Atilla Yayla

Geçtiğimiz hafta ilginç bir vaka yaşandı. Millî Savunma Üniversitesi Kara Harp Okulu mezuniyet ve yemin töreninde bir grup mezun -yeni teğmen- kendi başlarına hareket ederek resmî programın dışında bir gösteri yaptı. Kılıç çekti ve ayrı bir yemin etti. Yemin metni şöyleydi:

Diyarbakır’da HDP il binası önünde nöbet tutan annelerin direnişi altıncı yılına girdi. Tam beş yıldır PKK’nın elinden kurtarılmak istenen gençlerin anneleri HDP il binası önünde evlatlarının geri getirilmesi için nöbet tutmakta. Bu asil direniş, belki de olması gerektiği gibi, Diyarbakır Anneleri ismiyle anılmaktaysa da, aslında babaları ve diğer yakınları da kapsamakta.

Masuniyetin manası korunma, sorumlu tutulmama. İfade masuniyetinin anlamı, konuşan kişinin, ne söylerse söylesin, dediklerinden, cezaî anlamda sorumlu tutulmaması. Başka bir deyişle, her istediğini söyleyebilmesi. Kürsü masuniyeti ise daha ziyade parlamentolarda geçerli olan ve bu çerçevede kürsüde konuşan milletvekilinin her konuda her görüşü ifade edebilmesini garanti altına alan bir kavram. Bu ilkenin en fazla ihtiyaç duyulduğu ve en fazla geçerli olduğu yer, gerçekten, demokratik parlamento.  

Köpekperestler caddelerde, sokaklarda, meydanlarda, çocuk parklarında başıboş sokak köpeklerinin bulunmasına karşı çıkan ve bu hayvanların toplanmasını isteyen kimselere ağır ithamlar yöneltiyor. Onları katliam istemek veya savunmakla, diğer canlara değer vermemekle, vicdansız ve merhametsiz olmakla suçluyor. Her şeyin olduğu gibi kalmasını, yani köpeklerin her nerede iseler orada bırakılmasını talep ediyor. Bazıları bunun köpekler kısırlaştırıldıktan sonra yapılmasına razı gelirken diğerleri köpeklere hiçbir şey yapılmamasını istiyor...

Akademik hayatta yer alan insanlar dışarıdakiler tarafından vasıflı ve hürmete değer insanlar olarak görülürler. Özellikle doçent, profesör gibi ünvanlara ve dekanlık ve rektörlük gibi makamlara sahip olanlar.

Birkaç yıl önce -21 Nisan 2020’de- kaleme aldığım bir yazıda Freud’un bilim adamı olarak tanınmak istemesine rağmen nasıl bilim dışı yöntemleri kullandığını, bilimsel tespitler yapmaktan ziyade kendi tezlerine bilim süsü vermek için çabalayan bir kişi olduğunu dile getirmiştim.(*) Yazıda işaret ettiğim bir diğer nokta, Freud ve görüşleri aleyhine çok geniş ve kuvvetli bir eleştirel literatür olduğu ve bunun maalesef Türkiye’ye neredeyse hiç yansımadığıydı.

AK Parti, önceki gün 23’üncü kuruluş yıl dönümünü kutladı. Çeşitli törenler düzenledi. Yapılan konuşmalarda temel amacın halka hizmet etmek olduğu ve bunun sürdürüleceği yolunda mesajlar verildi.

Türkiye’nin karşı karşıya kaldığı sahipsiz sokak köpekleri probleminin yakın dönem kökleri 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’na kadar gidiyor. Kanun çıktığında bu kadar çok sokak köpeği yoktu. Kanunun arkasında sokak köpeklerine iyi muamele etme ve onları koruma eğilimi vardı. Kanuna göre sokak köpekleri ile belediyeler ilgilenecek, hayvanların aşılaması ve bakımı yapılacak ve kısırlaştırılan hayvanlar alındığı yere bırakılacaktı. Ancak, parti ayrımı olmaksızın, hemen hemen hiçbir belediye, kanunun kendisine verdiği yükümlülükleri yerine getirmedi!..

Önce BBC News’ten haberi okuyalım:

Türkiye sosyal medya platformu Instagram’a erişim yasağı uygulamaya başladı. Bu, hâliyle, sosyal medya ve ifade özgürlüğü tartışmalarını yeniden gündeme getirdi. Toplumun bir kesimi, Instagram’ın yanlışlarını hiç dile getirmeksizin, yasağı eleştirdi, bu yasağın sansür uygulama anlamına geldiğini ve ifade özgürlüğüne aykırı olduğunu ileri sürdü. Başka bir kesim ise asıl sansür uygulayanın Instagram olduğunu söyleyerek, sosyal medyanın özelliklerine dikkat etmeksizin, Türkiye’nin yaptığını haklı, gerekli ve işe yarar buldu.

İsrail’in İran’ın başkenti Tahran’a yeni İran Cumhurbaşkanı’nın yemin töreni için gitmiş olan HAMAS siyasi lideri İsmail Heniyye’yi bir suikast düzenleyerek öldürmesi çok mühim bir olay. Bu menfur katliam ve ona gösterilen-gösterilmeyen tepkiler ve alınan-alınmayan tavırlar bölgeye ve dünyaya çeşitli mesajlar veriyor.

ABD’nin eski başkanı ve bu yıl kasım ayında yapılacak yeni başkanlık seçiminde Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’a bir suikast düzenlendi. Bu olay ABD ve dünya gündemine âdeta bir bomba gibi düştü. ABD siyasetinin bu tür olaylara çok yabancı olmadığını biliyoruz. Bununla beraber, Amerikan siyasetinde tartışılması gereken başka hususlar da var. Örneğin, seçim kampanyası için fon toplamada yetersiz kalan Trump son olarak tanesi 60 dolardan İncil pazarlamaya başladı. Yaptığı açıklamada İncil’in “çok güzel bir kitap olduğunu, kendisinin evinde çok sayıda İncil bulunduğunu ve bu güzel kitabın her ABD’linin evinde bulunması gerektiğini” söyledi.

Akademik hayat kendine özgü kuralları olan, bu kurallara uyulup uyulmadığı akademik dünya içindeki kişi ve kuruluşlarca takip edilen ve denetlenen bir faaliyettir. Akademik hayatın bir diğer özelliği hemen hemen her yükselme aşamasında kişilerin bütün akademik çalışmalarının ve performansının gözden geçirilmesidir.

Köpekperestlerin Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılması düşünülen değişikliklere itirazları devam ediyor. Bu itirazlar, ne yazık ki, üzerinde ciddî olarak düşünülmüş, ahlâkî ve felsefî kökleri olan, dünyadaki uygulamaları takip eden tezlerden ziyade ezberler ve kendileri gibi düşünmeyenleri çeşitli şekillerde suçlamalar olarak tezahür ediyor.

Köpekperestlerle tartışmak çok zor. Ana sebep köpekperestlerin argümanlara karşı argümanlarla cevap verecek birikime, sabra ve medenî cesarete sahip olmamaları. Konu hakkında ne derseniz deyin aşağı yukarı aynı türden cevaplarla daha doğrusu reaksiyonlarla karşılaşmanız söz konusu.

Bu sene 15 Temmuz darbe teşebbüsünün sekizinci yılını idrak ediyoruz. Bu tarihin sadece Türkiye için değil tüm dünya için de çok önemi olduğunun altını tekrar tekrar ve kalınca çizmek lazım. O kadar ki, artık darbeler neredeyse 15 Temmuz öncesi ve 15 Temmuz sonrası diye ikiye ayrılabilecek. Bunun ana sebebi darbelere karşı direnmenin ve darbeleri önlemenin harika bir örneğinin 15-16 Temmuz 2016 gecesi Türkiye'de gerçekleştirilmiş olması. Bu darbeleri önleme örneği bir model olarak dünyanın çeşitli ülkelerinde tekrarlanabilir. Tekrarlanmakta da. Mesela yakınlarda Latin Amerika ülkesi Bolivya'da bir darbe teşebbüsü oldu ve seçilmiş devlet başkanı halkı, sokaklara çıkarak darbeye direnmeye davet etti. Çağrı üzerine insanlar sokaklara döküldü ve darbeciler başarısız oldu. Askerler kışlalarına dönmek zorunda kaldı. Darbenin başını çeken emekli general ve aktif görevdeki kimi subaylar göz altına alındı. Bu direniş Türkiye'de 15 Temmuz darbe teşebbüsüne karşı gerçekleştirilen direnişin bir tekrarıydı.

Bazılarını "köpekperest" olarak adlandırmanın onlara haksızlık yapmak anlamına geleceğini sanmıyorum; zira, köpeklere âdeta "tapıyor" ve çoğu zaman onları insanlardan daha üstün varlıklar olarak görüyorlar. Sosyal medya sayfalarında verdikleri mesajlara bakıldığında insan ile köpek arasında bir tercih yapmak gerekirse köpekleri insanlara tercih ettikleri gerçeği karşımıza çıkıyor. Hatta bazıları hızını alamıyor ve insanın mesela bir solucan veya bir fare ile aynı varlık statüsüne sahip olduğunu öne sürüyor. Köpeklerin insanlara verdikleri zararları böyleleri hiç görmüyor. Sadece geçen sene 470 bin insanın köpekler tarafından ısırılmış olması, binlerce insanın hastaneye gitmek zorunda kalması, köpeklerin bazı insanları, mesela çocukları âdeta yemesi ve parçalaması da onlar için bir dert, endişe ve üzüntü sebebi teşkil etmiyor. Bu kimselerin diğer hayvanlara gösterir gibi yaptıkları hassasiyet de köpeklere verdikleri değere ve öneme destek için kullanılıyor. Bu yüzden, köpekperest olarak adlandırılmaları gayet makul ve doğru.

İnsanları köpeklere karşı tavrı bakımından ikiye ayırabiliriz: "Köpekseverler" ve "köpekperestler..."

Geçenlerde TBMM’de İYİ Parti sözcüsü ile DEM Parti sözcüsü arasında Türklük ve Türkiyelilik üzerinden bir tartışma çıktı. DEM Parti sözcüsü Türklüğün bir dayatma olduğu yolunda iddialarda bulundu. İyi Parti sözcüsü ise Türkiye’yi kuranın Türkler olduğu ve bu ülkede yaşayan insanlara Türk dendiği şeklinde cevap verdi. Bu bakışın MHP ve zaman zaman bazı AK Parti milletvekilleri tarafından da savunulduğu söylenebilir. CHP’nin bu konuda ne düşündüğü pek belli değil. Ancak, CHP tarihi bu partinin ideolojik çizgisinin de İyi Parti’ye yakın olduğunu gösteriyor.

Geçtiğimiz pazar akşamı ve gecesi Kayseri’de vahim olaylar yaşandı. Küçük bir “Türk çocuğunun” Suriyeli bir sığınmacı tarafından cinsel istismara uğratıldığı iddiası üzerine sokaklara dökülen bazı kişiler Suriyeli sığınmacıların evlerine, iş yerlerine ve araçlarına saldırdı. Onları tahrip etti ve yaktı. Olaylarda 14 polis ve bir itfaiye görevlisi yaralandı. Valiliğin ve Emniyet’in yoğun çalışmaları ve gayretleri sonucu olayların büyümesi önlendi. Hakkında istismar iddiası bulunan kişi gözaltına alındı. Çocuk ise koruma altında. Bu olayların ortaya çıkış şekli ve gelişmesi tipik problemleri bir kere daha ortaya serdi...