Mustafa Selçuk

Son günlerde bono faizlerinde iki puana yakın artış oldu farkındaysanız. Halen 2005 enflasyon hedefine göre baktığımızda reel faiz % 14 . Enflasyon geriliyor, bütçe açığı geriliyor, borçlanma oranı geriliyor ama reel faizin belini bir türlü kıramıyoruz.

Ekonomi yazanların kalem oynatma sahaları mahduttur. Ülkemizde müzmin meseleler de mümbit olduğundan, yazılar daha ziyade "durumu yorumlar". TV dünyasına Amerikan hediyesi olan sitcom'larda (durum komedileri), hadisenin kendisi değil ama "o anki durum" güldürür.

Veyahut, sadece tahammül etmek. Toplum olarak bir türlü edinemediğimiz bir özellik. Oysa ki bireyin çevresiyle bağdaşabilmesinin, insanların birbirini anlayabilmesinin katalizörüdür tahammül.

Devletin, fazladan gelire ihtiyaç duyduğunda kement salladığı üç "naçar topluluk" var. Otomobil kullananlar, cep telefonu kullananlar, akaryakıt kullananlar; zaman zaman da tiryakiler.

Bana göre evet. Lakin, eğitimi nasıl tarif ettiğinize bağlıÖBugün, okullarda verilen temel eğitim, dünya ile bütünleşme iddiasındaki Türkiye'nin kalitatif ihtiyaçlarını karşılıyor diyorsanız, bu yazıyı okumanıza gerek yok .

Financial Times, Türkiye'nin Yeni Türk Lirası'na geçmesini böyle tarif ediyor. Güzel bir benzetme esasında. İki neslin hayatına damgasını vuran ve ülkenin onlarca yılını tarumar eden yüksek enflasyon illetinden kurtulmanın kutlaması diyebiliriz.

TGRT Sabah Haberleri'nde şöyle soruyordu Seda Akbay: "AB süreci ve özelleştirme ile birlikte, ekonomik egemenliğimizi devrediyor muyuz?" Türkiye'de hassasiyetlerin en çok kabardığı kavram; egemenlik. Soruyu şöyle sormaya ne dersiniz?

Türkiye, uygarlaşma ve özgürleşme yolunda ciddi adımlar atma çabasında. Her gün daha fazla sayıda insan, yaşadığı ülkeyi, sahip olduğu şartları, devletin ona sunduğu hizmeti sorgulamaya başlıyor. Birey olmanın farkına varan yurttaş sayısı giderek artıyor.

Ekonomiyi bir çıpaya bağlamak terimi, kamuoyumuzca hemen benimsenen ithal bir tanımlama. İktisadi bir politika yürütülürken, sürecin yalpalamaması veya yoldan çıkmaması için sabitlendiği parametreleri tarif ediyor.

Bütçeleri fantezi metinler olmaktan çıkardık." Bu söz, Bakan Abdüllatif Şener'e ait. 2002'den önce, bütçe ödenekleri yıl ortasında bittiği ve bütçenin "iler tutar yanı" kalmadığı için "ek bütçe" yapılırdı. Devletin kanunla çıkardığı bütçe hedeflerine kimse itimat edemezdi, zira mutlaka "hedefler şaşardı".

Bugün ekonominin rakamlardan kurulu mücerret dünyasından çıkıp, hayat kadar yalın ama hayat kadar da önemli bir konuyu konuşalım birlikte. Gıda ve Tarım. Fizyolojik hayatımızı devam ettirmemiz için vazgeçilmez bir şekilde gıda almamız gerekiyor.

Avrupa'da Türkiye'nin üyeliğine karşı çıkanlar ile Türkiye'de AB üyeliğine karşı çıkanların siyasi ve fikri karakteristiğindeki benzerlik dikkatinizi çekiyor mu? Her iki tarafın muhaliflerinin itiraz motifleri -açık veya örtülü- etnik yani milli gerekçelere dayanıyor.

TOBB Başkanı R.Hisarcıklıoğlu, kaynakların doğru ve verimli kullanılmasını anlatmak için, çok hoşuma giden bu tarifi kullanmış.

Perşembe günü, AB yolundaki Türkiye'nin dünya kenti İstanbul'da, "sadece çok yağmur yağdığı için", 40 km.lik yolu kat edebildiğim süre bu. Şehrin "en" ana arterini kullanarak işine ulaşma çabasındaki yüzbinlerce insan gibi...

Dün yazımı yazdığım saatlerde AB Komisyonu raporunu açıklamış, müzakere için tavsiyesini yapmıştı. Türkiye'de de, dışarıda da dolu dizgin tartışılıyordu konu. AB'yi, Türkiye'nin bağımsızlığını bitirecek "hain bir emperyalist plan" olarak algılayandan, bir "medeniyet projesi" olarak düşünene kadar her renk ve şekilden görüş ortaya saçılmış durumda.

Gerçekleri ve sebepleri tek boyuta indirgemekte üstümüze yok. Mesela AB müzakere tarihi gibi, sebep-sonuç ilişkisi çok sayıda faktöre dayanan bir konuyu, "zina suç olsun mu, olmasın mı" ikilemine indirivermiştik. Üyeliğe tesir edebilecek birçok başka unsur bir anda unutuldu ve bir tek kavram kilit haline geldi. Son günlerde, bu "teke indirme" alışkanlığına örnek, "kira artışları" oldu.

Memur olmak önemli . Öyle ya "koskoca devleti" temsil ediyor bu sıfat. Ayrıca memur olmak özel hukuki düzenlemelere tabi olmak demek. Yerine göre lojman, dinlenme tesisi demek. En önemlisi, "Neredeyse hayat boyu iş ve ücret garantisi" demek.

Zina tantanası durulunca, kadim ve sürekli konularımız zihinlerimizin derinliklerinden su yüzüne çıkıyor birer birer. Mesela Faiz Dışı Fazla (FDF), mesela Cari Açık, mesela döviz kurları. IMF ile yürütülen yeni dönem stand-by görüşmelerindeki en çetin müzakereler FDF konusunda geçecek gibi görünüyor.

Aralık'ta Avrupa Birliğinin kapıyı "aralayacağı" konusunda ihtimaller iyice güçlendi. Başbakan Erdoğan'ın son dakika manevrası ve TCK'nın yasalaşması bir bakıma "Avrupa mızıkçılarının" elinde koz bırakmadı. Müzakere tarihi almak, AB üyeliği için "hakiki aday"olmak demek.

Taktik miydi, şans mıydı tartışmaları yapıladursun, zina tartışmasından Türkiye neredeyse kazançlı çıktı diyeceğiz. Dört gün önce "ört ki ölem!" durumundaki "makûl ve öngörülü (!)" piyasalarımız, neredeyse coştu.