Ediz Hun

Sonsuzluğu simgeleyen bu uçsuz bucaksız aşırı kurak (arid) ekosistemler, doğal iklim şartlarının milyonlarca yılda değişimi, koşulların elverişsizliği veya insanların tabiatı tahrip etmesi sonucu meydana gelen devasa büyüklükte alanlardır.

Gelecekte iklim değişikliği, nükleer savaş gibi felaketler veya salgın hastalıklar sonucunda ortaya çıkabilecek açlığa çare olarak Norveç'te "Nuh'un Gemisi" olarak tabir edilen dev bir Küresel Tohum Ambarı kuruldu.

Avrupa'dan başlayıp dünyayı saran EHEC korkusu, bakteri kaynağının salatalık değil soya fasulyesi olduğunun açıklanmasıyla şimdilik dindi

"İnsan eğer bir kuşun yalnız başına ağlayışını veya su birikintisi etrafında tartışan kurbağaların sesini dinleyemezse, hayatın ne anlamı kalır? Çayırlardaki çiçeklerden tat alan rüzgârı koklamasını öğrenmelisiniz. Dünya sadece insanlara ait değildir..."

Dünya madencilik sektöründe altın ve gümüş elde etmek için kullanılan siyanür, en güvenli sayılan işletmelerde dahi büyük çevre zararlarına ve can kaybına yol açmıştır.

Kütahya'dan iyi haber. Gümüş işleme tesisinin siyanürlü su barajındaki çökmeyle ilgili incelemede insan ve çevre sağlığını etkileyecek olumsuz bir durum tespit edilmedi.

Bir zamanlar bu toprakların yüzde 70'i ormandı. Üzerinde çeşit çeşit medeniyetler hüküm sürmekteydi. Ancak toprak, orman ve su gibi doğal kaynakları bir avuç menfaat için tüketme sevdası çoğunu tarihe gömdü. Bizler de elimizdekinin kıymetini bilmezsek akıbetimiz aynı olabilir...

Hiç unutmuyorum,1986'da Ankara'dan trenle İstanbul'a dönmek üzere iken, havada bulunan aşırı kömür tozlarından nefes alamamıştım. Bugün ise çok şükür bu problem büyük ölçüde çözüldü.

İklimleri belirleyen alçak veya yüksek basınç alanları, sıcaklık, nem gibi faktörler atmosfer içinde oluşur. Bu sebeple iklimlerde değişikliğe yol açan en önemli faktörlerin başında atmosfer kirlenmesi gelir.

Deterjanlar, yağlar ve petrol bileşikleri, atmosfer ile su arasındaki oksijen alışverişini keserek bazı deniz canlılarının boğulmalarına yol açıyor. Santrallerin ortama bıraktığı sıcak atık sular, canlıların üreme ve beslenme fonksiyonlarını durduruyor .

Endüstriyel aktiviteler, tarımsal sulama, ilaçlama ve gübrelemeler toprağın yapısında önemli bozulmalara yol açmaktadır. Bu topraklarda biriken zehirli kimyasal maddeler, bitkilerden hayvanlara ve hepsini tüketen insana ulaşıp hastalıklara sebep olmaktadır.

Uzaydan bakılınca küçücük bir mavi top olarak gözüken dünyamızda 7 milyar nüfusu ile akıllı canlılar olan bizler, sadece birer küçük zerreyiz. Bunu hiç aklımızdan çıkartmayalım! Şunu da unutmamamız gerekir; başta su ve temiz hava olmak üzere kaynaklarımız sınırlı, kıymetini bilelim!

Ekolojik problemlerin etki şekilleri ve çözüm yolları arasında bağ vardır. Nüfusun kontrol edilmesi kirliliği azaltır.

Kömür ve petrolden daha temiz olan Nükleer Enerji bir kaza anında felakete yol açabiliyor.

Tarımsal mücadele ilaçları bulundukları ortamda uzun zaman kalıp, etrafa yayılma özelliği gösterirler. Sonuçta akarsu, göl ve denizlere taşınarak canlıların besin zincirine ve nihayetinde insana geçerek, vücutlarda zehirleyici birikime sebep olurlar.

Fosfor, azot, kükürt ve diğerleri... Hepsi de hayat için önemli. Denge bozulunca bu dostlar hastalık getiriyor.

Canlıların önemli yapı taşları olan biyokimyasal maddeler, hayatın devam etmesi için çalışıyor.

Sebzeler 50 yılda büyük değişime uğradı. Eskiden tek domateste bulunan besin değerini almak için bugün 10'dan fazla domates yemek şart.

Güzelim Türkiyemizde ormanlarda kaçak kesim yapılmakta, defne, kekik, salep aşırı şekilde toplanarak ticari amaçla tüketilmekte, yavru balıklar avlanmakta, kerevit (küçük tatlı su istakozu), kurbağa, salyangoz ve kum midyesi gibi canlılar hızla yok olma eşiğinde bulunmaktadır.

Biyolojik zenginliğimize dikkati çekmek istiyorum. Sulak Alanlar ile Lagünleri titizlikle korumalı, onları besleyen akarsularımızın debisini azaltmamalıyız!