Resul İzmirli

Dünya gerçekten küçücük bir köy oldu. Uzun yıllardır yerli yabancı birçok uzmanlardan dinleye geldiğimiz bu 'Global Köy' motifi şu anda bütün gerçekliğiyle önümüzde duruyor.

Bir futbol takımında bütün oyuncular 'gol atmaya odaklanmış' değilseler o takım başarılı olabilir mi? Hangi mevkide oynarlarsa oynasınlar, herkes takımın 'gol'ü atması için elinden geleni yapmadığı takdirde o takıma takım denir mi?..

Meşhur atasözlerimizden biridir: "Hazır ol cenge, eğer ister isen sulh-u sâlah..." Barış ve ferahlık istersen savaşa hazır olmalısın. Bugünün savaşları da daha ziyade ekonomik alanda olduğuna göre bu güzel atasözünü şöyle diyebiliriz: "Hazır ol krize, eğer ister isen satış ve kâr..."

Altmış küsur yaşındayım. "Altmışsekiz Kuşağı"yım. Çok çeşitli görevler dolayısıyla Türkiye'nin Artvin ve Antakya hariç bütün illerini ve ilçelerinin çoğunu, dünyanın da birçok ülkesini gezip görme imkânım oldu.

Vizyon denilen deyimin aslı Latince "videre" "görmek" kökünden geliyor. Liderle ayrılmaz bir bütün teşkil eden bu kelimenin bizim kültürümüzdeki kökü de Arapça "basar" yine "görmek" kökünden.

"İş Hayatı"nın gittikçe karmaşıklaşan ve belirsizleşen bir ortama doğru sürüklenmesi "İş Yönetimi"ni de daha zor ve karmaşık bir hale sokuyor. Rekabet rüzgârlarının giderek sertleşmesi şirketlerin daha kısa ömürlü olmasına sebep olmakta. Hemen tamamına yakını küçük ve orta boyda ve de aile şirketi tarzında yapılanmış ülkemiz özel sektör şirketlerinin ömürlerinin ortalama olarak bir buçuk nesil olduğu söylenir.

Bizim nesle uygun görülen rol mü idi, yoksa biz kendimiz mi öyle davranırdık pek kestiremiyorum ama;

Mustafa Selçuk genç yaşında ekonomi ve özellikle finans piyasasında olan biteni algılama kabiliyetine ulaşmış biridir.

İnsanları, şirketleri, milletleri başarısız kılan en büyük âmillerden (faktörlerden, etkenlerden) biri de "aşağılık kompleksi"dir. Bu duygu milletimizin benliğine öylesine sinsice yerleştirildi ki, yaşayan bilir.

Memlekette olan biteni bir dış göz ile algılamak çok faydalı oluyor. Her ailede bir zamanlar bir Çanakkale şehidi, Yemen gazisi olduğu gibi, şimdi de her ailenin birkaç "Alamancısı" var malum.

Bir kriz çıktı mı; herkes krizin meydana getirdiği toz dumana odaklanır etrafta olan bitenle kimse ilgilenmez. Krizin tesiri geçtikten sonraki durumu kestiremeyen yöneticiler kriz esnasında gerekli tedbirleri aksatırlar, bu ise krizin etkisinin daha uzun sürmesine sebep olur.

Bir organizasyonun bütün üyeleri işin içine katılmazsa o organizasyonu etkin bir şekilde yönetmek mümkün olmaz. Bunun en güzel örnekleri canlı organizmalarda görülmektedir zaten.

Önce millet olmanın şuuruna varmamız lâzım. Ondan sonra ne konuşacaksak konuşalım. Durumu hep beraber gördük. İnsanoğlunun bir ölçüde çaresiz kaldığı felaketler zincirinden sonra konuşulan edilene bakar mısınız? 'Yok senin belediyen zamanında oldu, yok benim belediyem zamanında olmadı'. Aslında biz son asırda esas felaketin büyüğü olarak 'Hizip'lere bölündük.

Bu köşede yıllardır; değişen çağlar boyunca yönetim anlayış ve uygulamalarının da değiştiğini anlatır dururum. Ancak yönetim anlayışındaki değişmenin biraz gecikmeli olarak gerçekleştiğini söylediğimi hatırlamıyorum. İşte şimdi söylemiş oldum. İnsanoğlunun çevresinde olup biten değişimleri algılamada gecikmesi bir tarafa, insanın değişime karşı duyduğu isteksizlik bu çağa ayak uyduramama sendromunun en önemli sebepleri arasında yer almaktadır. Bu isteksizliğin sebebi ise "insanın rahatına düşkünlüğü" ile açıklanıyor.

Bendeniz İzmir'de doğdum. 1963'ten itibaren 1990'a kadar kesintisiz İzmir'de yaşadım.

Değişim rüzgârlarının çok sert estiği bugünlerde şirketler için en zor şey bildiklerini unutmaktır. Hani meşhur hikâyedir: Eski Yunan filozoflarından birine iki talebe gelir. İkisi de matematik öğrenmek istemektedirler. Filozof önceden biraz bu konuda bir şeyler öğrenmiş olanından beş altın, bu konuda hiçbir şey bilmeyenden bir altın istediğinde; konuya aşina olanın itiraz etmesi üzerine "Sana önce bildiklerini unutturacağım sonra öğreteceğim, bu arkadaşın ise böyle bir problemi yok onun için sen daha fazla ödeyeceksin!" demiş malum. Gerçekten bildiklerini unutamayan en azından eski bilgilerini, davranışlarını, kabullerini sorgulayamayan kuruluşlar değişimi algılamakta ve yönetmekte çok zorluk çekiyor, büyük bedeller ödemek zorunda kalıyorlar...

Televizyonlarda son günlerde toplumu alışverişe teşvik için yayınlanan reklâmları görünce yine eski günlere babamın marangoz dükkânına aktı beynim...

İnsanlık tarihi kendi mecrasında akar gider. Bu macerayı takip edebilmek için insanoğlu bu akışı belli dilimlere ayırmaya, bu dilimlerdeki olayları kıyaslayarak olan biteni daha yakından izlemeye çalışır. Mesela taş, demir, tunç vs. devirleri gibi. Devletlerin doğma, büyüme, duraklama, gerileme dönemleri gibi.

Bugün yıllar öncesinin iki bakkal dükkânına kulak vereceğiz birlikte...

Misyon denilen ve de bir organizasyonun "varlık sebebi"ni ortaya koyan kavram o organizasyonun hayatiyetini devam ettirebilmesinde en önemli husustur. Bu ifadeyi çok sert ve kesin bulanlar için şöyle de diyebiliriz: "Üyelerinin niçin var olduğunu bilmedikleri organizasyonlar tam başarıyı yakalayamaz ve uzun ömürlü olamazlar." Bu şablonu her türlü örgüte, devlete, şirkete uygulayabilirsiniz.