Resul İzmirli

Ne demiş atalar 'Güneş çarığı sıkar, çarık ayağı sıkar.' İş hayatının en önemli problemi içinde bulunulan ülkenin istikrarıdır.

Türkiye'yi (Yılmaz Öztuna üstadın tabiriyle büyük bir sakarlık yapmazsak) çok güzel günler bekliyor. Ümitvar olmamız için rakamlar yeterli görünüyor. Ancak millet olarak psikolojik durumumuzda da çok müspet gelişmeler var. Biz bu hissi bir de Özal rahmetli iktidar olduğu zaman yaşamıştık. O havayı devam ettirebilseydik şimdi çok daha iyi durumda olurduk. Ama maalesef Özal'dan sonra bir on yılı boşu boşuna harcadık.

İnsanoğlu doğar büyür ve de sonunda ölür. Bu vetire (şimdi süreç deniliyor) her canlı için geçerlidir aslında. İnsanoğlu yaşamayı her şeye rağmen sevdiği için uzun yaşamaya oldum olası kafa yormuştur.

"Aaah! Ah!.. Benim bir anneannem vardı. Öyle tertipli, becerikli, öyle çalışkan, cömert, sevgi dolu, ağzı var dili yok bir kadındı.

Gerçekten şişenin darboğazı 'yönetim'dir. Bu son zamanlarda daha da fazla hissedilmeye başlandı. Çünkü bilgi çağının baş döndürücü hıza ulaştırdığı değişimi algılamakta yönetici pozisyonunda olanlar daha çok zorlanıyorlar. Bunun sebepleri çok çeşitli olmakla beraber en önemlileri; yöneticilerin şirketlerin hızlı büyümesi ile yoğunlaşan iş yükünden dolayı olan biteni takipte zorlanmaları, olan biteni algılasalar bile gerekli hale gelen yeni davranış tarzlarını benimsemekte zorlanmalarıdır.

Ben kendim bizzat İzmir'in Eşrefpaşa'sında doğmuşum böyle tam da 1 Ocak günü. Yılını söylemek gerekmez, ne de olsa muhtardan ikametgâh ilmühaberi almıyoruz değil mi ya?!.

Eskiden bir ürün tasarlardın, aylar süren kalıp işlerinden sonra o ürünü piyasaya sürerdin. Ürün tuttuysa oturur 'keyfini sürerdin.' O ürün taklit edilinceye kadar yıllar geçerdi. Kalın ve yüksek gümrük duvarları ile korunduğu sanılan yerli sanayiciler böyle bir ortamda bayağı bir relax (gevşek dememek için bu yabancı kelimeyi seçtim) halde on yıllar harcadılar.

Yönetim işini açıklamak için birçok metaforlar, (mecazlar, benzeştirmeler) kullanılagelmiştir.

Yardımcı Doçent olduğum, ailede biraz adamdan sayılmaya başladığım günlerden bir gün babam rahmetli; benim sofralarda ve arkadaş toplantılarında 'bol laf edip-bol yediğimden' şikâyetle 'Oğlum bazen beni utandırıyorsun, topluluklarda aşırı farfaralık yapma, aşırı da yeme, artık memur oldun, yakamazsın, sıkıntı çekersin!' diye uyarmıştı.

Pareto isimli bir İtalyan bilim adamı (%80/%20) olarak akılda kalan bir oranı kullanarak birçok olayı tahlil etmiş. Bu hayatın her alanına uygulanabilen ve de oldukça doğru çıkan bir yaklaşım oluyor gerçekten. Adına da Pareto Analizi deniyor.

Oniki Eylül darbesi olduğu zaman bendeniz üniversitede asistan idim. Darbeyi izleyen günlerde Alaşehir'e anne-baba-kardeş hasreti gidermeye gittiğimde babam her zaman yaptığı gibi takıldı: 'Eee hocam, ne oldu şimdi? Ne değişti memlekette?' Ben de darbeden önce meclisin aylar boyu toplanıp tur üstüne tur yapıp bir türlü Cumhurbaşkanını seçememesinden hareketle hocalığımı! göstermek için 'Baba şimdi artık dörtyüz elli kişi konuşmayacak, beş kişi konuşacak' dedim ve şöööyle bir havaya girmek üzereydim, esprili bir cevap verdiğim düşüncesiyle. Rahmetli golü atıverdi 'Oğlum beş kişi de çok, bir kişi konuşmalı!'

Ege Ziraat'ten 1968 yılında mezun oldum. Bu; bendenizin 68 Kuşağı olduğumu ortaya koyar. Evet Türkiye'de ilk öğrenci hareketlerinin başladığı yerdir Ege Ziraat. Peki biz neden hareketlendik ya da bizi nasıl hareketlendirdiler? Anlatayım.

Geçen hafta, Bugün-TV'de Anadolu Toplantıları isimli bir programa takıldım. Eskişehir'in iş, üniversite ve bürokrasi kesimlerinin temsilcileri bir arada idiler.

NASA uzmanlarının arsenik denilen şiddetli zehir içinde yaşayan ve üreyen bir bakteri üzerinde yaptıkları araştırmalar, bizim Gandi tayfasının balıklama daldığı WikiLeaks ham-dedikodularının girdabında kaynayıp gitmez inşaallah.

İnternet'in ne mânâya geldiğini herkes gayet iyi bir şekilde anlamış olmalı. Gizli belgelerin ortalıkta savrulması öyle günler aylar almıyor artık. Bunun için saniyeler yeterli. Bizim köşe bu işin siyasete etkilerini ele almayacak, çünkü diğer bütün köşeler ve sayfalar 'atmaca' gibi saldırdılar olaya. Eh, haksız da sayılmazlar.

Kaç gündür kafamda dolandırıp duruyorum. Hadi sizi merakta bırakmayayım. Şimdiiii. Diyelim ki Hindistan'dan 'Sih' inançlı bir insanoğlu, geldi Türkiye'ye. Gezdi dolaştı memleketi ve çok beğendi.

Bir organizasyon için en hayatî konulardan biri; etrafta olan biteni çok iyi algılayıp, oluşan yeni şartlara uyum sağlamaktır. Kısaca 'değişim yönetimi' olarak özetlenen bu iş üstelik hiç bitmeyen bir süreç olarak devam ettirilmek zorundadır.

Gel de şimdi yine babamın dükkânından bahsetme! Kurban bayramlarında bizim arasta bizim dükkân hariç tam kadro mesaide olurdu. Araba tamircisi komşuların körükleri fosul fosul çalışır, ocaklarda 'kelle paça ütülenirdi'.

Yıllardır çeşitli vesilelerle şirketlerin değişimle baş edebilmeleri için eski yönetim tarzlarını sorgulamaları ve değişimle baş edebilecek uygun bir yönetim ve şirket kültürü oluşturmaları gereğinden bahseder dururum. Diyelim ki bir şirket sahibi, yönetici veya patron bunun lüzumuna inandı. İşe nereden başlayacak? Bu süreci nasıl yönetecek?

Haberleşme ve ulaşımda yaşanan büyük gelişmeler, iş hayatının da paradigmalarını parçalamaya devam ediyor. Bu arada 'müşteri' ve 'o'nun etrafında şekillenen birçok eski düşünüş ve davranış şekilleri sorgulanıyor, yenileniyor.