Şerif Akcan

Sosyal Sigortalar Kurumu 1994 yılından itibaren Kurumun prim ve diğer alacaklarının takip ve tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmasına başlanılması ile birlikte, ödeme emrinden önce 7201 sayılı Kanuna göre tebliği gereken re'sen prim tahakkuklarına ilişkin gecikme zammı borçları için kanuni faiz alınması uygulanmasına başlamıştır.

İzin sezonu olması sebebiyle işverenler ile işçiler arasında yıllık izin uygulamaları ile ilgili birtakım anlaşmazlıklar ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle sizlerden gelen talep doğrultusunda bu haftaki yazımızı 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde yıllık ücretli izin uygulamalarına ayırdık.

Bilindiği üzere, 506 sayılı Kanun'un malullük sigortasını düzenleyen 53'üncü maddesinde; Kanun kapsamında ilk defa çalışmaya başladıkları tarihte malul olduğu tespit edilen sigortalıların malullük sigortası yardımlarından yararlanamayacakları öngörülmüştür.

Ülkemiz iş kazaları sıralamasında dünya genelinde ilk sıralarda yer almaktadır. İş kazalarının gelişmiş ülkelere göre çok yüksek olmasının eğitim yetersizliği, güvenlik tedbirlerinin eksik alınması gibi birçok sebebi vardır.

Emekli Sandığı'na tabi bir süre çalıştıktan sonra Sosyal Sigortalar Kurumu'na geçen bir okurumuz, hizmet birleştirmesi yapılması halinde sigortalılık başlangıcının nasıl belirlendiğini ve SSK'ya yapılan tescil işlemlerinde sigortalıların neler yapması gerektiğini sormaktadır.

Köşemizde yer verdiğimiz konuları genellikle sizlerden gelen sorular belirlemektedir. Bunun yanı sıra sosyal güvenlik ve iş hukuku alanında meydana gelen son gelişmeleri de sizlere sunmaktayız.

Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) tarafından hak sahibi kız çocukları ile ana ve babalara aylık bağlanması ve bağlanmış olanların kesilmesiyle ilgili 506 sayılı Kanunda yapılan değişikliklere istinaden, 6 Ağustos 2003 tarihinden sonra, kendi çalışmaları dışında diğer sosyal güvenlik kuruluşlarından aylık alanların aylıkları kesilmiş idi.

Bilindiği üzere işverenler tarafından Sosyal Sigortalar Kurumu'na çalışan işçilerin bildiriminin yapıldığı aylık prim ve hizmet belgesinin internet ortamında gönderilmesindeki zorunluluk kapsamı genişletilmişti.

Sosyal Sigortalar Kurumu'nun son birkaç yıldan beri ard arda yeniliklere imza attığını birkaç defa yazmıştık. Gerçekten diğer kamu kurum ve kuruluşlarına örnek olacak yenilikler hayata geçiriliyor. Yaklaşık bir yıl önce uygulanmaya başlanan e-bildirge projesi ile birlikte kurumun hizmet sunumunda çok büyük değişiklik ve kolaylıklar meydana geldi.

İş ve İşçi Bulma Kurumu ülkemizde işsizlere iş eleman arayanlara ise eleman temin eden tek kurumdu ve bu iş yalnızca devlet eliyle yürütülmekteydi.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisinde Sosyal İşler Komisyonu'nda görüşülerek kabul edildi. Bundan sonra söz genel kurulun olacak.

İş yeri hekimleri ve iş yeri sağlık birimleri uygulaması 4857 sayılı İş Kanunu'nun 81'inci maddesinde düzenlenmiştir.

Bilindiği gibi, 5084 sayılı "Yatırımların ve İstihdamın Teşviki" Kanunu'nda 5350 sayılı Kanun ile bazı değişiklikler yapılmış, yatırım ve istihdamın teşvikinden daha fazla ilin yararlanması sağlanmıştır. Bugünkü yazımızda istihdama yönelik değişiklikleri açıklamaya çalışacağız.

Köşemizi takip edenlerin hatırlayacağı üzere, iki hafta önceki yazımızda SSK ve Bağ-Kur primlerine af niteliğinde ödeme kolaylığı yapılacağını duyurmuştuk.

Sosyal güvenlik sisteminde reform iddiası ile ortaya çıkan ve 4447 sayılı kanun ile özellikle emeklilikte kademeli geçiş sisteminin yürürlüğe girmesi ile yaş düzeltilmesi önemli hale gelmiştir.

Bilindiği gibi, yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkındaki 3201 sayılı kanuna göre borçlanma yaparak emekli olabilmektedirler. Bu kanunun amacı yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın yurda dönüş yaptıklarında sosyal güvenliklerini sağlamaktır.

Sosyal Sigortalar Kurumu prim alacaklarının son hesaplamalara göre 6.1 trilyon TL olduğu, bu alacağın yaklaşık 3.6 trilyonunun özel sektörden, kalan 2.5 trilyonun ise kamu kurum ve kuruluşlarından kaynaklandığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından kamuoyuna açıklandı.

Sosyal Sigortalar Kurumu'na çalıştırdıkları işçilerin bildirimlerini yapan işverenler Mayıs 2004 tarihinden önce bizzat bağlı bulundukları sigorta müdürlüğüne giderek prim belgelerini elden veriyorlardı. Özellikle ay sonlarında meydana gelen yığılmalar neticesinde çok ciddi anlamda iş ve zaman kaybı yaşanmaktaydı.

Bilindiği gibi, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın ülkeye geri dönüş yaptıklarında sosyal güvenliklerinin sağlanması amacıyla önce 1978 yılında 2147 sayılı kanun, bilahare 1985 yılında 3201 sayılı kanun yürürlüğe girmiştir.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'na göre sigortalı sayılanların aşağıda sayılan görevlerde geçen sigortalılık sürelerine, 11 Ağustos 1977 tarih ve 2098 sayılı Kanunla eklenen Ek 5'inci madde hükmüne göre, bu sürelerin her tam yılı için, hizalarında gösterilen 90 günlük itibari hizmet süreleri, sigortalılık süresi olarak eklenir: