Ömer Öztürkmen

Ülke ekonomisi kötü olabilir. Hükûmet başarısız olabilir.. Battık batıyoruz diyecek noktaya gelmiş olabiliriz.. Ama böyle bir perişanlık durumunda dahi ehil insan, akıllı insan, çalışkan insan, tek başına unutulmayacak başarılara imza atabiliyor..

Yarım asırlık bir zaman dilimini içeren Koca Reis'in bu hatıralarını okudukça, bugünkü siyaset hayatımızda görülen kaotik durumu, yaşadığımız kargaşalığı daha iyi anlayacaksınız..

Gözlem ve tecrübeye dayanan mantıksal pozitivist bilim anlayışından ve hür disiplinin kendi metodoloji sisteminden vazgeçmemiz elbette söz konusu olamaz. Ne var ki, Einstein'ın İzafiyet görecelik teorisi ve Kuvantum fiziğinin açılımları, mantıksal pozitivizmin kesinlik, mutlaklık ve maddeci evrensellik iddialarını çürütmüştür..

Bizim aydınımız aşırı derecede hem bilimsel dogmaların hem de dogmatik bilgilerin etkisi altındadır. Söz gelimi bilimsel bir bilginin mutlak olmadığını, kesinlik kazanamıyacağını iddia edecek bir insanı bilim karşıtı, hatta uygarlık düşmanı olarak suçlamaktan çekinmez.

Ortaokul ve lise sıralarındayken Atsız, Necip Fazıl Kısakürek, Nurettin Topçu ve Reha Oğuz Türkkan, yazılarını ve şiirlerini takip ettiğimiz şair ve düşünürlerdi.. Orhun, Büyük Doğu, Hareket, Gökbörü dergilerinin çıkış günlerini iple çekerdik..

Ekonomi... Ekonomi! Yarı aydın kadroların yeni buluşudur bu... Her derdin ekonomiyle çözüleceğine, kalkınmanın ekonomiyle başarılacağına, yalnız parayla ekonomiyle hayatiyet bulacağımıza inanan yarı aydınlar...

Binlerce masterli, doktoralı ekonomistimiz var, bürokratımız, politikacımız var, ama bir türlü şu enflasyon perişanlığından, şu geri kalmışlıktan kurtulamıyoruz. Neden? Çünkü ülke kalkınmasının tek başına ekonomiye bağlı olduğu noktasından hareket ediyoruz da ondan.. Dogmatik kafalar böyle emrediyor da ondan..

Hayek, ekonomik sorunların çözümü için uğraşan uzmanların, mutlaka, felsefe, psikoloji, sosyoloji, tarih, hukuk gibi sosyal bilimlerden de biraz nasibini almış olmaları gereğini anlatır.. Kavgalı bir toplumda ekonominin düzgün gitmesi diğer sosyal faktörlere bağlı.. Her gün yeni bir parti kuruluyor. Bu da toplumun parçalanmışlık halini gözler önüne seriyor..

Büyük Birlik Partisi'nin Meclis'te olmadığı halde üye sayısında 19 misli artış olması dikkat çekici bir gelişme... Üye artış hızındaki bu gelişmenin ortaya koyduğu bir gerçek daha var: Kaydolanların % 90'ı 40 yaşının altındaki gençler... Bu da gösteriyor ki, geleceğin politikasında, bizim gibi yaşlıların değil, genç ve dinamik insanların rolü hakim olacak.

Amerika, Bin Ladin'i bulamayınca Yaser Arafat'ı gözaltına aldırdı. Dünyanın neresinde olursa olsun. Bin Laden'i yakalayacağım diye Amerikan kamuoyuna söz veren Bush, bu iddiasını yerine getiremeyince önce Afganistan'ı vurdu şimdi de Filistin'in işgaline göz yumuyor.

Bir ülkenin yalnız ekonominin sihirli değneğiyle kalkınacağına inanmak, doğru değildir.. Ekonomi tek başına bir ülkenin sosyal yapısını, sosyal düzenini ve sosyal problemlerini anlamaya yetmez.. Yetmediği de işte Türkiye'nin halinden belli.. Yüzbin ekonomistimiz var.. 70 kadar üniversitemizden, her yıl onbinlerce ekonomist gençler mezun oluyor.. Binlerce öğretim üyesi ülkenin ekonomik perişanlığına çareler arıyor..

Bilimsel araştırmalarda doğrulanabilirlik ilkesi kadar, yanlışlanabilirlik ilkesini de eğitim ve bilim felsefenizin temeline oturtamamışsanız, Batı dünyasının 19. asra kadar sürdürdüğü din ve bilim çatışmasını siz 2000'li yıllarda da devam ettirirsiniz..

Herşeyi tartışıyoruz diyebilir miyiz? Aslında çok şeyi tartışıyoruz: Hukuku, adaleti, hürriyetleri, ekonomiyi, üretimi, paylaşımı, gelir dağılımını, sosyal hayatımızı, sanat dünyamızı, iç ve dış politikamızı hep tartışıyoruz.. Bu tartışmaların faydası oluyor mu?

100 yıl uyutulmuş olmak ve hâlâ uyanamamak anlaşılır şey değil..Bizim bilim adamlarımız, geçen 20. asrın başlarında Batı bilim dünyasında ard arda yer alan bilimsel devrimlerden habersiz kaldılar; 200 yıl önce Saint Simon'la başlayan ve Auguste Comte ile şiddetlenen pozitivist bilim anlayışından kopamadılar.

Bilim anlayışımız, hâlâ Auguste Comte'un düşünce sistemindeki paradigmalardan kurtulamadı.. Seküler bilim anlayışı, Batı'da eski bağnazlığını terkederken bizim cüppedarların ısrarları hâlâ anlaşılır gibi değil..

Batılılaşma diyoruz, çağdaşlaşma diyoruz, liberalleşme, demokratikleşme diyoruz, ama bir türlü uzlaşma erdemini edinemiyoruz. Uzlaşma kültürü yerine kutuplaşma kültürü hakim. Batı uygarlığı, İslam'ın emrettiği ama bizim unuttuğumuz, uzlaşma erdemini benimsemiş bir uygarlık. Uzlaşma bizim yitirdiğimiz, Batı'nın da son yüz yılda bulduğu bir değer.

Eğer 1930'larda F.A. Hayek ve Karl Popper, Hitler'in Almanya ve Avusturya'da estirdiği Nazi terörü ve faşist baskılar yüzünden İngiltere'ye değil de, diğer birçok Alman asıllı bilim adamları gibi bize iltica etselerdi, Türkiye bugünkü geri kalmışlığı yaşamazdı..

Genç nesillerimize Fuzûlî'yi, Bakî'yi, Şeyh Galib'i öğretmek mevkiinde oturan benim bakanım, Talim Terbiye Üyelerim, divan şiirini, unutturmaya çalışıyor. Sen kendi divan edebiyatına saygı göstermez ve onu nisyana terkedersen o zaman Saddam da Fuzûlî'nin kabrini; Suud zâdegânları da Ecyâd Kalesi'ni hâk ile yeksân eder.

"Demokrasiden korkan insanlar var" diyor, Sayın Ferruh Bozbeyli; yılların siyaset ustası, bilge yorumcusu, "Alaca Siyâset" adlı kitabında.. İşin garibi en çok korkanlar da, varlıklarını demokrasiye borçlu olanlar.. Aslında biz hep korku halindeyiz.

Türkiye bir büyüğünü, ender yetişen evlatlarından birini kaybetti, genç yaşta.. İnançlı; Kitab'ına bağlı; toprağına âşık; ötelerden süzülen, ötelere çağrılı ruh güzellikleriyle, huzur serpen Mekarim-il-Ahlak ile yüklü derviş mizaçlı bir gülüşü kaybetti Türkiye.. Doğumla ölüm arası dünyevi değerlerden, değerlendirmelerden kurtulmuş bir duruşu vardı aramızda Sevgili Yalçın'ın...