Resul İzmirli

Bendenizin, Ziraat Fakültesi yıllarında okutulan Ziraî Hukuk derslerinden aklımda kalan ve daha ziyade Mera Hukuku ağırlıklı hukuk bilgisi dışında hukuk bilgim yoktur. Ömrüm boyunca evime giren hırsızın yargılanması esnasında karakolda davacı olmadığımı söylediğim halde 'celp edildiğim' mahkeme seansı dışında 'savcı' ve 'hâkim' görmüşlüğüm de yoktur.

Farklılıklara tahammül etmek kadar zor bir şey yok, ama insanoğlunun huzuru için de farklılıklara tahammül etmek kadar tesirli bir şey yok.

Memlekette şimdi tatlı bir telaş var. Deprem, kriz, savaş gündemden düşmüyor ama Tayyip Erdoğan'ın ortaya koyduğu 'İki bin yirmi üç yılında beşyüz milyar dolar ihracat' olarak özetlenen 'vizyon' iş dünyamızı bayağı etkilemiş görünüyor. Çeşitli vesilelerle görüştüğümüz iş dünyamızın temsilcileri bunun imkânsız olmadığını söylüyorlar.

Bütün organizasyonların ortak derdi nesiller arası geçişi akıllıca ve zayiatsız atlatabilmektir. İşin belki de en zor yanlarından biri budur.

"İnsan demek aciz demek." Bir büyüğümüz bunu çok sık tekrarlardı. Bazı atasözlerinin mânâsı başa bir şeyler gelince daha iyi anlaşılıyor. Japon milletinin başına gelenler daha başka yerlerde de birçok milletin başına gelmişti. Ancak o milletler ekonomik ve teknolojik açıdan Japonya'dan daha geri seviyede olduklarından insanın acizliği o olaylarda bu kadar etkili şekilde anlaşılamamıştı...

Anlatılamaz, ancak yaşanır denen durumlar vardır. İşte bu tam Ziya Ağabey için söylenebilir... Güzel bir hayat, güzel bir vefat. İrfan Abimiz güzel bir yazı ile hepimizin güzel hatıralarını canlandırdı... Hakikaten dünya fani, ölüm ani! Kalem üstadı İrfan Abimiz, ideal örnek şahsiyetlerin bıraktıkları izler açısından ele aldı. Şimdi biz de İş Yönetimi penceresinden ele alalım.

İnsan gerçekten muamma bir varlık. Nerden mi esti şimdi bu filozofik başlangıç? Sabah sabah Japonya'da meydana gelen afet haberini alınca ve teknolojinin sayesinde! canlı olarak tsunami dalgalarının yılların emeği ve alınteri ile meydana getirilen iş yerlerini, evleri, koca koca gemileri, güzelim arabaları oyuncaklar gibi savurduğunu görünce insan o gün hiçbir şey yapamayacağı hissine kapılıyor.

Memleket ve dünya belki de son yüzyılların en önemli olaylarıyla sarsılıyor.

Yıllardır yönetim konusuyla haşir neşiriz ya, bulunduğumuz ortamlarda konu oraya doğru kayıyor. Geçenlerde yaşları otuz otuz beş civarında olan beş altı gençle bir araya geldik bir başsağlığı ziyaretinde. Gençler oldukça tanınmış, ihracatı olan, ev tekstili sektöründen bir şirkette çalışıyorlar. İçlerinden birisi işletme dalında yüksek lisans yapmış. Diğerleri şirkette uzun yıllardır çalışmış tecrübeli çocuklar.

Otomobil harika bir alet. Onu bir sistem bütünlüğü içinde incelediğiniz zaman şunları tesbit etmek mümkün: -Otomobilin hareket edebilmesi için yakıta, yakıtın yakılabilmesi için motora ihtiyaç var, -Motorda yanan yakıttan ele geçen gücün otomobilin bütün alt sistemlerine aktarılması şart, -Bu aktarmanın yapılabilmesi için çok çeşitli aktarma organlarına ihtiyaç var,

Kendi kafana göre koyduğun kaidelerle etrafındakilere hükmetmeye çalışacaksın, yönetimin bir ilim olduğunu kabul etmeyeceksin, söylediğin her şeyin kanun hükmünde olmasını isteyeceksin, yaşayış tarzını güya geleneklere uygun havasında istediğin gibi sürdüreceksin, aile fertlerinin hepsi kendi havasında olacak,

Akademik hayata atıldığım yetmişli yıllarda Federal Almanya'da doktora yaptım. Konum 'Tarımsal Kooperatifçilik' idi. Almanya'da ve dünyada kooperatifçilik konusunda ne olup bittiğini, çalıştığım Giessen Justus von Liebig Üniversitesi 'Tarımsal Kooperatifçilik Enstitüsü'nün zengin kütüphanesindeki kaynaklardan araştırma imkânı buldum.

Hanımla ara sıra Anadolu hasretimiz depreşir. O zaman yollara düşmeliyiz, Anadolu'nun envai çeşit toprağını rengiyle görmeli, toprağın ve 'köy'ün kokusunu ciğerlerimizin en ücra köşesine ulaştırmalıyız.

Aktif iş hayatının harala gürelesi içinde çocuklarla daha ziyade anneler ilgileniyorlar. Ama torunlarla daha yakından ilgilenmek onlarla daha uzun beraber olmak erkekler için de mümkün oluyor. Tabii bu arada torunların da çocuklardan daha fazla ilgi çektiğini söylemek durumundayız. (Daha çok sevildiklerini demedim, başımı çocuklarımla derde sokmak istemem).

Lise yıllarında biyoloji derslerini severdim. Belki de Ziraat Fakültesi'ni seçmemde de gizliden bu sevgi rol oynamış olabilir. Aslında son yıllarda biyolojik olaylar ve sistemler bütün bilim dallarına katkıda bulunuyor. Son yıllarda evde yetiştirmeye merak sardığımız süs bitkilerini gözlemlerken bendeniz de biyolojiden yönetim bilimi için bazı ipuçları buluyorum kendimce.

Atayurt'taki Türkmenistan hariç birçok ülkeyi gezdim. Türkmenistan'da olan bitenin de aşağı yukarı aynı olduğunu duydum. Komünist işgalcilerin oraları elde tutmak için kullandıkları en büyük silahın 'votka' olduğunu yüzlerce insandan bizzat işittim. Halen de oralarda 'votka' denilen nesne sudan ucuza satılmaktadır.

Gazetede idari görevdeyken ziyaretimize gelen Tunus Büyükelçisine ana tarafımın Tunuslu olduğunu, ailenin esas yurdunun Kartaca yarımadasının tam ortasında portakal bahçeleri arasındaki 'Menzel bu Zelfa' kasabası olduğunu söyleyince Büyükelçi pek sevinmişti.

Sanayi çağının en önemli olgusu kitlesel üretimin gerçekleştiği 'fabrikalar' olmuştur.

Geçen yazıda 'ucuz ve kaliteli üretim'in 'ucuz' kısmının maliyetleri düşürmekle mümkün olabileceğini söylemiş, bu konuda atılacak en önemli adımın 'maliyetleri oluşturan kalemlerin doğru bir şekilde tespiti' olduğunu belirtmiştik.

Daha ucuza ve daha kaliteli üretmek artık olmazsa olmazlardan oldu. Aksi takdirde şirketlerin ayakta kalmaları mümkün değil. Eskiden pahalı ve kalitesiz mal ve hizmetlerle beş on yıl devam edebilirdiniz.