Muhsin Abay

Vaktiyle Marksist, ateist, deist vb. lâ-dînî kamplarda dolaşmış birçok entelektüel günün meseleleri hakkında İslâm'ın hükmünü, Müslümanların görüşünü, duruşunu öğrenmek için samimi sorular soruyorlar. Köşelerinde yazıyorlar. "Bizler bu konularda hüküm verecek, yorum yapacak ehliyette değiliz. Müslümanlığı bilmiyoruz. Ama bilen, samimi Müslümanların açıklamalarını bekliyoruz" diyorlar.

İki gün öncesine göre ne değişti? Sorusuna verilecek en açıklayıcı cevap "sis dağıldı" olmalı. Ülke seçimden çıkmış, halkımız uzun yola gitmek üzere kervanını düzmüştü. Ne olduysa yola çıkınca oldu. En ufak bir belirti dahi yokken aniden bastıran sisin altında kaldı. İstim üstünde dört buçuk ay geçirmek hiç de kolay olmadı. Puslu havayı sevenler yakınlarımıza kadar geldiler. Ne aracı durdurabildik, ne de ilerleyebildik. Sinir törpüleyen mecburî bekleyişten sonra rahmetsiz karabulutlar dağıldı da önümüzü seçebildik.

13. Ağır Cezâ Mahkemesinin Ergenekon terör örgütü hakkındaki iddianameyi açıklamasından yarım saat sonra 2450 sayfalık metni hepimiz bilgisayarlarımıza indirdik. Üç gündür neredeyse başımızı kaldırmadan tarama yapıyoruz, metinden kopamıyoruz. Duruşmalara kadar ve duruşmalardan sonra daha neler çıkacak göreceğiz. İlk tespit olarak dosyanın sonuç bölümüne bir göz atalım:

Teknoloji / iletişim temelli değişim tüm bireyleri, kurumları ve dünya toplumlarını sarsıyor. İdeolojilerin tutmadığı, dogmaların sorgulandığı bir çağdayız. Ne kimsenin kimseden saklayacak bir yanı, ne de dokunulmazlık / yasak perdesi ardında kurumların eski düzen varlıklarını sürdürme imkânı kalmadı.

Bugünlerde gündem çok yoğun. Bir gün kene, bir gün Ergenekon öne çıkıyor. Parti kapatma dâvâları bile gerilere düştü. Kafamız karışıyor. Medyada yer alan haberlere göre Meclis'te kene paniği yaşanıyormuş.

Önceki yazımızda siyasî rejim kriterlerine bakarak Türkiye'nin rejimini tarif etmenin zorluğuna işaret etmiştik. 1950'den sonra demokratik Avrupa'da sadece iki parti kapatılmışken, Türkiye'de elli yılda Anayasa Mahkemesi kanalıyla 24 siyasi parti kapatılmıştır. Bu durumun ne doğrudan, ne de temsilî demokrasiyle bağdaştırılması mümkün değildir.

Siyasî rejimleri sınıflandırmak için hangi kriterlere bakılması gerektiğine dair bir mutabakat yok. Ama üzerinde durulan önemli parametreler arasında şu hususlar var(Andrew Heywood, Siyaset, Liberte yayınları, 2006, s 41): * Kim yönetmeli? Siyasî katılım elit (seçkin) bir zümreye veya ayrıcalıklı bir gruba mı ait olmalı, yoksa bütün nüfusu mu içine almalı?

Hazımsızlık, gastronomide sindirim sisteminin iyi çalışmaması anlamına geliyor. Bir de mecazı var: Benimseyememe, katlanamama, kabullenememe hâlini ifade eder. Sosyal hayatımızda hazımsızlığın bu türü çok yaygın.

Bir tarafta partileri (AKP, DTP) kapatma davaları, diğer tarafta son tutuklamalarla yeni bir boyut kazanan Ergenekon Soruşturması ülkemizin gündemini esir almış bulunuyor. İki olayın Türkiye'de demokrasiyi askıya almak gibi bir ortak yönü var. Parti kapatmaların da, Ergenekon tipi örgütlerin de müştereki "kendi zihinlerinde" oluşturdukları "doğruları" topluma dayatarak "tek tip insanlar yığını" üretme çabasıdır. "Tek tip insan" aslında insan değil "insanımsı" bir varlıktır. Tek tip toplum da beyninden, zenginliğinden değil, kaba kütlesinden faydalanılan bir yığından ibarettir.

Pazartesi yazımızda "her şeyin ortada ve oyunun açık oynandığını" ve "Darbe yaparak ülkeyi topyekûn çalanlar ortalıkta serbest dolaşırken, seçip meclise gönderdiklerimizi mahkûm etmek için, çocukluğunda komşu eriğine taş atıp atmadığı araştırılıyor" demiştik. Cevap erken geldi.

Her şey açık oynanıyor artık. Dünyanın başka bir ülkesinde örneği var mıdır, olabilir mi bilmiyorum? "Cumhûriyet" yaftalı mitingleri, "devleti kollamak" kılıfına büründürülmüş gece yarısı muhtıraları, anayasayı bizzat ihlâl eden Anayasa Mahkemesine rağmen yolundan çeviremedikleri, rûhunu deviremedikleri aziz milletin yolunu kesmek için akla hayale gelmedik entrikalar devam ediyor.

Dışişleri Bakanı Ali Babacan Avrupa Parlamentosunda bir soru üzerine "Türkiye'de Müslüman çoğunluk da dini özgürlüklerle ilgili sorunlar yaşıyor" dedi ya, bazıları çok kızdılar. Ağızları köpükten arınmıyor...

Türkiye Kyoto Protokolünü imzalayacak haberini işittiğimde çok sevindim. Sabah olunca da gazeteleri merakla taradım. Hayret, arka sayfalarda birkaç kıytırık cümleden başka haber yok. Varsa, yoksa "telekulak" çeşitlemeleri. Tam bir dedikodu ve magazin toplumu olduk. Kulaktan dolma bilgiler ve "dedim", "dedi", "demişti", "demişmiş!" çekiştirmeleri...

Her fetih kutlamalarının ardından farklı duygulara kapılırım. Atını denize süren Fatih'i, karadan inen gemileri, surları döven topları, burçlara tırmanan Ulubatlı Hasan'ları hayal eder, her birine yeni anlamlar giydiririm.

Pazartesi yazımızda Yargıtay Başkanlar Kurulunun "kel alâka" dedirten bildirisini ele alarak, "bağımsız yargı" ve "yargıya saygı" söylemlerinde bulunanların önce kendilerinin gerçekten bîtaraf ve kurumsal olarak da saygıdeğer olmaları gerektiğini ifade etmiştik.

Yargıtay yaptı etti, yine gündemin ortasına oturdu. Evvelsi gün yaptığı zehir zemberek açıklama ile ülkede tansiyonu gerip, siyasî polemiği ateşlemeyi başardı.

İnsanlığın tütüne bakışı hayli enteresan

İlk olay bir dolmuşta cereyan ediyor:

Avrupa Günü diye bir şey hatırlıyor musunuz? Hafızanızı yoklayın, bir kırıntı bulabiliyor musunuz? Cumhurbaşkanı 2008'i "Avrupa yılı" ilân etti, Başbakan "Avrupa önceliğimiz" dedi.

Ülkelerin kuraklık, kıtlık, gıda sıkıntısı, iktisadî çalkantı gibi küresel meselelerle uğraştığı bir zamanda kendi ürettiğimiz "iç meselelerimiz" yüzünden başımızı kaldırıp dışarı bakamaz olduk. Değişim sürecimizin temel çıpası olması gereken AB ile ilişkilerimiz bile neredeyse unutuldu.