Sabahat Emir

Ekonomik kriz yüzünden Arjantin'de olduğu gibi bizde sosyal patlama olmaz denildi. Patlama olmuyor ama çatlamalar birbirini takip ediyor. Bu çatlamalar en az korkulan patlama kadar vahim...

Günümüz insanının üzerinde düşünmekten kaçındığı bir kavram var; ölüm. Oysa, Candan Erçetin'in bir şarkısında da vurguladığı gibi ölüm, hayatın tek gerçeğidir. Üzerinde hiç konuşmayız, kimseyi de konuşturmayız. Herhangi bir vesileyle bahsi geçse tepkiler malum, "Aman sıkıntılı şeylerden bahsetmeyelim!", "Yaşamak varken ölümü niye düşünelim!", "Ay, bu konuyu kapatalım, fena oluyorum!" vs...

'İnsan Hakları' demiyorlar mı, benim yüreğim ince ince sızlıyor. Neden mi? İnsan haklarını sıklıkla gündeme getiren Avrupa'nın Türkiye'ye karşı uyguladığı çifte standartlı, önyargılı, milli çıkarlarımıza ters düşen samimiyetsiz yaklaşımlarını insan haklarıyla bağdaştıramıyorum da ondan.

Turizm Bakanı Mustafa Taşar, ilkin Tarım ve Köy İşleri Bakanıyken ekmeğin poşete girmesi konusunda yaptığı ısrarlı ve yoğun çalışmasıyla dikkatimi çekmişti. Hatta, bu konuda yazdığım bir yazıyla da kendisine destek vermiştim.

17 Ağustos depreminden sonra içimizde çöreklenen derin acının etkisiyle kendi dışımızda hep suçlu arandık durduk. Tarihi kent dokularına aldırış etmeden çarpık, sağlıksız ve kaçak yapılaşmaya göz yumdukları için yerel yöneticileri suçladık. Büyük ölçüde haklıydık da... Haklı olmadığımız taraf, ortak sorumluluk payımızı hiç hesaba katmamaktı.

'Türkiye Tarihi Kentler Birliği'nin kurulmasından sonra, zaten var olan tarihi dokuyu koruma ve şehir estetiği hususundaki dikkat ve bilincim daha da arttı. İçinde yaşadığım İstanbul'un çarpık yapılaşma ve betonlaşmasının sebep olduğu ruh yorgunluğu beni adamakıllı sardığı bir sırada, Kültür Bakanlığının değerli basın müşaviri Nafiz Şahin, bana Antalya'da tertiplenen "Türkiye'de Tarihi Kent Dokularının Korunması ve Geleceğe Taşınması" sempozyumunun haberini verdi. Elimdeki bütün işleri bırakarak bu anlamlı ve hayati önem taşıyan sempozyumu takip etmek üzere Antalya'ya koştum.

Bir süredir, 12 şehri kapsayan, "Şehirlerin Ruhu" adı altında bir projeyi gerçekleştirme peşindeyim. Bu projemden kime bahsetsem, ilginç buluyor ama şehirlerin ruhu sözünden neyi kastettiğimi anlamakta güçlük çekiyor.

Türkiye'deki aydın portrelerinin soğukluğu ve iç karartıcılığı yirmibeş yıldır Amerika'da yaşayan, her yılın 7-8 ayını Türkiye'de geçiren; çok ilgi çekici seminerler hazırlayan psikolog Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu'nu da bezdirmiş olacak ki, geçtiğimiz hafta Hürriyet gazetesinde yayınlanan bir mülakatta bizi biz yapan değerlerden soyutlanmış, halktan uzaklaşmış aydın kesimi için: "Türk aydınları bencil, vicdansız ve sömürücü" diyor ve şu ilgi çekici tesbitte bulunuyor:

Bu ülkede en çok ihmal edilen kesimin gençlik olduğu gün gibi aşikar. Zaman zaman bu konuda yazılar yazılıyor, uyarılarda bulunuluyor ama aldıran yok. Hali vakti yerinde olan aile büyükleri kendi alemlerinde, olmayanlar ise, geçim derdiyle boğuşmakta. Yöneticiler malum; kısır çekişmeler içinde ekonomiyi kurtarmakla ve iktidar hesaplarıyla meşgul.

Biz İstanbullu'lar kara hiç alışkın değilizdir. Geçen haftalarda hüküm süren Sibirya soğukları ve günlerdir kalkmayan kar, şehir hayatını felce uğrattığı gibi bizleri de evlere kapadı, içe dönmeğe zorladı. Telefonda kiminle konuştuysam herkes ruhsal sıkıntılarından şikayet etti. Bütün projeler, bütün işler bu defa bayramdan sonraya değil, kardan sonraya ertelendi.

Bir reklamcı şöyle diyor: "Reklam insanlara dandik şeyleri güzel gösterme sanatı değil ki! Öyle olduğunu sananlar yanılıyor. Reklam, iyi, faydalı, güzel olan şeyleri insanların hayatlarına daha hızlı sokabilmek için bir araç."

Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök, "Hür Portreler" ekinde yayınlanmak üzere Hadi Uluengin'den Mao'cu kıyafetiyle bir resim çektirmesini istemiş. Uluengin, bu ideolojiyi yıllar önce bıraktığı için rahatsız olmuş ama patronuna hayır da diyememiş. Sırtında Çin emekçi tulumu, başında Halk Kurtuluş Ordusu kepi, göğsünde orak-çekiçli rozetiyle resim çektirmiş. Bu resim söz konusu ekte yayınlandı.

TV kanallarının haber görüntüleri Anadolu ve Trakya'da dağ gibi biriken karları, başta İstanbul olmak üzere büyük şehirlerde kar yüzünden felce uğramış trafik manzaralarını ikide bir karşımıza çıkarıyor.

Bugün hepimiz bir yaş daha aldık. Hayırlı olsun! Düne nazaran yaşlandık ama yarına göre genciz. Buna da şükür!

Bütün sorunların kökeni araştırıldığında dönüp dolaşıp "eğitim"e gelirken, eğitimin yeniden yapılanması konusunda Milli Eğitim Bakanlığından hiç ses çıkmayışı dikkatimizi çekiyordu.

'Bir Dertsiz Modeli' başlıklı yazım dolayısıyle bir okuyucumdan uzun bir faks aldım. Özgür Kız'ın genç kızlar üzerindeki olumsuz etkilerinden uzun uzun bahsediyor, bu konuda yazmağa devam etmemi istiyordu.

'Şakir Paşa Ailesi' son dönemde okuduğum kitaplar içinde en ilgi çekici olanlarından biriydi. Bu kitaba konu olan ressam Fahrünisa Zeyd, farklı ve eksantirik mizacı, dopdolu ve renkli yaşantısıyla beni o kadar etkiledi ki, keşke hayatta olsaydı da onu görebilseydim diye hayıflandım. Aynı duyguyu Ayşe Kulin'in yazmış olduğu "Füreya"adlı biyografik romanı okuduğum zaman da yaşadım.

Türkiye'nin çağdaş uygarlık düzeyine erişmesi ve ilerleyebilmesi için Avrupa Birliği'ne girmemiz gerektiğine inananlardanım. Ama AB'nin ev ödevlerimizi yapmamız hususunda gösterdiği titizliği ve ısrarcılığı, bazı konularda maruz kaldığımız çifte standart uygulamaları zaman zaman beni de bezdiriyor, itiraf etmek gerekirse; "Bizi istemiyorlar" kompleksine kapılmaktan kendimi alamıyorum. Otuz yıldan beri çeşitli etkinliklerle kültür ve sanat hayatımızı renklendiren İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın geçtiğimiz hafta, "Kültürel Açıdan Avrupa Birliği'ne Yaklaşım" adı altında The Marmara Otelinde tertiplediği üç günlük sempozyum süresince dinlediğim konuşmalardan ve özeleştirilerden sonra eksiklerimizi daha iyi gördüğüm için bütün tereddütlerimden ve komplekslerimden arındım.

24 Kasım Öğretmenler Günü törenlerini veren ATV kanalının ekranında bu sözler, tören haberleri süresince yazılı kaldı.

Bu sözler, Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın, Türk Dili konuşan ülkelerin bağımsızlığının 10. yılı kutlaması dolayısıyle İstanbul Ceylan Otelinde, kardeş cumhuriyetlerin konuk bakanlarına verdiği akşam yemeğinde konuşma yapan Azerbaycan Kültür Bakanı ve TÜRKSOY Genel Müdürü Polat Bülbüloğlu'na ait.