce saat 10'da Lefkoşe'nin BM kontrolündeki tarafsız kesiminde buluşuyorlar. BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs özel temsilcisi Perulu diplomat Alvaro De Soto, yarım asırlık iki eski arkadaşın konuşmalarını izleyecek ve New York'a gidip raporunu sunacak.

Dün öğleden sonra hükümet ortakları önemli bir toplantı yaptılar. Genelkurmay Başkanı ve Dışişleri Bakanı katıldı. Konular bellidir ve Kıbrıs sorunu başta geliyor Zira yarın ABD Dışişleri Bakanı Powell, Ankara'dadır. Sonra Berlin, Londra ve Paris'e gidecek. Böylesine önemli bir ziyarette hükümetimiz, görüşlerini ABD ve dolayısıyla Avrupa Birliği'ne iletecektir.