Abdüllatif Uyan

Edirne'de yaşıyan gönül ehli velîlerden biri de "Ömer Baba"dır. Bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Sultân Ahmet Han, bir gün fazla yorulur. Dinlenmek ister.

Erzurum evliyâsından "Osman Efendi"ye bir gün bâzı dostları; - Efendim, âhirette günahkârlar için şefaat olacak mı? diye sordular.

İstanbul'da medfun velîlerden "Seyyid Nûri Efendi", bir gün; - Kardeşlerim, Peygamberler Allahü teâlâ tarafından kullarına gönderilmiş kıymetli insanlardır, buyurdu. Ve ekledi:

Bursa evliyâsından "Muslihiddin Tavîl" hazretlerine, bir gün bâzı sevdikleri; - Efendim, elimize çok para geçtiği halde yine maddî sıkıntı çekiyoruz. Sebebi nedir acaba? diye sordular. Cevabında;

Bir gün, "Azîz Mahmûd Hüdâyî" hazretleri, Padişahın davetiyle saraya gider. Oturup sohbet ederler. Az sonra abdest tazelemek ister mübarek.

Taşkent'te yaşayan evliyâdan "Nûreddin Taşkendî" hazretlerine, bir gün; - Efendim, bizler Kur'ân-ı kerîmin mânâsını anlayabilir miyiz? diye sordular. Cevabında;

Hoca Hamza Efendi, Gelibolu evliyasındandır. Bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Osmânlı Pâdişâhı Birinci Ahmed Han, büyükçe bir cami yaptırmaya karar verir.

İstanbul evliyâsından "Nûreddin Cerrâhî" hazretlerine, bir gün bâzı dostları; - Efendim, âhirette Cehennemden kurtulmak neye bağlıdır? diye sordular.

Azîz Mahmûd Hüdâyî, hocası "Üftâde" hazretlerine çok hizmet eder. Ne emrederse yerine getirir. Çok duasını alır.

Nâzilli evliyâsından "Muhammed Zühdî Efendi"ye, bir gün bâzı sevdikleri; - Efendim, ölen bir kimse rüyada görülmüyorsa, sebep ne olabilir? diye sordular. Cevabında; - Ölen kimsenin rûhu hapiste veya sorguda ise, rüyada görülmez, buyurdu.

Azîz Mahmûd Hüdâyî hazretleri devrinde bir kimsede "Kimyâ ilmi"ne karşı bir merak uyanır. "Bunu kimden öğrenebilirim?" diye düşünürken, "Azîz Mahmûd Hüdâyî" hazretlerini tavsiye ederler kendisine. Bunu duyunca, koşar hemen bu zata.

"Şemseddîn-i İznîkî", hâl ehli velî bir zât. Bir gün, sevdiklerine şöyle etti nasîhat:

"Abdullah-ı Bosnevî", ilim ehli bir zâttı. Bir gün, sevdiklerine yaptı şu nasîhatı:

"Eşrefzâde Bursavî", âlim ve velî bir zât. Gece-gün insanlara ederdi hep nasîhat.

Bir gün zengin birisi, "Hazret-i Hüdâyî"ye, Geldi, büyüklüğünü görüp öğrensin diye.

"Alâeddîn Halvetî", ilim ehli, büyük zât. Ederdi insanlara çok öğüt ve nasîhat.

"Abdülmecîd Sivâsî", ilim ehli bir zâttı. İşi hep insanlara öğüt ve nasîhattı. O derdi ki: Allah'a yakın olan velîler, Bütün insanlar için bulunmaz nîmettirler.

"Abdülvehhâb-ı Gazzî", Allah adamlarından. Saçtı sohbetleriyle devâmlı ilim, irfân.

"Azîz Mahmûd Hüdâyî" zamanında bir kimse, "Kimyâ ilmi"ne karşı meraklıydı nedense.

"Mehmet Emîn Tokâtî", hâlis Allah adamı. Sohbeti, giderirdi, kalbten tasa ve gamı.