Ayşe G. Tunceroğlu

Eski dünya ile yeni dünya arasındaki farklılıklardan birinin daha farkına vardım. Ev mimarîsi sahasında. Eski dünya derken memleketimizi ve Avrupa'yı kastediyorum.

İstanbul'daki üniversitelerden birinin iletişim fakültesi son sınıfında okuyan bir gençten gelen e-posta ile irkildim. Bana gelen her 10 mektubun 5'i Amerika'ya gelme isteği ile ilgilidir. Fakat bu mektup gençlerimizin içinde bulundukları ahvali ifade açısından çok sarsıcı. Köşeme sığmayacak kadar uzun mektubu kısaltarak buraya alıyor ve bütün yetkili kurumlarımızın dikkatine sunuyorum: "Her Pazartesi gazetenizde çıkan köşenizi ilgiyle okuyorum.

Ufalmış gitmiş esmer yüzlü bir çocuk elindeki mendili, sakızı, suyu, elbise askısını, tükenmez kalemi gözüme gözüme uzatıp önümü keserek, cılız fakat inatçı bir sesle "Ablam, teyzem kurban olayım al bir tane..." diye yakarmaya başladığında elim ayağım dolaşıyor. Eğitimciler "Sakın ha, almayın." diyorlar.

Çevreci kuruluşlarımız zaman zaman ses getiren gösteriler yapar. Büyük binalara tırmanıp büyük pankartlar asar, kendilerini bir yerlere zincirleyip basın bildirisi okur, polise direnir, yaka paça gözaltına alınırlar.

Arzu ile Kamber, üniversiteyi Türkiye'nin en iyi okullarında, en iyi derecelerle bitirmiş iki gençti. İkisi de YÖK bursu ile ABD'ye master ve doktora yapmaya gitmişlerdi.

Oğuz Kağan'ın yaşlı veziri rüyasında doğudan-batıya uzanan büyük bir altın yay ile kuzeye uçan oklar görür.

Orhan Veli "Anlatamıyorum" demişti. Kimi anlatamaz, kimi anlayamaz. Herşeyi anlamak zorunda değilim. Herşeyi anlamak kaabiliyetine sahip olmayabilirim. Yine de sormak ve anlamaya çalışmak insan olmanın vazgeçilmez şartıdır, öyle değil mi?

Ekonominin bütün dünyada, bütün devirlerde geçerli en temel kaidesini Nasreddin Hoca yazmıştır: Parayı veren düdüğü çalar! Bundan ötesi teferruattır. Hikâye malûm. Kasabaya giden Hoca'ya çocuklar "Hocam gelirken bize düdük getir" derler.

Konuşmak bizde bir meslek, bir sanat dalı olarak kabul edilmiyor. Ağzı, dili olan konuşur mantığı ile yuvarlanıp gidiyoruz. Zaten dilimizi kullanmada hassasiyet gösterdiğimiz söylenemez.

Geçen hafta Amerikan Yüksek Mahkemesi bir karar aldı. Bundan böyle ilk ve orta dereceli okullarda ders saatleri bittikten sonra dinî kulüpler toplantı yapabilecek.

ABD dünyanın en zengin memleketi sayılır. Halkı da devleti de zengin. Zannediliyor ki, devlet zengin olunca vatandaşlarının eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlarını meccânen karşılar, bu çeşit sahalardaki hizmetleri bedava sunar.

Rahmetli babaannemden duyardım, "buldumcuk" diye bir lâf. Buldumcuk olmak.... Daha ziyade uzun yıllar bekâr yaşayıp da yaşlanmaya yüz tuttuğunda evlenen, geç bulduğu eşini yere göğe sığdıramama halleri içine düşen ve gülünç olan insanlar için söylenirdi.

Biliyor musunuz İngilizce'de lâiklik tanımı olarak "seperation church and state" denir. Kilise ve devletin ayrılması. Amerikan anayasasında kullanılan ifade de budur.

Geçen hafta bir günlüğüne Amerika'nın en namlı ilk on üniversitesinden biri olan Cornell'deydim. Cornell Üniversitesi New York eyaletinin Kanada'ya yakın kuzey bölgesinde, 30 bin nüfuslu bir kasaba olan İthaca'da kurulu.

Bu şapka sizin bildiğiniz şapkalardan değil. Ne 'Baba'nın fötrü, ne 'Karaoğlan'ın kasketi... Bence onlardan daha önemli bir şapka.

İnternet üzerindeki en güvenilir bilgi kaynaklarımızdan Turkish Forum kaç haftadır Sabancı Üniversitesi öğretim üyelerinden profesör Halil Berktay'ın Mart ayında Almanya'da yapılan bir sempozyumda, ayrıca Fransız L'Express gazetesinde ve en son olarak İngiltere'nin The Times gazetesinin ilâvelerinden The Times Higher Education Supplement'te Ermeni soykırımı iddiasını destekleyen görüşler ileri sürdüğünü duyuruyor.

Güçlü Türkiye için ekonomik gelişme programımın ilk ayağını açıklıyorum: Hiçbir devlet adamı millet adına, milletin geleceğini ipotek ederek dışarıdan tek kuruş borç almayacaktır, duran çarkların tekrar dönmeye başlaması için -sadece bu iş için- bir miktar Türk Lirası basmak şu anda ehven-i şerdir.

İnternet üzerinden abonelerine düzenli bilgiler, haberler ulaştıran Turkish Forum'da geçen hafta Kuzey Carolina eyaletinden yazılmış bir mektup vardı. ABD posta idaresine, soykırım konulu hatıra pulu çıkartmak için Ermenilerin harekete geçtiklerini öğrenen vatandaşlarımızdan biri posta idaresine bu hareketi kınayıcı bir mektup yazmış.

Amerika'da devletin ilk ve orta dereceli okullarında din dersi verilmez. Sadece, tarih dersinde dünyadaki dinler hakkında belli başlı bilgiler okutulur. Fakat, meselâ okul sonrası klüp faaliyetleri arasında tıpkı satranç, tarih, tiyatro, matematik klüpleri gibi "Hıristiyan dostluk klüpleri" de vardır.

George W. Bush göreve geldikten sonra Beyaz Saray'da Office of Faith-Based and Community Initiatives'i kurdu. Yani "Din ve Sosyal Hizmetler Dairesi." Başına da Pennsylvania Üniversitesi'nden bir siyaset bilimci profesör tayin etti.