Rahim Er

Şu ara Amerikan yönetiminin sıkıntısı az olmamalı. Irak, cihan devleti için başlı başına çok büyük bir sıkıntı. PKK da Irak bağlantılı olarak bir sıkıntı. ABD bu mevzuda "PKK terörist örgüt" diyor ve orada kalıyor. Üçüncü sıkıntılarıysa Ermeni iddiaları. Asılsız asırlık iddialar, dış ilişkiler komisyonundan geçti. Şimdi Bush-Rice ikilisi Amerikan meclisini engellemeye çalışıyor.

Ne kadar şanslı, ne çok bahtiyardık; iki bayramı birden yaşadık. Cuma ve Ramazan Bayramı.

Bugün cemiyetimizi sosyolojik açıdan tahlil ettiğimizde bir geçiş döneminde olduğumuzu görürüz. Artık geniş anlamda ne bir köylü toplumuz ve ne de şehirli. Bu dönem melezlik dönemi. Ne o eskinin durmuş, oturmuş konaklı, halayıklı şehirli geniş ailesi var ne de köyün kendine mahsus geniş akrabalı aileleri. Ne tamamen köy adeti, ne şehir geleneği. Köyler tenhalaştı. Bazıları tükendi, bazıları tükenme yolunda.

Askere "hazır ol!" emri verilmiştir. Ordu hazırlığını yaparken hükümet de meclisten tezkereyi çıkartmakta. Kanunen yapılması gereken işlemler tamamlanıyor. TSK bir süreden beri bu emri bekliyordu.

Gayrı Sünni baba-kız iki yurttaşın 2004 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde açtıkları dâvâ, dün hükme bağlandı. Davacılar, dâvâ dilekçesinde bu dersin Sünni itikat esaslarına göre verilmesinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin inanç ve eğitim haklarıyla ilgili maddelerine aykırı olduğunu, ayrımcılık yapıldığını vs. savunmaktalar.

Bu saldırılar, verilen şehitler sürpriz değil. AK Parti'nin doğu ve güneydoğunun bazı illerinde birinci, diğerlerinde ikinci olma başarısıyla Kürtçü ideolojinin zora düşmesi teröristleri çok rahatsız etti. O rahatsızlık orada da kalmadı, Abdullah Gül'ün ziyaret görüntüleriyle çılgına döndüler. Ayrılma isteğinde olduğu iftirasıyla yıllardır töhmet altında yaşayan bölge insanları, Türkiye Cumhuriyeti cumhurbaşkanının geçtiği yollara kamyon kamyon gül döktüler. Çileli insanlar, sayın Gül'le el sıkışmak için birbirleriyle yarıştılar. Coşkun bir sevgi seli akıp gitti.

Eskiden emekliye "tekaüt" veya "mütekait" denirdi. Tekaütlük daha ziyade memurlar için mevzubahisti. '60'lardan sonra sol hareketler hızlandı. Solun ana malzemesi işçi sınıfıdır. İşçiler, organize edilerek sendikalar kuruldu. Sendikacılık sağın klasik huyu icabı önce tepki gördü. Zira talep sol taraftan geliyordu. Bu yüzden o da malum klişeyle komünistlik sayıldı.

21 Ekimde referandum var. Türkçe'siyle "halk oylaması" dediğimiz referandum, bizde kullanılmasına alışkın olmadığımız bir yetki. 1982'den bu yana ikincisini yaşayacağız. Vatandaşın devlet yönetiminde ağırlığı arttıkça halk oylamaları sıklaşacak. İhtiyaç olan her konuda halkın ne dediği, ne düşündüğü öğrenilecek. Mevcut anayasa da belli şartlarda referanduma imkân vermekteyse de yapılacak olanda bu yolun daha genişleyeceğini tahmin etmekteyiz.

Hrant Dink cinayeti hangi seyirde? Tıpkı Abdi İpekçi dâvâsı gibi. Orada da bir sanık vardı, bu sanık mahkum da oldu. Fakât dâvâ hâlâ meçhul. Abdi İpekçi'yi hakîkaten malûm kişi mi katletti, yoksa bir başkası mı? Bu soru galiba hiçbir zaman cevabını bulamayacak. Veya bizler değil de faraza 50 sene sonra yaşayacak insanlar bilecekler. İşte Hrant Dink cinayeti de o minval üzere yol almakta.

Ekim ayına hayli hareketli başladık. Önce genelkurmay başkanı Yaşar Büyükanıt, Harp Akademilerinde konuştu. Büyükanıt Paşa, terörden anayasaya kadar madde madde görüşlerini dile getirdi. Hayli kırgın ve kızgındı. Kırgınlığı, devletin hafife alınma temayüllerinin doğması inancıydı.

Bir kere denesen, sadece bir kere... O güzelliği bir kere yaşasan? Sürekli kötülemektesin, uzaktan bakmaktasın, yabancı kalmaktasın. Hatta aşağılamaktasın. Sıfatın ister aydın olsun, ister ziyalı, ister münevver, isterse entelektüel. Her ne olursa olsun. Sonuçta sen bu toprakların varlığısın. Senin aydınlık çapın, bu coğrafya insanındaki irfan ve idrak yanında değersiz kalmakta. Doku uyuşmazlığı içindesin..

Türkçe'nin yeniden devlet dili olmasının hemen hemen 750. Türk Dil Kurultayı'nın ilk toplantısını yapmasının 75. yılındayız. Her ikisi de bayram. İlki 13 Mayıs'ta Karaman'da, ikincisi 26 Eylül'de İstanbul'da kutlanıyor. Türk Dili Bayramı'nda ne yazık ki "Türkçe, yarınlarda yaşayacak mı?" kaygısı hem de devletin tepe noktasında telaffuz edilebildi.

İBB/İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Süleymaniye'deki 3 bine yakın ahşap evi yıkarak onların yerine Osmanlı mimarisi tarzında yeni binalar inşa etmek için bir proje geliştirmiş. Bunun üzerine UNESCO/ Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Kurumu, sert tepki göstermiş. Tepki koyan anılan kuruluş adına İstanbul Dünya Mirası İcra Komitesi.

Eskiden aile adları, lakapları vardı. "Nerelisin?" Sualinin karşılığını verince size yöneltilen ikinci sual "kimlerdensin?" olurdu. Bu "kimlerden" olmak çok mühimdi. "Evliyazâdeler" gibi, "Efendigiller" gibi. Aile hayatı, mahalle hayatı birbirini tamamlardı. Aile de belliydi, mahalle de. Şimdi sanki mahalle kalmış gibi baskıdan söz ediliyor. Nerde o mahalle ki baskı konuşulmakta? Aynı kattaki insanlar birbirinden uzak, yabancı.

Sayın Abdullah Gül'ün Cumhurbaşkanlığı mevzubahis olunca Çankaya'nın Cankaya olacağından bahsetmiştik. Cumhurbaşkanı olmasını ise Çankaya'da Bir Halk Çocuğu hükmüyle kıymetlendirmiştik. Yanılmadık.

Yahya Kemal Beyatlı merhum ne güzel demiş, "Sade bir semtini sevmek bile bir ömre değer". Tereddütsüz doğru. Bu doğruyu, bu cumartesi günü ayn'el yakîn netliğiyle bir kere daha yaşadık. Öyle sanıyoruz ki İstanbul'u bilenlerdeniz. Bir başka ifadeyle İstanbul'da ömür doldurup da İstanbul'da yaşamayanlardan değiliz. Bu sebeple şu aziz ramazan-ı şerifte arkadaşlarımıza küçük bir İstanbul gezisi yaptıralım istedik. Bilenler vardır, aynı zamanda BKY-Babıali Kültür Yayıncılığı ile Haber Kuşağı.ismindeki internet gazetesinin mes'uliyetini deruhte etmekteyiz. Bu iki kurumda çalışan arkadaşlarımızdan bir kısmını İstanbul seyahatine çıkarttık...

Evvela terminolojik bir tashih yapalım. Darbe ve ihtilal farklı anlamlara gelir. İhtilal, arkasında geniş halk yığınlarının olduğu müdahalenin adıdır. Halka dayandığı için meşru sayılabilir. Zaten halktaki irade bu yönde gelişmiştir. Darbe ise halktan değil, kaba kuvvetten güç alır. İkisi de çok kere kanlı biter. Her ikisine dair doğuda ve batıda bir çok misaller vardır. Bizde ise darbe bolluğuna mukabil ihtilal yoktur, olmamıştır. İslam, isyanı memnu kılar. Fakat halk, hatta aydınlar, bu iki kelimeyi birbiri yerine kullanırlar.

YÖK Başkanı Erdoğan Teziç, Rektörler Komitesi olağanüstü toplantıya çağırdı. Dün toplandılar. Böyle bir komiteden kamuoyu ilk defa bu vesileyle haberdar olmuş oldu. Toplantı fevkalade, olağanüstü. Neden normal değil de olağanüstü? Türkiye, işgal mi edildi? Veya 10 bilim insanımız bir ânda Nobel mi aldı? Toplandılar.

Sizce dünkü en mühim, en önemli haber hangisiydi? Başbakanın Amerika gezisi mi? Bütün manşetleri işgal eden yeni anayasa hazırlığı mı? Çarşaflı genç kızların bile "İslamcı Tarkan" gözüyle sahne önünde hayran hayran seyrettikleri, böylece belediyenin de ramazan günü emsalsiz bir hizmet yaptığını sandığı Sami Yusuf haberi mi? Hayır, bunlar ve diğerleri değil, Dünün ve belki de yılın en dikkate değer haberi ölmüş çocuğuna sarılmış kan ağlayan anne-oğul fotoğrafıdır. Bu fotoğraf ne yazık ki dünkü medyanın çok azında yer aldı.

Bir öze dönüş farkediliyor, kendine geliş sancılarındayız. Ezber bozulmakta. Temsil kabiliyeti yüksek bir meclisin meydana gelmesinden, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Güneydoğu'da inanılmaz bir muhabbetle karşılanmasından memnunuz, millet sevinçli. Gençlikte bir kendini, köklerini arayış görülüyor. Kayıp nesiller olduğu gibi muhasebe peşinde olan nesiller de mevcut. Buna rağmen kaygılarımız da yok değil. Sultan Mehmed Reşad da imparatorluğumuzu yitirmemizden biraz evvel Kosova sahrasında 1 milyon Balkan Türkü ile Cuma namazı kılmıştı. Emperyal güçler rahat durmadılar. Bize huzur vermediler. Onun gibi yine rahat durmayacaklardır. Uzun aradan sonra yakalayabildiğimiz bu dayanışma ruhunu tahrip etmek isteyeceklerinden şüpheniz olmasın.. İstikrar, sükun, huzur her gün biraz daha artmakta.