Yılmaz Öztuna

Bütün edebiyatımızın en büyük hikâyecisi Ömer Seyfeddin'in ünlü bir hikâyesinin adını biz de yazımızın başına koyduk.

Tony Blair Majesteleri'nin Birinci nâzırı, Türkçe söylersek İngiltere Başbakanı iken, politikadan çekiliyor. Daha 2 yılı olmasına rağmen... Kararlı Türk dostluğuna, ABD ile birlikte AB üyeliğimiz için eksiksiz destek vermesine teşekkür ediyoruz. NATO'da kırk yıllık müttefiklerimiz devletler AB'de bize yan çizerlerken Blair, her şartta yanımızda oldu. Türkiye'nin vaz geçilmezliğini vurguladı.

Örnek aldığımız Batı demokrasisinde, iktidarlar, halkoyuna dayanıyor. Başka meşruiyet kaynağı yok. Seçim kazanan, her türlü icraatı yapabiliyor. Sürekli yenilikler uygulanıyor, tecrübe ediliyor, kalıcılıkları gözden geçiriliyor. Hâsılı, bizim statükocularımızın zihniyetine hiç benzemeyen bir âlem yaşanıyor.

19 partimiz, seçime giriyor. Biribirlerini itham bâbında söz esirgemiyorlar. Yüce Meclis'e girebildikleri takdirde, Türk milletine ve devletine hangi hizmetlerde bulunacaklarını belirtmiyorlar.

Hafta sonu Türkiyesi, tam bir seçim atmosferi içinde. 1946'dan bu yana yaz ortasında yapılacak ilk seçim... 20 parti rekor sayıda, anlaşılan epey de bağımsız var. Bu hengâmede -kim ne derse desin- derin rejim değişikliğine kapı açacak Anayasa tadilleri Çankaya'da bekleme odasında... Pek çok konu belirsiz halde...

Cumhuriyet Halk Partisi + Demokratik Sol Parti seçim beraberliği yokuşta. Yokuşu tırmanacak nefes kapasitesi yetersiz. Zira bir zümre için Ecevit, en büyük Türk büyükleri arasında, Sol'un Atatürk'ü, İnönü'den çok üstün bir müstesna devlet adamı, eşi bulunmaz sosyal demokrat, milliyetçi ve politikacıdır.

Putin'in Orta Asya temasları, önümüzdeki dönemde Dünya politikasının yönünü etkileyecek ağırlıkta bir olaydır. Rusya, tarihi boyunca her türlü tecrübeyi edinmiş milletlere mahsus dirayetli bir sabırla, komünizm felâketinin olumsuzluklarından kurtulmaya çalıştı. Orta ve Yeni Çağlar'da ne Moğollar, ne Lehler, ne İsveçliler, ne Almanlar ve ne de Türkler, Rusya'ya komünizmin verdiği derecede zarar oluşturmuş değillerdir. Böylesine insan düşmanı bir rejimi Rusya, doğrusu imkân dahilinde en yumuşak şekilde başından atmayı başardı. 1917 felâketine uğramasa idi çoktan aralarında yer alacağı Batı Avrupa düzeyine ayak bastı.

22 Temmuz 2007 seçimlerini siyasî kriz içinde yapacağımızı, hiç bir parti unutmamalı. Bu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde cumhurbaşkanı seçilememesinden doğan önemli bir krizdir. Yüce Meclis öylesine tepki gösterdi ki, rejim değiştirecek Anayasa tadillerine girişti.

İktidar partisi, eski bir geleneği izleyerek, seçim kampanyasını -resmen değilse bile fiilen- Erzurum'da başlattı. Başbakan Tayyip Erdoğan'a Başbakan Yardımcısı, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül eşlik ediyordu. Halkımıza, Sayın Gül'ün cumhurbaşkanı seçilmesine engel olanlar konusunda şikayette, şekvada bulundular.

Seçmenin, büyük Merkez partilerden Sağ partilere kayması, askerî darbelerin sonucudur. 1960 ihtilâlinde Merkez Sağ'ın kudretli temsilcisi, Türk demokrasisinin kurucusu, vatandaşın seçmenlik kimliğini öne çıkaran, liberal ekonomiyi savunan Demokrat Parti, siyasî hayatımızdan hoyratça çekilip çıkarıldı. 3 seçim kazanarak 10 yıl iktidarda kalmıştı. (1950'de yüzde 54, 1954'te yüzde 57, 1957'de yüzde 49 oy)

Dünki yazımızda partilerin durumunu gözden geçirmiştik. Diğer partileri anarak devam ediyorum: 2002'de az oy almış Büyük Birlik Partisi ile Saadet Partisi'nin oyları yükselecektir. Sebebi bellidir. MHP'de barınamayanlar Birlik, AK Parti'yi yetersiz bulanlar Saadet Partisi'ne kaymışlardır.

Dünki yazımda sehven Sarkozy'nin 7 yıl için seçildiğini yazmışım. 5 yıl olacak. Özür dileyip düzelterek başlıyorum. Tabii artık ağırlıklı şekilde seçimleri ele alacağım. 1908'den bu yana ilk defa 4 yılı aşan bir yasama meclisi için seçim yapacağız. Hem de 21 parti ile...

Nicolas Sarkozy, Fransa cumhurbaşkanı seçildi. İç işleri, maliye, ekonomi bakanlıklarında bulunmuş, 52 yaşında, Chirac yetiştirmesidir. Son yıllarda, Chirac'ın bir 7 yıl daha seçilmeye heveslendiğini anlayınca, üstâdını yokuşa sürmeye başlamıştı. Çok yüksek kültürlü de Gaulle'ün, Chirac'ın halefi olarak şimdi, dış politikayı öğrenecek, coğrafya ve tarih bilgilerini gözden geçirecektir.

Hukuk ve yasalar, ihtiyaçlara göre düzenlenir. Hukuka ve yasaya uydurmak için ihtiyaçları eğip bükmek bize mahsustur.

2007 krizi, siyasî tarihimizde önemli yer alacaktır. Neden çıktı? Kökenlere inersek, vaktiyle birtakım cahil ve muhteris politikacıların yasama dönemini 4 yıldan 5 yıla çıkarmalarını belirtmek gerekir. 5 yıl, anayasal ve meşru oldu. Ancak hiç uygulanmadı. İlk defa AK Parti, uygulamak için ısrar üzerine ısrar etti. 5. yıla, hem de aynı kabine (hükümet üyeleri) ile girildi. Ve huzursuzluk başladı.

Anayasa Mahkemesi'nin kararı, daha çok siyasî olduğu şeklinde değerlendirildi. Yeni yasama meclisini, gene eski şekline getireceği açıktır. Zira aksi takdirde TBMM çalışamaz, âtıl, battal hâle gelir. Ama yanlış tutumlar neticesi Siyaset, bildirgeye muhatap kılındığı için, Yüce Mahkeme, bu kararla, demokrasiye yol açmayı düşündü sanıyoruz.

Seçim, demokrasilerde, krizlerin ilacıdır. Yeni kadrolar oluşturarak yeni ümitlerin ufkunu açar. Ülkenin sahibi halk, beğenmediklerini sandıklara gömer, hâk ile yeksân eyler. Gözüne kestirdiklerine oy yağdırır, iktidar yolunu açar. Demokrasi şahlanır. Millî irade ortaya çıkar. Ama şartları vardır: Seçim kanunu sakat, düzensiz, modası geçmişse, aksaklık olur. Münakaşalara, gerginliklere zemin hazırlar.

1) 4 yılı aşan yasama döneminin, 2) yüzde 10 barajının ve üyelerin eşit olmayan seçmen sayısı ile seçilmesinin, 3) 400'ü aşan milletvekili sayısının, 4) yasama müddeti boyunca hiç revizyon görmeyen kabinenin, sakıncalı bir demokrasi doğuracağını bu sütunda, her üç beş ayda bir tekrar tekrar yazdık.

İmparatorluk ve Cumhuriyet Türkiyesi'nde askerî darbelerin tarihini yazdım. Hiçbirinin devlete hayır getirmediğini, derece derece olmakla beraber hepsinin devlete zarar verdiğini anlattım. En büyük zararı bizzat ordunun gördüğünü vurguladım.

Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı adaylığı, oldukça yaygın bir kabul gördü. Hem Türkiye'de, hem Türkiye dışında... Tayyip Erdoğan'a kibarca hayır diyen TÜSİAD, Gül'ü hemen benimsedi. Sanırım Washington da olumlu karşıladı. Erdoğan'ın Amerika'dan eksiler aldığını tahmin etmek zor değil. Gül'ün hanesine şimdiye kadar ne düşüldüğü hakkında bir şey söyliyemiyorum. Medyaya gelince, gerek iç, gerek dış basın ve yayın, Gül'ün ılımlılığını vurgulayarak ümitlerini belirtti.