Abdüllatif Uyan

Üstâdı "Seyyid Nûr"dan, feyz alarak dört sene, Yükseldi tasavvufun en yüksek zirvesine. Onun teveccühü ve himmetiyle nihâyet, Talebe okutmaya, aldı mutlak icâzet.

"İmâm-ı Rabbânî"nin torunu olan bu zât, Serhend şehrinde doğup, orada etti vefât. Mübârek babasından tahsîl görüp, sonunda, Çıktı çok yükseklere, o tasavvuf yolunda.

Allah adamlarından, bir âlim ve evliyâ. Binbeşyüz onikide teşrîf etti dünyâya. Buhârâ'nın, "Emkene" köyünde doğan bu zât, Yine doksan yaşında, bu yerde etti vefât. Bu dîni yaymak için, uğraştı gün ve gece.

İmâm-ı Rabbânî'ye tam bağlı değil iken, Memurluk yapıyordu, öyle gidip gelirken. (İstifâ edeyim mi?) diyerek edince arz, Buyurdular ki: (Hayır, devam et yine biraz.) Kendisi anlatır ki: Sılaya gitmek için, İmâm-ı Rabbânî'den istedim bir gün izin. Ayrılıp, Burhanpur'a gidene kadar, her an, Rûhen benimle idi, ayrılmadı yanımdan.

Hindistân'da yaşıyan büyük bir evliyâdır. Hâl ehli kimse olup, kerâmetleri vardır. İlmiyle amel eder, çok ibâdet yapardı. Bir günâh işlemekten korkar, ödü kopardı.

"Seyyid Nûr Bedevânî", evliyâ-yı kirâmdan. Titizlikle kaçardı, her günâh ve haramdan. Kerâmetle doludur, baştan sona hayâtı. Başı derde düşenler, arıyordu bu zâtı.

Hindistân'ın "Bedevân" şehrinde doğan bu zât, Yine bu memlekette, "Delhi"de etti vefât. "Seyfettin Fârûkî"nin bulunup sohbetinde, Bir "Kâmil-i mükemmil" oldu nihâyetinde.

"Ebül Abbâs Seyyârî", hem âlim, hem evliyâ. Allahü teâlâdan ederdi edeb, hayâ. Sohbetiyle çok kişi, gafletten oldu âgâh. Ettiği her duâsı, makbûl idi indallah.

"Ebül Feth-i Serahsî", devrinin bir tekidir. Ebû Nasr-ı Serrâc'ın en baş talebesidir. İbâdeti çok olup, meşhurdu kerâmeti. Pek çoktu insanlara tasarrufu, himmeti.

Evliyânın büyüğü "Ebû Alî Cürcânî", Dîne hizmet yolunda, tanımadı bir mâni. Ekseri bahsederdi "Ölüm"den, "Âhiret"ten. Binlerce müslümânı uyandırdı gafletten.

"Ebû Bekr-i Verrak" ki, âlim ve evliyâdan. Pek fazla korkuyordu Allahü teâlâdan. "Hazret-i Hızır" ile çok isterdi görüşmek. Ve her gün, âdetiydi, kabir ziyâret etmek.

"Ahmet ibni Hadraveyh", büyük bir evliyâdır. Hal ehli bir zât olup, kerâmetleri vardır. Belh emîrinin kızı, zevcesiydi bu zâtın. O dahî tasavvufta yetişmişti bihakkın.

Bir Aşûre günüydü, "hazreti Abdülhâlık", Sohbet ediyordu ki mescitte bir aralık, Müslümân kıyâfetli bir "Genç" girdi içeri. Talebe arasında, oturdu diz üzeri.

Evliyâ-i kirâmın en büyüklerindendir. Kararmış gönülleri, nûruyla etti tenvîr. Babası "Abdülcemil", o da âlim insandı. Ve "İmâm-ı Mâlik"in mübârek soyundandı.

Hanbelî mezhebinde büyük hadîs âlimi. İlim tahsîl etmekle meşgûl oldu dâimî. Nesebi, "Ebâ Eyyüb Ensârî"ye ulaşır. Bunun için, "Ensârî" ismiyle oldu meşhur. Binaltı senesinde, "Herat"da doğan bu zât, Seksenbeş yaşlarında, orada etti vefât. Dört yaşında başladı o ilim tahsîline.

"Hakîm-i Tirmizî"nin, tasavvufla ilgili, Bir "Kitâb"ı vardı ki, ilimle dolu idi. Verip bu kitâbını talebeden birine, Buyurdu ki: (Götür at, bunu Ceyhun nehrine.) "Peki" deyip, kitâbı alıp çıktı oradan.

"İmâm-ı Tirmizî" ki, hadîs âlimi bir zât. "Sünen-i Tirmizî"yi o yazdı kendi bizzât. Rivâyet eylediği hadîs-i şerîflerden, Birkaçı, aşağıda yazılmıştır meâlen.

"Tirmizî" hazretleri, büyük ilim ehliydi. Tasavvufta yükselmiş, mârifet sâhibiydi. Şefkatli davranırdı, kızmazdı insanlara. Sabrederdi onlardan gelen sıkıntılara.

"Hakîm-i Tirmizî" ki, evliyâdan bir kişi. İnsanları gafletten îkâz idi hep işi. Pek fazla korkuyordu Allahü teâlâdan. Titizlikle kaçardı her günâh ve haramdan.

"Hakîm-i Tirmizî" ki, büyük hadîs imâmı. Hem dahî tasavvufta yüksek idi makamı. Tevâzû sâhibiydi, üzmezdi kimseyi hiç. Yok idi dünyâlığı, bir kulübesi hâriç.