İsmet Giritli

Küba, geride kalan temmuz ayının son haftasında, Fidel Castro'nun 1953 Temmuzunda, Küba Diktatörü Batista'ya karşı başlattığı ayaklanmanın 50. yıldönümünü kutladı. Küba'daki Komünist rejimin bilançosu 'kutlanacak' birşey bırakmadığı için Fidel Castro da kutlama konuşmasında AB aleyhine bol bol atıp tutmayı tercih etti.

ABD-İngiltere Koalisyonu'nun Saddam Hüseyin Rejimini Irak'ta devirmesinden sonra, 3 Haziran 2003 günü açıklanan bir nabız yoklamasının sonuçları ile ABD'nin Irak savaşından sonra, özellikle İslam Ülkelerinde büyük destek kaybına uğradığı anlaşılmıştır.

İsrail'in, 75 yaşındaki Başbakanı Ariel Sharon ve iki oğlu, rüşvet iddialarını içeren iki soruşturma dolayısı ile sorguya tabi tutulmaktadır.

Ağustos ayında İstanbul'da toplanan 21. Uluslararası Felsefe Kongresine katılıp damgasını vuran kişilerden birinin de Alman Habermas olduğuna şüphe yoktur.

ABD'nin Irak'ı işgalinden önce bile, bazı sözde uzmanlar, ABD'yi dünyayı yönetmekle görevli yeni bir Emperyal güç olmakla görevlendirmişlerdir.

Yukarıdaki başlık 53 yıldan beri okuttuğum "Kamu Hukuku" ve "Siyaset Bilimi" derslerinden ve mesleğim boyunca ülkelerin siyasî tarihlerinden çıkardığım sonuçtur.

Milliyet gazetesinin, 29 Ağustos 2003 tarihli sayısında "ABD Elçisinden İlginç Mesajlar" başlığı ile yayınlanan bir haberden, ABD'nin yeni Ankara Büyükelçisi Eric Edelman'ın, verdiği bir gece resepsiyonunda, Türkiye'nin Kuzey Irak'ta istemediği oluşumlarla karşılaşmaması için, Irak konusunda işbirliği yapması gerektiğini ve "Bu ne kadar çabuk olursa, o kadar iyi olur" dediğini öğreniyoruz.

20 Ağustos 2003 tarihli çeşitli gazetelerimizde çıkan haberden Adalet Bakanı Cemil Çiçek'in, Türkiye'nin, "Asrın Soygunu" olarak adlandırdığı büyük bir soygunla karşı karşıya olduğunu vurguladıktan sonra...

Bu yılki 4-12 Eylül günleri, Millî Mücadeledeki "Kongre Hareketleri" içinde ayrı önemi olan Sivas Kongresi'nin 84. yıldönümüdür. Erzurum Kongresine Mustafa Kemal ve arkadaşları katılıp yönlendirici olurken,

Bu yılki 30 Ağustos Millî Mücadelede kazanılan zaferin 81. yıldönümüdür. Büyük Taarruz, 26 Ağustos 1922 sabahı başlarken, Başkomutan Mustafa Kemal, Genelkurmay Başkanı Fevzi ve Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşalarla, savaşı yönetmek üzere Kocatepe'deydiler. 30 Ağustos 1922 günü ise Mustafa Kemal'in yönettiği Başkomutan Meydan Savaşı'nda Yunan Ordusu'nun asıl kuvvetleri yokedilmiş, her taraftan kuşatılarak, Dumlupınar kuzeyinde yok edilen düşmanın İzmir yönünde kaçmasına da imkân verilmemiştir. Başkomutan 1 Eylül'de "Ordular İlk Hedefiniz Akdenizdir. İleri" emrini vermiş, Türk Ordusu da, kaçarken her tarafı yakan ve son cinayetlerini işleyen düşmanı süratle takip ederek ve Batı Anadolu'yu düşmandan temizleyerek 9 Eylül'de İzmir'e varmıştır.

Yukarıdaki başlık, Irak'a asker gönderilmesi ile ilgili muhalefet ve iktidar partisine mensup milletvekillerinin beyanlarına yer veren bir gazete haberinin başlığı idi. Bu haberden, CHP Grupbaşkanvekilinin "Türk Ordusu Irak'a giderse, Kuzey Irak'ta bulunmaması gereği, ABD tarafından altı çizilerek belirtilecek mi? Niye Kuzey Irak'ta Türkiye olmayacak da, diğer bölgelerde olacak?" tarzında konuştuğunu, AKP Grup Başkanvekili Eyüp Fatsa'nın ise "Türkiye'nin Kuzey Irak'ta olmadığı bir tezkereyi bu Meclise getirmenin bir anlamı yok, destek almaz." dediğini hatırlıyoruz. "Niye Kuzey Irak'ta yokuz?" sorusunun bana göre kısa cevabı şudur: Bush Yönetimine egemen olan ve "Yeni Muhafazakârlar" olarak adlandırılan İsrail taraftarı bir ekip, Orta Doğu'da büyük çoğunluğa sahip Arapların İsrail üzerindeki baskısını azaltmak için, Orta Doğu'da kısa zamanda bir "Kürt Devleti" kurmayı amaçlamış ve işe, Irak'taki Kürtlere oluşturulacak federal devlette yer vermeye karar vermiştir. Türkiye ise Irak'ın üniter yapısına taraftar olduğu için ABD, Irak Savaşı'nın başından beri Türk askerinin Kuzey Irak'a girmesine karşı çıkmış, yasama organımız ve parlamentomuz TBMM'de, hükümetin bütün çabalarına rağmen, ABD'nin bu davranışından dolayı birinci tezkereye yeterli destek vermemiştir.

Irak'ta Koalisyon Güçlerine yönelik saldırıların artması oranında, ABD'nin Türkiye'den asker talebi konusundaki sorumlu ve yetkili makamlarımızın kaygıları artarken, bazı kişilerin, son aylarda cereyan eden olayların yüzeysel tetkikiyle, âdeta zamanımızın siyasî tarihini formüle etmeğe kalkıştığını ve nerede ise TBMM'nin kararı olsun olmasın Mehmetçiği, ne pahasına olursa olsun, Irak'a göndermenin faydalarını saymağa kalkıştıklarını gördükçe ve okudukça, Orta Çağ'ın, Batı'da en çok bilinen ve sayılan ünlü Filozof İbn-i Haldun (1332-1406)'un tarih anlayışını hatırlıyorum.

1 milyarı aşan nüfusu ile Dünya'nın en kalabalık demokrasisini oluşturan, Türkiye'nin dört katından büyük yüzölçümüne sahip ve nüfusunun sadece % 14'ü müslüman olan Hindistan Cumhuriyeti, ABD'nin kendisinden Irak'a askerî birlik yollama talebi üzerine, bu konuyu enine boyuna tartışmaktadır. Bu nedenle, New Delhi'de İngilizce yayınlanan Hindustan Times adlı gazetenin, 25 Temmuz 2003 günkü sayısında, Praful Bidwai imzası ile yayınlanan 'Hindistan BM'nin kararı olsa bile, ABD'nin imparatorluk oluşturmak plânlarına ortak olmamalı, karışıklığın dışında kalmalıdır." başlıklı makalenin bazı önemli kısımlarını özetleyerek, aktarmak istiyorum.

127 milyon nüfusu ve kişi başına 23.100 dolar milli geliri olan ve ABD'den sonra, Dünya'nın, ikinci büyük ekonomik gücünü oluşturan Japonya'nın ikinci dünya savaşından sonra hazırlanan Anayasası, bu ülkenin ikinci dünya savaşındaki yayılmacı ve militarist politikasına tepki olarak, bir orduya sahip olmasını yasaklamaktadır. Çin ve Kuzey Kore gibi Japonya'yı tehdit edebilecek tehlikelere karşı ABD bu ükeyi Nükleer şemsiyesi ile korumakta, bununla birlikte ülkede Self-Defence Forces -Meşru Müdafaa Gücü adı altında, Kara, Deniz ve Hava personelinden oluşan ve silah altında olan 240.00 kişilik bir gücü bulunmaktadır.

Bu yıl, 23 Temmuz -7 Ağustos 1919 günlerinde toplanan Erzurum Kongresi'nin 84. Yıldönümünü kutladık. Bilindiği üzere, Türkiye Cumhuriyeti, Merkezî -Millî yani Üniter, Milli Egemenliğe ve tam bağımsızlığa dayalı Laik-Demokratik bir devlet olarak kurulmuştur. İşte Erzurum Kongresi Cumhuriyetimizin bu üniter kimliğinin oluşumunda çok önemli yer almıştır. Nitekim, Gazi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi'nin, 27-29 Mayıs 2002 günlerinde Ankara'da yaptığı sempozyuma sunulan tebliğlerden birinde özellikle bu noktaya değinilmiş ve toplantıya sunulan bu tebliğler bu yıl Gazi Üniversitesi tarafından Erzurum ve Sivas Kongreleri Sempozyumu" adı ile yayınlanmıştır.

27 Temmuz 2003'te toprağa verdiğimiz Türkiye Millî Olimpiyat Komitesinin (TMOK), 14 yıl süre ve başarı ile görev yapan 12. Başkanı Sinan Erdem, Milli Voleybol Takımında yıllarca oynayan ve Ay-Yıldızlı Takım'ın Kaptanlığını yapan bir sporcu, Uluslararası Voleybol Federasyonu üyesi ve 1970'li yılların başından itibaren TMOK'un çeşitli idari görevlerinde bulunan ve 1988'de Turgut Atakol'un vefatı üzerine TMOK Başkanlığına seçilen, ayrıca çeşitli Uluslararası Olimpiyat oyunlarında görev yapan değerli bir sopurcu ve idareci idi. Fakat Merhum Erdem'in en büyük özelliği Olimpizmi bir hayat felsefesi olarak benimsemesi ve bunu bu şekilde anlatmağa çalışması idi. Nitekim iki yıl önce Edrem'in; İKÜ öğrencilerine bir konuşma yapmak üzere Kültür Üniversitesine davet edilince, gençlere Olimpizm Nedir? konusunda doyurucu bir konuşma yaptığını hatırlıyorum.

Şubat ayında, Amerikan ordusunun başında bulunan General Shinseki, ABD'nin, Irak'ın işgalinden sonra bu ülkede güvenlik sağlamak için, yüz binlerce askere ihtiyacı olacağını söyleyince, siyasiler tarafından alaya alınmış, fakat daha sonraki gelişmeler, Generalin haklı olduğunu ortaya koymuştur. Gerçekten, bugün Irak'ta 147.000'i Amerikan, 13.000'i İngiliz olmak üzere 160.000 kişilik bir Koalisyon ordusu bulunmakta, ne var ki Irak'ta barışı sağlaması istenen bu askerlerin çoğu Irak'ta savaş yapan ve bu ülkeyi işgal edip bir an önce ülkelerine dönmek isteyen kimselerden oluşmaktadır.

40 milyon nüfuslu ve Türkiye'nin 2/3 büyüklüğündeki İspanya'nın, 1980'de Bask bölgesine özerklik tanımasına ve 1986'dan beri AB üyesi olarak Basklıların bütün azınlık haklarına saygı göstermesine rağmen, bir kısım Bask kuruluş ve örgütlerinin "Bağımsızlık" iddialarından vazgeçmedikleri ve etnik terör örgütü ETA'nın terörist eylemlere devam ettiğini görüyoruz. İspanya'nın tedirgin bölgesi Bask konusunda Jose Maria Aznar başkanlığında ve iktidardaki muhafazakâr Halkçı Parti ve muhalefetteki Sosyalistler İspanya'nın bir parçası olarak Bask'ın özerkliğinden yana mevcut durumu desteklerken, terör örgütü ETA'yı destekleyen Bask milliyetçileri, Bask bölgesi için "Mutlak Bağımsızlık" istemekte ve bu bölgeye Fransa'nın güneybatısındaki toprakları kapmak için, gerekirse, şiddet kullanmaktan yana bulunmaktadır.

Bush yönetiminin El Kaide terör sanıklarını "Askerî Komisyonlar"ca yargalanması kararı, büyük tepkilere ve eleştirilere yol açmıştır. Bu komisyonların yargıçlardan değil, yargıç olmayan askerlerden oluşması, sanıkların onları savunacak avukatı seçememesi, duruşmaların "Gizli" olması ve bu komisyonların, idam dahil tüm kararlarına karşı yargı yolunu tanımaması, Çağımızda başta ABD olmak üzere tüm demokrasilerde yürürlükte bulunan "Âdil Yargılanma" hakkının toptan inkârı anlamına gelmektedir.

1982'de "Marmara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu" adını alan ve 1992'de bugünkü "MÜ. İletişim Fakültesi"ne dönüşen yükseköğretim kurumunda 1970'lerin ortalarından itibaren, 1991 Haziran sonuna kadar, onbeş yılı aşan bir süre ile "Akademik" ve "İdarî" seviyede çok uyumlu işbirliği, arkadaşlık ve dostluk yaptığım, değerli yardımcım ve aynı zamanda titiz araştırmacı ve iyi insan olan M. Nuri İnuğur, geride bıraktığımız Haziran ayında sessizce aramızdan ayrılarak 83 yaşında ebediyete intikal etti.