Prof. Dr. İsmail Kaya

"Millî kimliğinin temel aktörlerinden biri olan sinema sektörünün tarihi, ABD'nin elli küsur yıllık stratejik tarihinin bir aynasıdır." bu sözler, "Hollywood, Pentagon ve Washington" kitabından alınma. Fransız yazar, Valantin, bu üçünün sıkı bir işbirliği içinde ve "millî güvenlik sineması" kavramı etrafında ABD'nin stratejik tarihinin dünya çapında yazıldığına işaret ediyor.

Vatikan kaynaklı kışkırtma ne ilk ne de son. Konuyu uzmanlarına bırakalım. Bilgisayar bitlerle, insan kelimeler ve resimlerle "düşünüyor". Birbirleriyle etkileşebiliyorsa, bir şebeke bağlantısı veya yanında başkaları varsa düşünceler değişiyor, "salim kafayla" düşünülemiyor, görüşler birbirine karışıyor. Görüş, düşünce ve fikirler tercihlerimizi ve sonunda hayatımızı şekillendiriyor.

Reklam Verenler Derneği öncülüğünde "TV'de Şiddet ve Sorumluluklarımız" panelinde medyada şiddet bir kere daha "konuşulmuş". "Firmalar sorumluluk alır, desteklemezse medya şiddet içeren yayınlar yapamaz" denmiş. Çok doğru denmiş.

Alışveriş yerlerinde dikkatinizi çekmiştir, okul hazırlıkları tam gaz. Milyonlarca ailemiz evlatlarıyla birlikte 8-10 aylık bir meşgaleye/maceraya başlayacaklar. Şimdiye kadar tatil, oyun ve eğlence ile aylar geçirildi. Anneler, "çocuklar okula gitseler de kurtulsak" ve "yine okul zamanı geldi" ikilemi arasında gidip geliyorlar.

Bu başlığı okuyan herkes arkadan bir masalın geleceğini bilir. Bildiniz. Bu hafta masal(!) anlatacağız. Evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, babadan kalma ustadan öğrenme mesleği ile güler yüzlü bir amcamız varmış.

"9 metrelik tekneleriyle Pasifik'e açılan 3 balıkçı 9 ay sonra kurtarıldı." Bu haber, başka zaman olsaydı benim de dikkatimi çekmezdi. Ama insan iki gün boyunca 9.5 metrelik bir yelkenlide Akdeniz rüzgârıyla birlikte yaşayınca, dünyanın hem ne kadar küçük hem de ne kadar büyük olduğunu daha iyi anlıyor.

Tatil kelimesinin kökeni "tadil"den mi gelir merak ederim. Meşguliyetin değiştirilmesi suretiyle dinlenmeyi îmâ ediyorsa, tatil anlayışımıza yeni bir anlam kazandırabiliriz demektir.

Günlük hayatta, iş âleminde, iç ve dış siyasette kimin patron olduğunu unutanlar kafalarını duvara tosluyor, huzursuz ve başarısız oluyorlar.

İki milyona yakın gencimiz yıllardır tamamlamaya uğraştıkları "eserlerini" geçen ay üçbuçuk saat boyunca ter dökerek ortaya koydular. Kafaları kazan vaziyette bir kırmızı kâğıt üzerinde oraya buraya koydukları işaretlerle şekillendirdikleri "mallarını" ÖSS (Öğrenci Seçme Sınavı) sonunda salon görevlilerine teslim ettiler.

Pazarlama, başkalarının hacetini görerek kendi hacetini giderme sanatıdır. Hacet kelimesi size kötü çağrışımlar yaptırdıysa, onun yerine, ihtiyaç, istek, arzu, heves, maksat, amaç, kazanç gibi kelimeler de koyabilirsiniz.

İnsan vücudunda 1000'i aşkın türde ve yaklaşık 100 trilyon bakteri bulunuyor. Sadece ağızda 800'den fazla türde bakteri var. Bu bakteriler, vücudun sindirim ve bağışıklık gibi sistemleri için o kadar önemli ki, bilim adamları, insan ve bakterileri karşılıklı olarak birbirine muhtaç organizmalar olarak görüyorlar.

Ortalık stratejiden geçilmiyor. ABD ile stratejik ortaklık belgesi, YÖK'ün Yükseköğretim Stratejisi raporu, üniversitelerde ve KOBİ'lerdeki strateji çalışmaları, ulusal ve uluslararası çapta firmalar ve markalar arasındaki stratejik ortaklık anlaşmaları dillerden düşmüyor.

Dalgalandım da duruldum, koştum ardından yoruldum, binlerce güzel gördüm, en son sana vuruldum." Çoğumuz "süt liman"ları seviyor, "dalgalı deniz"lerden korkuyoruz.

Hayat, canlılar, beden, insanlar, firmalar, sektörler, toplum, millet, devlet hepsi birbirini andırıyor. Birinde olanlar diğerlerinde de geçerli. Hayatı, insanı ve bedeni tanıyan diğerlerini de tanıyor.

ÖSS sonrasında gençlerimiz, doğru cevapladıkları soru sayısı kadar sevinçli veya hüzünlüler. Fert, aile ve ülke çapında ekonomik, sosyal, kültürel, psikolojik ve maddî problemlerimiz için bu ÖSS'nin hayırlar getirmesini diliyorum. Keşke sorunlarımız, "şıkları işaretlemek" kadar kolay çözülebilseydi.

Köşeler haberle doluysa okunuyor. İçinde haber olmayan laflar karın doyurmuyor. Peki, "haber ne?" Bana göre haber, "Bir olay hakkında, bir işe yarayan; insanı dürten, bir harekete, bir değişikliğe, bir kalkışmaya çağıran; onu farklı bir şey yapmaya, bir değişime iten, sonunda bir olaya dönüşebilen bilgidir."

Okulların kapanma vakti yaklaştı. Son bir gayretle sınıf geçmeye çalışıyorlar. Aylarca pazarlama konuştuktan sonra, dönem sonunda bizimkilere sınavda "Olsaydı ne olurdu?" türünden bir soru sordum.

Birçok kavram gibi, fetih kavramı da değişiyor. Eskiden fetih, bir ülkeyi veya bir toprak parçasını kendi yönetimine almak demekti. Şimdi fetihlerin adı da, şekli de, yolları da, araçları da değişti, yerini stratejiye, siyasete ve ticarete bıraktı. Silah ve asker hâlâ var, ama asıl kalıcı sonuç ürünlerle, firmalarla, markalarla alınıyor. Fetihler zihinlerde yaşanıyor.

Francis Galton (1822-1911) uzman olmayan kişilerin fikirlerinin hiçbir öneminin olmadığını savunan bir İngiliz bilim adamıydı. Bir gezintisi sırasında, küçük bir köyde "öküz ağırlığı yarışması"na rastlamıştı.

Sevgili Mehmet Ali Özbudun'un zevkle okuduğum iktisadî yazılarında bol bol kullandığı gastronomik metaforlar sayesinde ben de yemiş kadar oluyor, ama kilo almaktan da korkuyorum.