Resul İzmirli

Bazan siz de dalar gider misiniz, kimiz, neyiz, dünya, galaxi, evren vs... diye. İnsanoğlundan başka bu soruları sorabilen canlı bilindiği kadarıyla yok, en azından bizim kulaklarımızla duyduğumuz yok.

Yönetim konusunda yazılanlara, söylenenlere, konuşulanlara baktığınız zaman daha ziyade yönetici cephesinden yönetilenlere doğru bir akış gözleniyor. Mesela iletişim daha ziyade yukardan aşağı doğrudur, strateji belirlemek daha ziyade yönetim kademesinin işidir, eğitimin gerekli olduğu tesbit edilse, bu iş de daha ziyade yönetilenlere dönüktür.

Geçen bir şirkette yaptığımız sohbet esnasında, yöneticilerden biri şöyle diyordu: "Resul Bey, iyi hoş diyorsunuz, global şirket olmak için, kurumsallaşmak, kurumsallaşmak için de bazı düşünce ve davranışlardan vazgeçmek mesela çalışanlara yetki vermek, onların belli ölçüde hata yapmalarına müsaade etmek, hatalardan öğrenmek, çok sıkı kontrolden vazgeçmek, daha esnek bir yönetim ve çalışma düzenini benimsemek, hepsine tamam.

Çocukluk gençlik yıllarında Alaşehir'de tuttuğum takım İdmanyurdu idi. İdmanyurdu takımının forması sarı-lacivert idi.

Dün akşam bir TV kanalında muhalefet partilerinden birine mensup bir milletvekilini dinledim. Parti ve isim vermiyorum. Çünkü parti ve isimlerle işim olmaz. Zihniyetle uğraşmayı severim.

Bizim nesil yasakların, kısıtlamaların, imkânsızlıkların nesli idi. Dünya gerçeğinden koparılmış, dört duvar arasına hapsedilmiş, ülkenin gidişatı iki dudak arasına sıkıştırılmış olarak yaşadık onlarca yılımızı. Cebimizde bir dolar, bir yabancı marka sigara bulunması hayatımızı kaydırabilir, günlerce gözaltına alınmamıza, horlanmamıza, hakarete uğramamıza sebep olabilirdi.

Peter Drucker, bütün dünyanın kabul ettiği, ayağı yere basan, geçmişle geleceği kucaklaştırabilen, hayatını işine adamış bir "yönetim ustası" idi. Birçok eseri, makaleleri yöneticilere yön vermiş, hatta iş hayatının gidişatına tesir etmiştir.

Bugün sizlere Prof. Dr. Muhammed Yunus'un macerasını özetleyeceğime söz vermiştim. 2006 yılı Nobel Barış Ödülünü alan Bangladeşli, yani bizim neslin bildiği adıyla "Doğu Pakistanlı" bir bilim ve iş adamının başarı öyküsü bu aynı zamanda.

Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ziraat Ekonomisi ve İşletmeciliği bölümünde asistan olarak çalışırken, Giessen Üniversitesi ile yapılan ve karşılıklı öğretim elemanı mübadelesini öngören bir anlaşma çerçevesinde Tarımsal Kooperatifçilik enstitüsünde doktora yapmak üzere 1974 yılı sonbaharında hatta yine böyle bir ramazan ayında Federal Almanya'ya gönderildim.

Eğitim süreciyle başlayalım isterseniz.

İş Dünyamızın çerçevesini bugün biraz genişletelim. Çünkü madem dünyada olup bitenden iş dünyamız etkileniyor. O zaman biz de bizi etkileyen olayları etkilemeye çalışmak hakkına sahibiz.

PERYÖN tarafından 14.'sü düzenlenen insan kaynakları alanının klasikleri arasında yerini alan ve de bu yıl "Ulusal İnsan Yönetimi" adıyla daha bir anlamlı hale gelen kongreyi ilgiyle izlemeye çalıştım.

İnsanoğlu tabiatta var olan sistemleri ne kadar yakından inceleyip, ders almayı becerebilirse o kadar başarılı oluyor. Nice atasözleri de bu gözlemlerden esinlenmiş. Mesela "Allah insana iki kulak bir ağız vermiş, öyleyse iki dinle bir söyle" demiş, atalarımız. Bu atasözünü düstur edinen kişi, örgüt, şirket, devlet iletişim, problemlerinin yarısını halleder emin olun. Hele son zamanlarda konuşmaktan, dinlemeye mecalimiz kalmadı.

Tabii, samimi, bir o kadar da yönetimle ilgili motiflerle dolu olunca, noktasına, virgülüne, imlasına dokunmadan buyrun: "Selamlar Resul Hocam. Adım A. S... Bursa'dan yazıyorum.

Bugün sizlere son günlerde elimden düşüremediğim bir kitaptan alıntı yapacağım. Bir yazar için uzun alıntılar yapmanın karizmayı çizdirmek anlamına geleceğini bile bile yapacağım bunu.

Kayınvalidem 16.30 uçağıyla İzmir'den hareket etti, dün ve de yaklaşık bir saat sonra uçak İstanbul'a vasıl oldu. Bendeniz de yaklaşık doksan yaşında olan kendisini karşılamak için yola çıktım.

"Vizyon varsa gerginlik olur." Peter Senge öğrenen organizasyonlar seminerinde elinde lastik bir halkayla bunu açıklamıştı. Bir eliniz mevcut durumunuz ve aşağıda, diğer eliniz vizyonunuz ve yukarda, iki elin arasında bir lastik çember.

Geçen yazıda anlattığım hikaye yönetimde kuvantum boyuta yaklaşanlardan biri olan Jack Welch'in yirmi yıla yakın BİS (Baş İcraat Sorumlusu) olarak çalıştığı 'General Elektrik' şirketinde yaşamış. GE'nin sağlık cihazları üreten bir şirketinin yıllık toplantılarından birinde genç bir satış elemanı "Sayın Welch" diyor "Satış Bölümünde primlerimiz geç ödeniyor.

Ülkenin -hadi Türkiye'nin diyelim daha anlaşılır olsun- en büyük şirketler grubunun CEO'su (Chief Executive Officier'i), Türkçeleştirilmeye çalışılan şekliyle BİS'i (Baş İcraat Sorumlusu) grup şirketlerinden birinin bütün çalışanlarıyla bir toplantı düzenlemiştir.

Atom altı parçacıklarının davranışları 1900'lü yıllardan beri inceleniyor. Her gün bu konuda yeni yeni buluşlar, ilerlemeler kaydediliyor. Bendeniz de kulaktan dolma da olsa bu konuyla ilgileniyorum. Çünkü "Kuvantum fiziği" yani "parçacıklar fiziği"nin atom altı parçacıkların (nötronlar, elektronlar, pozitronlar, mezonlar ve diğerleri) davranışları konusunda ortaya koyduğu prensipler, insanoğlunun gittikçe karmaşıklaşan hayatına yön vermede önemli ipuçları veriyor. Bu prensipler hemen her alanda olduğu gibi yönetim biliminde de yeni ufuklar açıyor, yeni modeller sunuyor.