Yetenekli Kalemler

Mevlânâ Celaleddin-i Rûmî (rahmetullahi aleyh) buyurmuşlar ki: Bildiklerini anlat ama akıl vermeye kalkma. Anlatılanları iyi dinle ama hepsini doğru sanma. Sessiz kalmak, bir şey bilmediğin anlamına gelmez, çok konuşmak da çok şey bildiğini göstermez. Herkesi kendine eşit gör, her kim olursa olsun bir insanı küçümsemek akılsızlık, çok büyük görmek de korkaklıktır. Cesaret akıldan gelirse cesarettir. Bilgisizlikten gelirse cehalettir...

Bir zamanlar her genç kızın çeyizi olurdu. Emek emek kendi elleri ile işlerdi, annesi, ablası hatta akrabaları bile bu çeyize yardım ederdi...

Geometri dünya ölçümü demek olup, çok eski çağlarda hayat ve yerleşimlerin suya bağlı olmasından dolayı akarsuların taşması ve kuruması ile ortaya çıkan arazilerin paylaşımı sorununun çözümü için ölçülmesi ile ortaya çıkmıştır. (Nil Vadisi.)

Üniversitede bir sınıf arkadaşımla profesörümüz arasında geçen konuşmada, arkadaşım matematik ve günlük hayat arasında hiçbir alaka kuramadığını belirtiyordu. Hocamız da aksine matematiğin bizzat hayatın kendisi olduğunu belirtip örnekler sunuyordu.

İnancın psikolojisini incelemeye devam edeceğim bugün... Aslında inanç bir konudan ziyade her alanda kendini gösterir. O yüzden inançsızlığı tamamen bütün olarak ele alacağım. İnançsızlık ruhun boşlukta kalmasıdır. Psikoloji bunu “varoluşsal boşluk” olarak adlandırır. Özellikle pandemiden sonra yapılan araştırmalar, anlam yoksunluğunun depresyon ve anksiyete oranlarını belirgin şekilde artırdığını gösteriyor. İnsanlar artık sadece kötü hissetmiyorlar; neden yaşadıklarını da bilmiyorlar.

Dışarıya çıkıp rastgele birini çevirip inanç nedir? diye sorsak yüksek ihtimalle aklında ilk belirecek kavram din olur. Oysa inanç, bir dine bağlı olmaktan çok daha geniş ve derin bir kavramdır. İnsan beyni yaşantısını sürdürebilmek için herhangi bir şeye inanmak zorundadır. İnanmak; sadece bir yaratıcıya değil, doğaya, nefes alınca ölmeyeceğine, sanata, aşka, bilime ya da geleceğe…

Hoş geldin nisan, hoş geldin ağaçların çiçek açtığı mevsim, hoş geldin bahar… Nasıl özledik seni bir bilsen! Gel de kışın yorgunluğunu at şu üzerlerimizden… Gel, öyle güzel gel ki kalplerimize; yorgunluktan, kederden, hastalıktan eser kalmasın. Kuru dallardan açan tomurcuklar gibi yeniden filizlenelim. Önce kalplerimiz ısınsın sonra çehrelerimiz! Gel de aydınlansın şu gönül hanelerimiz…

Türkistan'ın büyük evliyalarından, Silsile-i aliyyenin sekizincisi Ubeydullah-i Ahrar hazretleri; bir kaleye misafir olup Bey de olan kumandana nasihatlerde bulunmuştu. Daha kaledeyken düşman kuşatması başlamıştı. Kuşatma edenler o devrin usulünce, kaleyi teslim etmelerini, yoksa saldırıya geçeceklerini bildirdiler. Düşman kalabalık askerleri ve silahları çok olduğundan savunma imkânsızdı.

Anadolu Selçukluları dönemindeki kervansaraylarda oraya gelen fakir ve kimsesiz yolcular üç gün için ücretsiz kalabilirdi. Sağlık hizmetleri için de hekim ve veterinerler hazır beklerdi. Kervansarayların mimarisi de her ihtiyacı karşılayacak şekildeydi.

Selçukluların bir de Anadolu’da kurdukları devlet vardır ve bu daha uzun ömürlü olmuştur. Bu sürede Anadolu Selçukluları ülkeyi Bizans etkisinden çıkarıp İslâm memleketi hâline getirmişlerdir. Burada Anadolu Selçuklu camilerinin eşsiz payı vardır. Bunların çoğu çok sütunlu "ulucâmi" tipindedir. En dikkat çekici olanları ise Konya ve Niğde’deki Alaaddin Camiileriyle Divriği ve Malatya’daki Ulucamilerdir...

Jeolojik oluşum itibarıyla yeryüzü, yüzeyden merkeze ve en derinliklerine kadar muhtelif katmanlardan meydana gelmiştir. Her katman zamanla bünyesindeki fizikî ve kimyevî süreçlerle doğal yapıları gereği, jeolojik değişimlere uğramış ve hâlen de değişimlerini sürdürmektedir.

İnsanların birbirlerinden istekleri hiç bitmez. İsteklerde sınır yoktur. Çoğu istekler de insanlığın doğasında olduğu gibi kişinin kendi amacına yöneliktir. Kendi menfaati olduğu için yapılan istek ve beklentiler olur. Burada insanların bu isteklerine genelde bizler “ayıp olur” diyerek, “kırılmasın” diyerek, “küsmesin” diyerek ilişkilerimizi devam ettirmek adına katlanmak mecburiyetinde kalırız. O an bizim toplantımız mı varmış, görüşmemiz mi varmış, yetiştirmemiz gereken bir iş mi varmış karşıdaki bunu bilmez ve sormaz. Siz ise hem o kimseyi kırmayıp hem de işinizden toplantınızdan görüşmenizden geri kalmamak için bir yöntem bulmalısınız. Buna halk arasında “Ne kediyi küstür ne ciğeri kestir” derler. Hem kediyi küstürmeyip hem ciğeri kestirmemek için birkaç iletişim ve nezaket yöntemi vardır.

Büyük düşünürseniz ortaya koyacağınız eylemler ve bu eylemlerle üreteceğiniz sonuçlar da büyüyecektir. Örneğin her yıl üniversite sınavlarına bir milyonun üzerinde öğrenci girmekte ve bunlardan çok azı iyi bölümlere yerleşebilmektedir. Kazananlar genellikle şöyle düşünürler: Eğer iyi bir bölüme girmek kendisi için çok önemli bir mana ifade ediyorsa öğrenci bir yıl boyunca sürekli kazanmayı düşünür. Kazanma düşüncesine iyice odaklanan bir öğrencinin davranışları değişir. Daha az uyumaya başlar, televizyon karşısında zamanını öldürmez, eğlenceye daha az zaman ayırır.

Çanakkale Savaşları Türk milletinin kahramanlık destanıdır. 5 Kasım 1914’te İngiltere ve Fransa Osmanlıya savaş ilan etti. Ocak ve Şubat 1915’te Birleşik Donanma keşif ve tabyalarımızı imha amacıyla çeşitli saldırılar yaptı. Bu saldırıların en önemlileri 19 ve 25 Şubat saldırılarıdır. Düşman için her şey yolunda giderken Nusret Mayın Gemisi faktörü devreye girdi. Düşman bu tarihlere kadar Boğaz'a döşediğimiz mayın hatlarını temizlemişti. Yeni mayın hatlarına ihtiyaç vardı. Durum bu şekilde iken Müstahkem Mevkiler Komutanı Cevat Paşa ne yapacağını bilemiyordu. Görülen bir rüya üzerine Nusret Mayın Gemisi ile Boğaz'a mayın döşenmesi kararlaştırıldı...

Okumak, öğrenmek, kendini geliştirmek her devirde güç kaynağı olmuştur. Bilginin ve verinin kötü ellerde korkunç bir silaha dönüştüğü günümüzde ise iyilerin okuması daha da önem kazanmıştır. Bu nedenle en büyük beka meselemizin eğitim olduğunu sık sık yazılarımda dile getirmeye çalışmaktayım. Özü iyilik hamuruyla yoğrulmuş Türk evladının güçlü olması hem millî bekamız hem de insanlığın huzuru için çok önemlidir. Bunun için çocuklarımızı, hatta yetişkinleri cezbedecek zengin kütüphanelere ihtiyacımız olduğu şüphesizdir.

Her yıl mart ayının son pazartesi günü ile başlayan hafta Kütüphane Haftası olarak kutlanmaktadır. Kitap ilk insandan beri hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. İnsanlara doğru yolu, iki cihan saadeti yolunu gösteren şaşmaz rehber. Yaradan her asırda, her coğrafyaya, her kavme bir elçi ile beraber bir de kitap göndermiştir.

Nice değerlerimiz tarihin tozlu sayfalarında unutulup gitse de yine de elimizden geldiğince onları unutmamaya çalışmalıyız. Bunlardan biri de 1808 yılında Tekirdağ’da doğmuş Ahmet Eflâkî Dededir... Babası Halvetiyye dergâhı şeyhlerinden Seyyid Hâmid Kırîmî Efendi’dir.

Anadolu’nun şirin bir kentidir Kastamonu. Çengellerden Olukbaşı istikametine şehrin tam ortasından geçen dere boyunca yürürsünüz, önce tarihî kambur köprü karşılar sizi. Köprüden karşıya geçer huzurun kokusunu içinize çekersiniz.

Günümüzde artık büyük ailelerin yerini çekirdek aileler almaya başlamıştır. Köyünü ve toprağını terk eden genç nesil, kırsalda yaşayan yaşlı nine ve dedesini terk etmiş yıllarca onları ziyaret etmeyip şimdilik bir telefonla arayıp gönüllerini olarak konuyu geçiştirmeye çalışmaktadır. Geleneksel olarak dünyada örnek alınan ve bizi asırlardır muhafaza eden aile yapımız bilhassa bir asırdan beri Avrupalılaşma ve modernleşme uğruna çok zayıflamış, günümüzde artık nine dededen öte anne baba bile terk edilip bağımsız bir aile adı altında bağımsız aile yapıları kurulmaya başlanmıştır. Aile içinde iletişim olmayınca da birbiriyle ortak nokta olmayınca ebeveyn ve yeni evli gençler birbirine "el" olmaya başlamışlardır. Bu ilgisizliğin sonucu torunlarda daha kopuk bir hâl almış anne babaya bile tahammülü kalmayan gençler nine ve dedeye dönüp de bakmaz olmuşlardır.

Dünya Sağlık Teşkilatının yaptığı yaş gruplaması şöyledir. 45-59 orta yaşlı, 60-74 yaşlı, 75-89 ihtiyar, 90 ve üstü çok ihtiyar. Bu bölgelere ve ülkelere göre de değişebiliyor. Gelişen tıbbi imkânlarla birlikte ülkemizde de Avrupa ve Amerika’da olduğu gibi yaş sınırı biraz daha yükselmiş olup yaşlı nüfusunda çoğalma başlamıştır...