Şerif Akcan

Bilindiği üzere, Emekli Sandığı'na tabi olarak 5 yıl ila 10 yıl arasında çalışması olan kamu görevlileri, herhangi bir nedenle (istifa, müstafi, görevden çıkarılma vb) kamu görevinden ayrıldıktan sonra, beş yıl içinde başka bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak bir işte çalışmaya başlamamaları halinde, Emekli Sandığı hizmetleri silinmektedir. Silinmeden kasıt, Emekli Sandığı hizmeti deyim yerinde ise ölmektedir.

"İki değişik iş yerinde çalışanın sigortalılık durumunun nasıl olduğunu öğrenmek istiyorum.

E.O.- Yapmış olduğunuz açıklamalaran ötürü öncelikle size teşekkür ederim. Daha önceki yazılarınızda bu konu hakkında açıklamalarda bulunmanıza rağmen biraz daha farklı bir sorunla karşınızdayım. SSK'dan emekli olduktan sonra vefat eden babamdan bekar olan kızkardeşim emekli aylığı almaktadır.

Bilindiği üzere, sosyal güvenlik sistemimizi A'dan Z'ye değiştirecek olan "Sosyal Güvenlik Reform Kanun Tasarısı" Türkiye Büyük Millet Meclisine sunuldu. Meclis Çalışma, Sosyal İşler ve Aile Komisyonu söz konusu tasarıyı görüşerek Meclis Başkanlığına iletti.

Soru: Y. Yalçın- İş yerimizde uzun yıllar çalışan bir işçimiz kendi isteği ile eski ortağımızın yanına çalışmaya gitti. İş yerimizden ayrılırken istifasını vermedi. Karşılıklı anlaşmayla ayrıldı.

Murat Özdil-Kardeşim bir firmada yaklaşık sekiz yıldan beri çalışmaktadır. Çalıştığı şirketten çıkarılıp aynı gruba ait başka bir şirkete girişi yapılacak. İsveren kıdem tazminatı ödemek istemiyor.

Devlet memurluğuna normal statüde girenler, sonradan özürlü olduklarına dair raporları olsa bile, özürlülere tanınan haktan yararlanamamaktadırlar. Konuyu köşemizde daha önce kamuoyunun dikkatine sunmuştuk.

F.Kırac- Eşim 15 yıl önce vefat etti. Toplam SSK çalışması ve askerlik ödemesiyle birlikte 1578 prim gün sayısı vardı.

A.Yazar- İşlerimizin iyi gitmemesi nedeniyle şirketimizde toplu olarak bir süre ücretsiz izin kullandırmak istedik. İşçilerimizn bazıları ücretsiz izin sözleşmesini imzalamadılar. Ücretsiz izin kullanmak istemediklerini, bunun yerine kıdem tazminatlarının ödenerek işten çıkarılmalarını istiyorlar.

Soru:N.Çiçek-Bana bir konuda yardımcı olmanızı rica ediyorum... Ben 28 yaşında nişanlı bir bayanım. SSK'nın çeyiz yardımı yaptığını biliyorum. Babam 28 yıl önce vefat etti. Uzun süredir babamdan olan maaşı alamıyorum. Çünkü özel bir şirkette SSK'lı olarak çalışıyorum. Bu çeyiz yardımını ben alabilir miyim? Alamazsam 2008'de çıkacak olan yasaya göre erkek çocuklar da alabilecek mi? Onlar için de çalışmama şartı mı gerekecek ya da nasıl bir yasa bizi bekliyor? Bu arada ortalama 8 yıldır SSK'lıyım. İşten ayrılmam gerekecekse, içeride biriken primlerim boşa gitmiş olacak? Nasıl hareket etmem gerekir?

Usta öğreticisiyim ve yedi yıldan beri sözleşmeli olarak, işçi statüsünde Turizim Otelcilik Okulunda ek ders karşılığında çalışıyorum. Sigorta gün sayımız en fazla aylık 24 gün olarak ödeniyor. Yıllık izin hiç kullanmıyoruz. Emekli olursak toplu prim bile alıp alamayacağımızı bilmiyoruz. Daha doğrusu usta öğreticilerinin haklarının neler olduğunu bilmiyoruz. Bu konuda bizleri aydınlatırsanız seviniriz.

Her yıl olduğu gibi bu yıl da bayramda yapılacak çalışmalar ile ilgili sorularla karşılaşmaktayız. Bu yazımızda genel olarak sizlerden gelen sorular doğrultusunda bayram günleri ve genel tatillerde yapılacak çalışmalarla ilgili bir değerlendirme yapacağız.

Son günlerde evlilik toptan ödemesi ve ölüm toptan ödemesi hakkında birçok soru almaktayız. Sizlerden gelen sorular doğrultusunda SSK'da uygulanan toptan ödemleri kısaca açıklamaya çalışacağız.

Soru-A. Karaca-1983 yılında ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladım. Yaklaşık 3 yıl SSK, bir yıl Bağ-Kur hizmetim var. Yedek subaylık dönemi ile birlikte yaklaşık yedi yıl Emekli Sandığı hizmetim var. Yaptığım araştırma sonuçlarına göre SSK'ya geçersem 47 yaşımı doldurarak, Emekli Sandığında devam edersem 56 yaşımı tamamladığımda emekli olabiliyorum. Fazladan 9 yıl beklememek için son 3,5 yılımı SSK'ya prim ödeyerek emekli olmak istiyorum.

Bilindiği üzere, İş Hukuku işçi ve işveren arasındaki ilişkileri düzenleyen ve bu ilişkilere yön veren bir hukuk sistemidir. İş Kanunu, daha çok işçilerin haklarını koruyan hükümler içerir. İş Kanunu'nda yorum yapılırken "işçi yararına yorum" yapılması ilkesi kabul edilmektedir.

Son günlerde okuyucularımızdan sıklıkla "raporlu olan işçi adına sigorta primi yatırılabilir mi" sorusu gelmektedir. İş kazası, hastalık veya analık durumu nedeniyle sağlık raporu alan işçiler için bazı işverenler sigorta primi yatırmak istemektedir. İşveren, sağlık sebebiyle çalışamayan işçisinin sosyal güvenlik yönünden bir hak kaybına uğramasını istememektedir. Bunun da ötesinde, çalışamayan işçinin ekonomik anlamda bir kayba uğramaması için ücret ödemektedir.

D.Özer- Babamın 5 yıldan fazla Bağ-Kur kaydı mevcut üzerine de kayıtlı işyeri faaliyette değil yaklaşık 10 senedir ve babam yakın zamanda vefat etti. Yazınızda bahsettiğiniz gibi biz Bağ-Kur'u beklemek zorunda mıyız? Babamızın borcu için kendimiz müracaat ederek kaldırılmasını isteyebilir miyiz? Varisleri olarak bu işlemleri nasıl yapabiliriz. Bu borçtan kurtulmak istiyoruz.

Soru: Hakan Yalçın-Son günlerde SSK'dan eksik günler nedeniyle idari para cezası aldık. İki defa üst üste ceza geldi. Bazen ek-8 belgesi vermeyi unutuyoruz. Puantaj kayıtlarımızı sonradan vermemize rağmen ceza uyguladılar. Dava açmamızı önerir misiniz? Uygulama hakkında açıklayıcı bilgi vermenizi istiyoruz...

Bilindiği gibi 5664 sayılı Kanun ile Konut Edindirme Yardımlarının (KEY) hak sahiplerine geri ödenmesine karar verildi. Konut Edindirme Yardımı hesaplarının tasfiyesini öngören söz konusu Kanun TBMM'de kabul edildi. Kanuna göre, geri ödemelerin 2008 yılı içinde yapılması gerekiyor.

Bilindiği üzere, 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesinde kıdem tazminatına hak kazanma şartları tek tek sayılmıştır. Hemen belirtelim ki, 1475 sayılı İş Kanununun "kıdem tazminatını" düzenleyen 14. maddesi hariç diğer bütün maddeleri 10 Haziran 2003 tarihinden geçerli olarak 4857 sayılı İş Kanunu ile yürürlükten kaldırılmıştır. 1475 sayılı İş Kanunun 14. maddesinde işçilerin ne zaman ve ne şekilde işverenden kıdem tazminatı isteme hakkı olduğu tek tek sayılarak belirtilmiştir. Söz konusu maddeye 4447 sayılı Kanun ile eklenen 5. bent ile kıdem tazminatına hak kazanmak için yeni bir durum ortaya çıkmıştır. Buna göre;