Ömer Faruk Bingöl

Piyasalar bu hafta ABD'den, "parasal genişlemenin tam olarak bitirilmeyeceği" mesajını bekliyor. "Gezi Parkı eylemlerinin devam edeceği" söylemleri, borsada ilk etapta 80 bin üzerinde tutunmayı zorlaştırabilir.

Gezi Parkı olayları devam ederken piyasaların "yeni tepki" vermekten çok, "bekleyişe geçtiğini" ve "denge bulmaya çalıştığını" izliyoruz.

Son 1 ayda gelişmekte olan piyasaların dolar karşısındaki değer kayıplarını dikkate aldığımızda; Gezi Parkı protestolarının, piyasada yaşanan bozulmaların asıl sebebi olmadığını, sadece tetikleyici etki yaptığını, meselenin daha çok küresel ekonomik konjonktürden kaynaklandığını anlıyoruz.

Normal piyasa şartlarında 240 ay kira ile kendisini amorti eden bir ev düşünün. Çalkantılı bir ortamda aynı evi 180 ay kira bedeline buldunuz, tepkiniz nasıl olur? İşte borsanın da öyle oluyor!..

Haftaya büyük çalkantıyla başlayan Borsa İstanbul, yeniden normalleşme sürecine girmeye çalışıyor.

Son zamanlarda zaten küresel ekonomik konjonktür gelişmekte olan ülkelerden para çıkışını destekliyordu.

Son dönemde yayılan "parasal sıkılaştırma" söylemleri, borsalardaki köpüğün alınmasında bahane olarak kullanılıyor. Merkez Bankaları, yüksek faizin piyasaları vuracağını bilir ve buna izin vermez.

Türkiye, 21 yıl aradan sonra yeniden iki kurum tarafından "yatırım yapılabilir" seviyede...

Moody's haberini cuma günü yüksekten açarak kutlayan, ancak sonra gevşeyen borsada; muhtemel kâr realizasyonlarına karşı dikkatli olunmalı. Doların da yükselişi bu senaryoyu destekliyor.

Dolar ve borsa, genelde ters orantılıdır. Birisi düşerse diğeri artar ancak son günlerde olduğu gibi "ikisinin de yükseldiği" istisna durumlar ortaya çıkabiliyor.

Altın fiyatları gelişmiş ülkelerde devam eden parasal genişlemelere rağmen, önceki reaksiyonlarını gösteremiyor ve yükseliş trendine geri dönemiyor.

Borsa İstanbul'da not beklentisi sürdüğü müddetçe, her kâr realizasyonunun "alımlarla karşılanması" muhtemel... Bütün merkez bankalarının faiz indirimi yarışına girmesi de bu senaryoyu destekliyor.

Borsalarda zirve üstüne zirve hareketi devam ediyor. Biz de bu modaya uyuyoruz. Özellikle ABD Dow Jones endeksinin 15 bin puan üzerinde kapanış yapması, küresel piyasalar açısından önemli bir sinyal...

Faizlerin tarihî dip seviyelere gerilemesi, borsaların rekor üzerine rekor kırması, yavaşlayan küresel ekonomide likidite operasyonlarının hızlanması; kendisine rota arayan para için altını yeniden bir alternatif haline getirir mi?

Parası olanlar dertli; çünkü düşük faiz, yüksek borsa, kararsız altın karşısında, "birikimlerini nasıl değerlendireceği" konusunda şaşırmış durumda... Borçlu şirketler mutlu; çünkü faiz giderleri azalıyor, kazançları artıyor. Tüketiciler de ucuz kredi kullanıyor, mevcut borçlarını yapılandırıp azaltıyor.

Ömer Faruk Bingöl

Çok değil, daha iki hafta önce bu köşede 100 bin liranın aylık faiz getirisinin 500 liraya kadar düştüğünü yazmıştık.

Endekslerde zirveye yakınlık, yorulma belirtisini beraberinde getiriyor ve kâr realizasyonu ihtiyacını artırıyor. Bir süredir emtia tarafında fiyatlanan reel ekonomideki olumsuzluklar, borsalara da sıçrayabilir!

Küresel ekonomiden kötü sinyaller gelmeye devam ederken, borsalar da yükselişini sürdürüyor.

Son haftalarda ABD'den gelen karışık sinyaller ve hammadde fiyatlarında yaşanan gerilemeler; "gelişmekte olan" ekonomilerin öncüleri, BRICS olarak ifade edilen Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'yı rahatsız ediyor.