Özcan Ünlü

'Milli şair' Ayhan İnal, "Aslı yüce, nesli yüce insandır/ Anasından er oğlu er doğandır" diyerek başladığı ithaf şiirini "Aslı sendikacı, işçi babası/ İnsanca bir hayat bütün çabası/.../ Dostluğu sağlamdır, vefası tamdır/ Sözün özü: Derya gibi adamdır" diye bitirir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda, yetki tezkeresinin ele alınacağı oturum öncesinde, şair ve ressam da olan AK Parti Adana Milletvekili Recep Garip'in, "Dünya Şiir Günü" ve Aşık Veysel'i anma günü dolayısıyla yaptığı konuşmanın yankıları sürüyor. Garip, "Talihsizliğim böyle bir günde şiiri konuşuyor olmamızdır.

Hece Dergisi, kendi yayınları arasında çıkan "Hurufî Melâl" isimli kitabı ve dolayısıyla İhsan Deniz için yeni sayısında önemli bir dosya sunuyor. Nerdeyse bir kitap gibi tasarlanan "Hece"de, Deniz'le kendi şiir ekseni üzerine yapılmış söyleşi kadar, şair hakkında M.Ragıp Karcı, Mehmet Solak, Haydar Ergülen, Ömer Lekesiz, Ali Doğru, M.Mehmet Uçar'ın yazıları da dikkat çekiyor.

Ali Ural, "bir göl nasıl uyandırılır bilmem/ neresine dokunulur/ bir taş atsam korkup sıçrar mı/ bilmem bir göl nasıl uyandırılır" diye soruyordu bir şiirinde... "Yeniden okuma"larımın bu ayki bölümüne, Ural'ın "Yangın Merdiveni" (öykü), "Posta Kutusundaki Mızıka" (mektup) ile "Körün Parmak Uçları" (şiir) isimli kitaplarını almıştım. Gördüm ki, bu üç önemli ve özellikli eseri yeterince okuyamamışım!

Der ki, Hermen Hesse: "Kendi kanımızdan kan katmadığımız, sevgiyle donatmadığımız, uğrunda özverileri, ortak acıları üstlenmediğimiz, savaşımlara katlanmadığımız hiçbir ilişkinin, hiçbir dostluğun, hiçbir duygunun bize sadakat göstermediğini ve güvenilir nitelik taşımadığını her birimiz kendi günlük hayatımızda öteden beri yaşar, biliriz. Birine gönlünü kaptırmanın ne kadar kolay, gerçekten sevmenin ise ne kadar zor olduğunu bilmeyen ve yaşamayan yoktur. Bütün gerçek değerler gibi sevgi de satın alınamaz. Satın alınabilen hazlar vardır, satın alınabilen sevgiyse hayır!" Gerçek sevgiyi silahların gölgesinde aradığımız için savaşmıyor muyuz zaten?..

Tiyatro Kedi'nin ismini duydunuz mu daha önce?... Tanınmış sanatçılarıyla özgün işlere imza atan topluluk (kurucu kadrosu Hakan Altıner, İpek Kadılar Altıner, Arsen Gürzap, Ayda Aksel ve Şükrü Türen'den oluşuyor), bugünlerde çok önemli projelerle izleyenlerinin karşısına çıkmaya hazırlanıyor. Ödenekli ve kasası çok şişirilmiş tiyatroların dışında, kendi imkanlarıyla ayakta kalmaya çalışan ve seçkin işlere imza atan Tiyatro Kedi (ve onun gibiler), icra ettikleri sanatın hakkını veriyorlar,

Ali Ural... O sevgili adam... Binbir güçlükle ayakta durmaya çalışan yayın dünyasına uzun soluklu ve arşivlik eserler bırakmaya çalışırken, "Kitap Haber" gibi, her sayısı yıllarca el altında bulunabilecek bir dergiyi de okurlarıyla buluşturmanın gayretinde...

Dün, petrol için Osmanlı Devleti'ni paramparça eden o haris güç, şimdi yine aynı amaçla, sığınağımız olan sevgili ülkemizi bölmek için sabırsız bir işgal paranoyasına tutulmuş gibi. Ağzını açmış, sarsak ve titrek bir heyûla gibi üzerimize çullanan ülkelerin, aslında, tek dertleri biziz, anlamıyor musunuz?!..

Bir tarafta dünya edebiyatının kilometre taşlarından, Nobel Ödüllü Alman yazar Knut Hamsun, diğer yanda Türk edebiyatına unutulmaz şiirler kazandıran Behçet Necatigil... Hamsun ve Necatigil'i buluşturan altı kitap (Dünya Nimeti, Victoria, Sonbahar Yıldızları Altında, Son Mutluluk, Pan, Hüzünlü Havalar) Timaş Yayınları arasında çıktı.

Askerliğimi Güneydoğu'da; Mardin'in Midyat ilçesinde yaptım. Ürkerek, korkarak ve sonraları sürekli düşünerek... Yaklaşık 14 ay... Estel'in, Midyat'ın; buralarda yaşayan Süryanilerin, Kürtlerin, Arapların ne düşündüklerini anlamaya çalışarak...

Sermet Muhtar Alus, Abdülhak Şinasi Hisar, Ahmet Rasim, Reşat Ekrem Koçu, Taha Toros gibi, İstanbul'u bir kültür ve medeniyet birikimi olarak görüp eserlerine yansıtan değerli isimlerin yaptığı çok önemli bir şey vardı; bu şehri kadîm bir geleneğin hazinesi olarak görüp yorumlamak... Onlar ve daha nicelerinin satır aralarına gizlediği bu gelenek ve birikimin üzeri, özellikle, son otuz yıldır tozlanmaya bırakılmıştı.

"Ama ben biliyorum ki, ben görmemek için gözlerimi kapatsam da, benim sinemalarım oynamaya devam ediyor, hayatın gerçek sahnesinde..."

Ahmet Özdemir'i herkes gibi ben de ilk önce folklor araştırmalarıyla tanıdım. Kendisi gibi Şarkışlalı olan Aşık Veysel'i her yıl İstanbul'da (Gülhane Parkı'nda) yeniden hatırlatan kitaplarını okudukça daha da yakınımda hissettim.

Nazir Akalın, "Kanayan Simya"da böyle anlatıyordu "Şairin Ölümü"nü. Hüzünden beslenen o delişmen uykuya en sonunda kendisinin de yatacağını düşünerek...

20. yüzyılın en önemli sürrealist ressamlarından Salvador Dali'nin 1952-63 yılları arasında yazdıklarını toplayan "Bir Dahinin Güncesi" adlı kitap yayımlandı.

Geçen bir yazımda, ülkemizde yüzlerce dergi yayımlandığını belirtmiş, "ve fakat, buna rağmen toplam dergi tirajımız ne yazık ki onbinleri bile geçemiyor" demiştim. Belki eksik bir tesbitti bu; çünkü, söz konusu yazıda sadece edebiyat dergilerini masaya yatırmış, "neden az tiraj?", "neden parçalanmışlık?", "neden kalitesizlik?" gibi sorulara da cevap aramıştım.

Anadolu toprağını, bu toprağı işleyen insanları bütün mimik, hareket ve yaşayışlarıyla resimlerine yansıtan Neşet Günal'ı hiç tanımadım. Ama öğrencileri Neşe Erdok ve Mahir Güven'in eserlerini incelerken, Türk resminin zirve isimlerinden Günal'ın, bir Anadolu belgeseli gibi karşımda duran tablolarını yeniden yeniden hatırladım.

Ülkemiz bürokrasisinin belki de en öncelikli ele alınması gereken kurumlarının başında Kültür Bakanlığı geliyor. Hatta Milli Eğitim Bakanlığı ile Kültür Bakanlığı'nın sıkı bir işbirliği içinde, gittikçe yozlaşan ve hızla değişen eğitimi/kültürü koruma adına çok ciddi projeleri gündemine alması gerekiyor.

Türk musıkisinin zirve sayılan serbest formlarından olan "Fihrist Taksim", perde kaldırma gibi icrâ türlerinin usta yorumcusu Sadreddin Özçimi'nin "Karatay'dan Gelen Ses" isimli CD'si ile yeniden gündemde.

Tarih ve sinema deyince akla gelen ilk şey, tarihi filmler. Sadece ülkemizde değil, bütün dünya sinemasında başlangıcından bu yana tarihi filmlere özel bir ilgi olduğu gözlemleniyor. Hatta son aylarda televizyonlarda yayımlanan dizilerde -başarılı oldukları söylenemese de- bile tarih bir görsel fon ve sığ konu olarak işleniyor.