Atilla Yayla

Ahlak, aynen hukuk gibi, genel bir insani kurallar demetidir. Kimine göre akıldan kimine göre dinden kimine göre de insani tecrübeden kaynaklanır. Bu görüşlerin hepsinde bir doğruluk payı vardır. Mesela akıl ile ahlak kuralları arasındaki ilişki, kuralların doğmasında değilse bile izlenmesinde dikkat çeker. Bazılarının dini ve dindarları dışlamasına rağmen dinler aynı zamanda en büyük ahlak kodlarıdır. Bu yüzden, ateistlerin bile bir ahlak sistemi olarak dinlere düşmanlık etmemesi gerekir... Bir diğer bakış, ahlakın ortak insani hayat tecrübeleri sonucu doğduğudur. Bu görüşte de doğruluklar bulmak mümkün; çünkü insani hayata yardımcı olmayan ahlak kuralları, nereden kaynaklanırsa kaynaklansın, benimsenemez ve korunamaz.

DEM’in ve bir ölçüde Öcalan’ın söyleminde barışı öne çıkaran ve yapılmak istenen şeye “barış süreci” adını veren tutum hatalı ve bir temelden mahrum. Ortada birbiriyle eşit statüde olan iki güç yok. Bir tarafta uluslararası meşruiyete sahip ve tüm dünya tarafından tanınan bir devlet olarak Türkiye Cumhuriyeti öbür tarafta ise zora ve zorbalığa dayanan ve tüm demokratik değerleri ve süreçleri reddeden bir terör örgütü var.

Kartalkaya faciası üzerine yapılan tartışmalarda bazıları vakayı kendi bağlamından koparmaya, genişletmeye ve gevşetmeye, sorumlulukları gelişigüzel dağıtmaya ve belirsizleştirmeye çalıştı. Böylece kendi “takımından” -partiden, ekipten, çevreden- olan birilerini korumak, karşı ekiplerde yer alan kimseleri ise karalamak ve kötülemek amacına hizmet edildi.

Bolu Kartalkaya’da yaşanan korkunç yangın çok canımızı yaktı. Bu satırların yazıldığı sırada 78 kişinin hayatını feci şekilde kaybettiğini biliyoruz. Sömestir tatili olması sebebiyle otel müşterileri arasında genellikle çocuklarını tatile götürmüş aileler yer almaktaydı. Bu yüzden, çok sayıda çocuk da diri diri yanarak hayata veda etti...

Kürt probleminin kökleri Türkiye'nin antidemokratik tek parti diktatörlüğü döneminde yatıyor. Başlıca sebepleri şunlar: Millî Mücadele öncesinde Kürtlere verilen zaferden sonra egemenliğin paylaşılacağı sözünün tutulmaması. Kürt kimliğinin reddedilmesi ve her alanda katı bir Türkleştirme politikası izlenmesi. Türk vatandaşlığı kavramının bir vatandaşlıktan ziyade bir etnik kimlik çağrışımı yapacak şekilde kullanılması. Kürtlerin ana dilinin, yani Kürtçenin, sosyal hayatta kullanılmasının yasaklanması…

İngiltere’de toplum içinde köpeklerin kontrol edilmesiyle ilgili cezalar şöyle(*):

Yıllar önce, 14 Ocak 2015’te, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir daveti üzerine Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde bir yemeğe katıldım. Davetliler arasında on beş kadarı akademisyendi. Çeşitli konular üzerine sohbet edildi. Herkese söz hakkı verildi. Ben de bir şeyler söyledim. Yemekle ilgili izlenimlerimi ise Yeni Şafak’taki bir köşe yazımda dile getirdim(*).

Türkiye’de ilginç bir kültürel durum ve tutum var. Bu, muhtemelen, diğer ülkelerde de karşımıza çıkabilecek bir fenomen, ama, sanırım, Türkiye kadar ağırlıklı ve yoğun olarak değil. Bu da insanların sevdikleri, önem ve değer verdikleri bir şeyi abartmaları ve her şeyin temeli hâline getirmeleri. Ondaki eksiklik ve yanlışlıkları görememeleri. Her iyi şeyi ona atfetmeleri ve onu bir tür cennetle, mutlak iyiliğe giden yolla özdeşleştirmeleri. Buna paralel olarak sevdikleri şeyi eleştirenleri kınamaları, lanetlemeleri, hatta eleştirileri zora dayanarak veya hukuki yollarla engellemeye çalışmaları...

Daha önce yayınlanan yazılarımda insan hakları kavramının içini boşaltacak ve ahlaki ve hukuki ağırlığını azaltacak şekilde genişletilerek kullanıldığından bahsetmiştim. Buna insan hakları kavramının istismar edilmesi denebileceğine işaret etmiştim.

PKK 1980 öncesinde başını Abdullah Öcalan’ın çektiği bir terör örgütü olarak doğdu. Dönemin havasına uygun olarak Marksist-Leninist-Stalinist bir örgüttü. Diğer Kürt etnisitesi kaynaklı terör örgütlerini tasfiye ederek ilerledi. Daha sonra Öcalan ve örgütün üst takımı Suriye’ye yerleşti.

Diyarbakır’daki Narin davası sonuçlandı. Sanıklardan Güran ailesi üyesi üç kişi ağırlaştırılmış müebbet, aile üyesi olmayan Nevzat Bahtiyar ise dört yıl altı ay hapis cezası aldı. Bu sonuç adaletin tecelli ettiği anlamına geliyor mu?

Ülkelerinin özgürlüğüne kavuşmasından sonra Suriye’ye dönmekte olan sığınmacılar Türkiye’ye ve Türk halkına teşekkür etmekte. Türkiye’nin kendilerine çok iyi muamele ettiğini belirtmekte. Bunları söylerken kalpten konuşmakta ve gözlerinde minnettarlık ışığı parlamakta. İyi de bu teşekkürler kime gidiyor? Başka türlü sorulursa, teşekkürleri kim hak ediyor?

Bugün 17/25 Aralık 2013 FETÖ operasyonlarının yıl dönümü. 17/25 Aralık’ta ne oldu? Bu soruya cevap verebilmek için daha genel manzara ile ilgilenmek gerekiyor.

Beşerî dünya çok ilginç bir vasat. İnsanların çoğu hakikatin kendi tekellerinde olduğunu kabul etmekte. Olabilir. Ancak, bazıları, kendi hakikatlerini insanlara gerekirse zor kullanarak kabul ettirme ve benimsetme peşinde de koşmakta. Buna paralel olarak, vuku bulan olaylara insanlar ve insanlık açısından değil kendileri açısından bakmakta. Kendileri gibi inananları ve düşünenleri öne çıkarmakta ve aynı davranışı kendilerine zarar veriyorsa kötü ve yanlış diğer insanlara zarar veriyorsa haklı ve doğru bulmakta.

Asgari ücret tartışmaları yine gündemde. Tartışma daha ziyade asgari ücretin ne kadar olması gerektiği üzerinde. Gerek iktidar gerek muhalefet kendi hesabını yapıyor. Muhalefet “iste isteyebildiğin kadar ve istediğin verilmeyeceğine göre halkı iktidara karşı tahrik et” politikası uyguluyor. İktidar ise “gerek işçiler gerek işverenler tarafından kabul edilebilecek, her iki kesimin de ihtiyaç ve taleplerine cevap verebilecek bir asgari ücret” arayışında olduğunu vurgulayan mesajlar veriyor. Bu tabloda eksik olan, asgari ücretin miktarının değil varlığının sorgulanması ve asgari ücret uygulamasına itiraz edilmesi. Ne var ki bu görüş hemen hemen hiç dile getirilmiyor. Asgari ücret uygulaması o kadar yaygın kabul görüyor ki, işinin önemli bir parçası her şeyi sorgulamak ve değerlendirmek olan akademik dünyada dahi konu bu açıdan nadiren ele alınıyor.

27 Kasım 2015’te “Türkiye’nin Suriye’yi fethi” başlıklı bir yazı kaleme almış ve şunları söylemiştim...

Bundan tan 74 yıl önce Türkiye’de tarihî bir vaka yaşandı. Ülke bir "tek parti diktatörlüğünden" barışçıl şekilde kurtulmaya ve demokrasi yolunda ilerlemeye başladı.

Balık sezonunda yaşıyoruz. Balık sevenler balık tezgâhlarını ziyaret ediyor ve sevdikleri balıkları satın alıyor. Balık fiyatları ise günlük olarak değişiyor. Bugün belli bir fiyattan aldığımız balığı yarın daha düşük veya daha yüksek bir fiyattan satın almamız mümkün. Bu durum piyasa ekonomisi ve piyasanın istikrarı hakkında önemli mesajlar veriyor. Bunların ne olduğu ve ne olmadığı hakkında çok mühim ipuçları ihtiva ediyor.

"Suriye’de neler oluyor?" sorusuna cevap verebilmek için Suriye’de daha önce neler olduğuna bakmak gerekir... Suriye’de Hafız Esad tarafından Kasım 1970’te bir darbe yapıldı ve cumhuriyet kuruldu. Bu cumhuriyet, antidemokratikti. Haziran 2000’de Hafız Esad’ın, 29 yıl iktidarda kaldıktan sonra, ölümünün ardından Suriye, “cumhuriyet hanedanı” diyebileceğimiz bir modelin örneklerinden birini teşkil etti. Baba Esad’ın iktidarı oğul Beşar Esad’a geçti.

Nasuh Mahruki katıldığı bir yayında bir Kemalist olarak türbana karşı çıkması gerektiğini, bunun sebebinin de türbanı laikliğe aykırı bulması olduğunu söyledi. Ardından, Millî Eğitim Bakanı Prof. Dr. Yusuf Tekin’in laiklikle ilgili açıklamalarına, ilginçtir, Kemalistlerden, sosyalistlerden ve Türk faşistlerinden eleştiriler ve suçlamalar geldi. Bütün bunlar gösteriyor ki, bu kesimlerde yer alanların çoğu laikliğin ne olduğu ve ne olmadığı hakkında büyük bir kafa karışıklığı içinde.