Abdüllatif Uyan

"Osmân Bey"le Savcı Bey, Şeyh Edebâli ile, Birlikte yürüyerek, ulaştılar tekkeye. Dergâh, köy câmiini andıran bir binâydı. Bir tepe üzerinde, ağaçlık alandaydı.

Düşünceli ve dalgın oldu birden halleri. Bir kenara çekilip, dalardı düşünceye. Kimse de sormuyordu "Bu hâlin nedir?" diye. Hazreti Mevlânâ'nın verdiği o müjdeyi, Düşündükçe, heyecan sarardı "Osmân Bey"i. Öyle ya, kuracaktı çok kuvvetli bir devlet. Mevlânâ dedi ise, olacaktı bu elbet... Yine bir rüyâ gördü yattığında o gece. Bir kadın, "İmdaat!" diye bağırırdı öylece. O tarafa koşunca, gördü koca bir yılan. Çok güzel genç bir kıza, saldırıyor durmadan. Gözler bâdem yeşili, ay parçasıydı yüzü, Kırmızı lâlelerle işliydi başörtüsü. O yılanı öldürüp, geldi kızın yanına.

Selçuklu Devleti'nin pâyitahtı Konya'da, Hükümdâr, bir toplantı yapıyordu sarayda. O ara dış kapıda birşeyler oluyordu. İçeri girmek için, birisi zorluyordu. Bu, tam onyedisinde, genç bir delikanlıydı. Altında yağız bir at, belinde kılıç vardı. Üstü başı toz toprak içindeydi kâmilen. Uzak yoldan geldiği, belli idi hâlinden. Diyordu ki: (Bir nâme getirdim Pâdişah'a. Bunu vermem gerekir kendisine şu anda.) Ve lâkin muhâfızlar, diyorlardı ki: (Hayır! Giremezsin, şu anda hünkârın işi vardır.)

Osmân Bey'in dedesi "Gündüz Alp", bir vakitler, Birkaç arkadaşıyla avlanmaya gittiler. Bir tavşanın peşine takılıp at sürerken, Kendisine seslenen bir nidâ duydu birden. Birisi, (Heey Gündüz Bey!) diyerek gürlüyordu. Ve lâkin ortalıkta kimse görünmüyordu. Durup baktı etrâfa, bir hayli meraklandı. Biraz sonra aynı ses bir daha yankılandı. Kimseyi görmeyince, sinirlenmişti biraz. Ve hemen (Kimsiin?) diye bağırdı avaz avaz. Aynı kişi, ânında seslendi şöyle ona: (Ben Kayı şeyhiyim ki, diyeceğim var sana!) Gündüz Alp seslendi ki: (Herkimsen ortaya çık! Ve ne söyliyeceksen, çık söyle açık açık!) Ses geldi ki: (Çok uzak yerde bulunuyorum. Semerkant ülkesinden sana sesleniyorum. Diyeceğim şudur ki, Ertuğrul'a iyi bak. Zîra o, bir devletin temelini atacak.)

"Ahmed-i Bedevî"nin, çoktu kerâmetleri. Herbiri anlatılsa, doldurur çok ciltleri. Bir gün, onun kabrinin yakınında, insanlar, Elleri kelepçeli birine rastladılar. Şaşkın bir vaziyette bakardı etrâfına. Yaklaşıp, bu hâlini sordular derhal ona. Dedi ki: (Gitmiş idim küffâr memleketine. Bir işimi halledip, dönecektim ki yine, Beni "Esir" alarak, kelepçeye vurdular. Türlü eziyetlere olmuştum hem giriftâr. "Ahmed-i Bedevî"yi hâtırlıyarak birden, Hemen imdât istedim rûhâniyetlerinden. Henüz istemiştim ki ondan yardım ve imdât, Baktım, yanıbaşımda duruyor "nûrlu bir zât". Ve mübârek eliyle, tuttu benim elimi. Sonra baktım, burada buluverdim kendimi.)

"Ahmed-i Bedevî"nin devrinde, bir müslümân, Vardı ki, bu Velî'ye ederdi hep sû-i zan. İnsanlar gösterdikçe ona bu iltifâtı, O kimsenin, hasetten kaçıyordu rahatı. O sû-i zan yaptıkça bu "Allah adamı"na, Uğradı en sonunda bu zâtın gadabına. Şöyle ki; öğrendiği ilimler, hepsi bir gün, Hâfızasından çıkıp, silindiler büsbütün. Hâtırlıyamayınca hattâ kendi adını, İnsâf ile düşünüp, anladı hatâsını. Hemen kendi kendine düşündü ki: "Ey ahmak! Olur mu büyüklerde hatâ kusur aramak? Az gelmişken dünyâya böyle büyük bir insan, Sen, nasıl böyle zâta ediyorsun sû-i zan." Bunları söyliyerek o kendi kendisine, Gitti "Seyyid Ahmed"in mübârek türbesine. Edeb ile diz çöküp, arz etti ki: "Efendim! Bendeniz, utanmadan size sû-i zan ettim.

"Ahmed-i Bedevî"nin büyüklüğüne rağmen, Bunu idrâk etmiyen kimseler vardı hâlen. Bir vâlî var idi ki Mısır'ın bir şehrinde, Bulunurdu dâimâ bu zâtın aleyhinde.

"Ahmed-i Bedevî"nin mübârek türbesinde, Mevlid okutulurdu, her yıl doğum gününde. O devirde yaşıyan evliyâdan bir velî, Düşündü o seneki mevlide gitmemeyi.

"Ebül Kays bin Ketîle" ismi ile, Mısır'da, Bir âlim var idi ki, meşhurdu o asırda. Bu âlim, bir iş için çıktı bir gün sefere. Geldi "Seyyid Ahmed"in medfun olduğu yere. İşitmişti önceden, onun nâm ve ününü. Lâkin tam bilmiyordu, mânen üstünlüğünü. Tesâdüf o beldeye uğrayınca nihâyet, İnsanların hâlini görünce etti hayret. Zîrâ şâhid oldu ki, "Büyük bir velî" diye, Halk, çok ilgi gösterir "Ahmed-i Bedevî"ye. Kendi de, ilmi ile meşhurdu gâyet iyi. Fazla buldu bu zâta gösterilen ilgiyi.

"Ahmed-i Bedevî"nin sevdiği biri vardı. Adı, "Şeyh Rekin" olup, buğday alıp satardı. Bir gün onu çağırıp, buyurdu ki: (Ey Rekin! Buğday alıp satmaktır mâdem ki işin senin, Bana ilhâm oldu ki, çok değil, az ilerde, Gâyet büyük bir "Kıtlık" olacaktır bu yerde. Şimdi sen, bol miktarda buğday al ve biriktir. O zaman, insanlara faydan olsa gerektir. Hem ucuza satarak, alırsın hayır duâ. Hem de zengin olursun, maddeten bundan daha.) "Peki efendim" deyip, öpüverdi elini. Söz dinleyip ve aynen yaptı bu dediğini. ..................

"Ahmed-i Bedevî"nin en yüksek talebesi, "Abdül'âl" doğduğunda, kundakladı annesi. Sonra da, bir iş için alıp gitti bir bağa. Kundağı yere koyup, başladı çalışmağa. O sırada bir "Boğa", o yere geldi birden. Annesinin haberi olmadı geldiğinden. Boynuzlu koca boğa, dolaşırken o bağı, Takıldı boynuzuna bebeğin kundak bağı.

"Seyyid Ahmed Bedevî", gece gündüz ve her an, Hep Rabbini düşünür, çıkarmazdı yâdından. Onun muhabbeti ve heybetiyle, nihâyet, Kendisinden geçer ve edemezdi hareket. Gözlerini semâya dikerdi bir mahalde, Kırk gün veyâ daha çok, kalırdı aynı halde. "Ateş koru" gibiydi gözlerinin karası. Onu anlamamıştı kimsenin havsalası. Mübârek sîmâsında, var idi ki bir "Heybet", Bakmak için, kimsede olmazdı hiç cesâret. Yüzüne bakamazdı talebeleri bile. Zîrâ hep örter idi yüzünü "Peçe" ile.

Sülâle-i Resûlden, "Seyyid Ahmed Bedevî", Meşhurdu halk içinde bir çok kerâmetleri. Binikiyüzde "Fas"ta, dünyâya gelen bu zât, "Yetmişaltı" yaşında, "Mısır"da etti vefât.

O "Zünnûn-i Mısrî" ki, yapardı çok ibâdet. Ve devamlı nefsine ederdi muhâlefet. O yerin, "Sirbaç" diye bir mahallî yemeği, Vardı ki, çok isterdi canı onu yemeyi.

Vaktiyle "Yûsüf" adlı var idi ki bir kişi, Her tarafı dolaşıp, gezmekti onun işi. İşitti ki, Mısır'da "Zünnûn-i Mısrî" vardır. "İsm-i âzam"ı bilen büyük bir evliyâdır. Hânesini öğrenip, vardı huzûrlarına. Dedi: (İsm-i âzamı öğretin lütfen bana.) Ona, "Hazret-i Zünnûn" hiçbir şey buyurmadı. Altı ay sonra onu, huzûruna çağırdı. Ve ona teslîm edip, sarılı bir paketi, Buyurdu: (Filân zâta götür şu emâneti.) O da alıp paketi, acele çıktı yola. Merak etti: "Acabâ içindeki ne ola?" Kalbindeki merakı, git gide fazlalaştı. Sonra dayanamayıp, paketi yolda açtı.

Evliyânın büyüğü olan "Zünnûn-i Mısrî", Allahü teâlânın aşkıyla yanan biri. Gemiyle yolculuğa çıkmış idi bir ara. Bir yolcu, cüzdanını kaptırdı hırsızlara. Gemide bulunanlar, "Zünnûn" hazretlerine, Dediler ki: (Sen aldın, çıkar ver sâhibine.) Ne kadar (Ben almadım) dediyse de onlara, Mâruz kaldı yine de çok ağır ithâmlara. Başlıyacaklardı ki işkenceye, dövmeye, O, başladı Allah'a kalben duâ etmeye: (Yâ Rabbî, senden gayri kapı yok yalvaracak. Suçum olmadığını, sen biliyorsun ancak.

Bir gün "Zünnûn-i Mısrî", bir dere kenarında, Abdest alıyordu ki, kimse yoktu yanında. Bir ara, az ötede biri çarptı gözüne. Bir kere baktıysa da, hemen döndü önüne. Zîrâ o, bir "Kadın"dı, bir an gördü yüzünü. Ve Allah korkusundan çekti ondan gözünü. Düşündü: "Kim bu kadın, ne arar bu tenhâda? Zîrâ hiç kimsecikler bulunmazdı burada." O böyle düşünürken, seslendi ki o hanım: (Ey Zünnûn, benim sana vardı çok hüsn-i zannım. Takvâ ehli bir kişi bilirdim seni hepten. Hiç de böyle değilmiş, üzüldüm bu sebepten.)

"Zünnûn" hazretlerinin bir talebesi vardı. Maddî sıkıntı çekip, bir hayli eli dardı. Geldi bir gün "Zünnûn-i Mısrî" hazretlerine. Geçim sıkıntısını arz etti kendisine. "Eşkıyâlık yap!" dedi, o büyük zât cevâben. O dahî "Peki" dedi, hiç tereddüt etmeden. Düşündü ki: "Üstâdım böyle dedi mâdem ki, Böyle buyurmasının, var elbet bir hikmeti." Çıktı bir dağ başına daha sonra çabucak. Merakla beklerdi ki, bu iş nasıl olacak? Bir eşkıyâ çetesi, onu görüp o dağda, Sordular ki: (Ey kişi, ne ararsın burada?)

"Zünnûn-i Mısrî" var ki, evliyâ-yı kirâmdan, Allah korkusu ile, kaçardı her haramdan. İnsanlar, akın akın koşuyordu sohbete. Sâyesinde çok kişi kavuştu hidâyete. Lâkin bir "Genç" vardı ki, câhil olduğu için, Bu "Velî"ye, hasetlik ederdi için için. Hem inkâr ediyordu onun büyüklüğünü. Hem de kötülüyordu, bilmiyordu sözünü. "Zünnûn", bunu sezmişti, onun hareketinden. Lâkin bir şey demedi, ona merhametinden.

Müslümân, temiz bir genç, geldi "Zünnûn Mısrî"ye. Ricâ etti: (Bana bir nasîhat eyle) diye. Buyurdu: (Sen Allah'ın çok âciz bir kulusun. Hiç günâh işleme ki, sonra pişmân olursun.